Trong thời kỳ mang thai, việc mẹ bầu duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, đầy đủ dưỡng chất để tạo điều kiện cho thai nhi phát triển khỏe mạnh. Ngoài ra, việc thiếu hụt dinh dưỡng cũng gây tác động đến sức khỏe của mẹ bầu. Vì thế, nên lựa chọn thực phẩm tốt cho bà bầu là điều cần thiết mà bạn nên tìm hiểu kỹ. Trong bài viết sau, Hoàn Mỹ sẽ giúp bạn bật mí bà bầu nên ăn gì cũng như những loại thực phẩm tốt cho mẹ và bé.

>> Xem thêm:

• Bà bầu ăn măng được không? Lưu ý khi ăn măng cho bà bầu
• Cách tính ngày dự sinh chuẩn nhất mẹ bầu cần nắm rõ
• Bà bầu bị tiểu đường thai kỳ nên ăn gì, kiêng gì, gợi ý thực đơn

Nhu cầu dinh dưỡng thai kỳ

Trước khi tìm hiểu đáp án bà bầu nên ăn gì, bạn nên nắm rõ về nhu cầu dinh dưỡng của thai phụ. Theo thời gian, nhu cầu về năng lượng và các chất dinh dưỡng của mẹ bầu sẽ tăng cao hơn so với khi chưa mang thai:

• Năng lượng: Trong 3 tháng đầu mang thai, người mẹ cần khoảng 360 kcal năng lượng trong 1 ngày, còn 3 tháng cuối sẽ tăng lên 475 kcal/ngày.
• Protein: Hàm lượng protein từ thực phẩm động vật cần thiết mà mẹ cần trong 6 tháng đầu là 15g/ngày, tăng lên 18g/ngày vào 3 tháng cuối.
• Chất béo: Thai phụ cần tăng cường bổ sung khoảng 60g/ngày, vừa giúp cung cấp năng lượng vừa giúp cơ thể hấp thụ vitamin tan trong chất béo.
• Vitamin: Những loại vitamin nên bổ sung là 500mcg/ngày vitamin A, 2.6mcg/ngày vitamin B12, 1.4mg/ngày vitamin B1, 80mg/ngày vitamin C.
• Khoáng chất cần thiết khác: Canxi, sắt, kẽm,…

>> Xem thêm: Các mốc siêu âm thai và những điều mẹ bầu cần biết trong thai kỳ 

Chế độ dinh dưỡng cho bà bầu theo từng tháng

Vậy mẹ bầu nên ăn gì theo từng giai đoạn thai kỳ để cung cấp đủ dinh dưỡng cho thai nhi phát triển? Dưới đây là những thông tin chi tiết về chế độ dinh dưỡng hợp lý cho mẹ bầu tham khảo:

Trong 3 tháng đầu (Tam cá nguyệt đầu tiên)

Trong 3 tháng đầu tiên, nhiều phụ nữ trải qua cảm giác ốm nghén, cảm giác khó chịu, thậm chí buồn nôn mỗi khi đối diện với thức ăn. Tuy nhiên, vì giai đoạn này chính là thời kỳ hình thành hầu hết các cơ quan quan trọng của thai nhi, việc duy trì chế độ dinh dưỡng đủ chất, đa dạng thực phẩm, nhiều rau xanh và trái cây là vô cùng quan trọng. 

Các khoáng chất thiết yếu như axit folic, canxi hay sắt cần được tăng cường bổ sung trong suốt 9 tháng mang thai để ngăn ngừa Thiếu máu và loãng xương. Ngoài ra, trong giai đoạn này, thai nhi rất nhạy cảm với các tác nhân gây hại từ môi trường nên mẹ bầu cần hạn chế tiếp xúc và chú trọng đến chế độ dinh dưỡng của mình.

Trong 3 tháng giữa (Tam cá nguyệt thứ hai)

Vào giai đoạn giữa thai kỳ thì bà bầu nên ăn gì? Đa phần lúc này phụ nữ mang thai đã vượt qua giai đoạn ốm nghén và không còn phải đối mặt với cảm giác khó chịu, giúp việc ăn uống trở nên dễ dàng hơn. 

Đối với thai nhi, lúc này hệ xương đang phát triển mạnh mẽ, não bộ và các cơ quan khác cũng đang hoàn thiện chức năng nên mẹ cần bổ sung thực phẩm giàu kẽm với liều lượng 20mg/ngày. Ngoài ra, theo khuyến nghị, trong 3 tháng giữa của thai kỳ, mẹ bầu chỉ cần tăng lượng calo tiêu thụ lên khoảng 300 – 400 kcal/ngày.

Trong 3 tháng cuối (Tam cá nguyệt thứ ba)

Giai đoạn cuối cùng trong quá trình thai kỳ là một bước tiến đáng kể trong việc tăng cân của thai nhi. Để đảm bảo sự phát triển cân nặng tốt cho thai nhi, mẹ bầu cần tăng lượng calo tiêu thụ khoảng 400 kcal/ngày. Bên cạnh đó, việc bổ sung vitamin C trở nên quan trọng, bởi chúng giúp tăng khả năng hấp thụ sắt và canxi trong cơ thể, đồng thời giảm nguy cơ vỡ ối và sinh non.

Hơn nữa, trong những tháng cuối, do sự thay đổi của hormone cùng với sự phát triển của thai nhi sẽ tạo áp lực lên vùng chậu và bàng quang, mẹ bầu thường gặp vấn đề về táo bón và đầy bụng. Để tránh tình trạng này, chế độ ăn uống cho bà bầu nên được bổ sung chất xơ và hạn chế thực phẩm khó tiêu hóa.

TOP 10+ thực phẩm tốt cho bà bầu và thai nhi

Chọn thực phẩm nào cho bà bầu hay bà bầu nên ăn gì là những thắc mắc phổ biến nhất trong giai đoạn mang thai. Dưới đây là một số thực phẩm tốt, dinh dưỡng cho mẹ và bé:

Sữa và các sản phẩm từ sữa

Sữa là một nguồn cung cấp chất dinh dưỡng quan trọng cho cơ thể, đặc biệt là protein và canxi. Canxi đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển hệ xương và răng cho thai nhi. Protein có trong sữa giúp thúc đẩy phát triển cơ bắp của em bé. Cả 2 chất này cũng có vai trò quan trọng trong việc phát triển não bộ của thai nhi ngay từ khi còn ở trong bụng mẹ.

Ngoài ra, sữa chua, đặc biệt là sữa chua kiểu Hy Lạp, cũng mang đến nhiều lợi ích quan trọng cho phụ nữ mang thai. Đặc điểm nổi bật của sữa chua kiểu Hy Lạp là hàm lượng canxi vượt trội so với các sản phẩm sữa khác, giúp tăng cường sự phát triển của hệ xương cho thai nhi. Sữa chua còn chứa các men vi sinh quan trọng, giúp ngăn ngừa nguy cơ mắc các biến chứng như tiền sản giật, tiểu đường thai kỳ hay Dị ứng trong quá trình mang thai.

Trứng

Trứng có nguồn dưỡng chất phong phú, bao gồm sắt, vitamin D, canxi,… nên rất cần thiết cho sự phát triển của thai nhi và bảo vệ sức khỏe của người mẹ mang thai. Mẹ bầu có thể thưởng thức các món ăn từ trứng như trứng rán lá ngải, thịt kho trứng, trứng luộc,…

Cá hồi

Cá hồi là một nguồn dinh dưỡng vô cùng phong phú, chứa omega-3, chất chống oxy hóa, vitamin và khoáng chất,… có vai trò quan trọng trong việc phát triển não bộ và trí tuệ của thai nhi. Vì thế, mẹ bầu có thể khéo léo chế biến các món ăn từ cá hồi như cháo cá hồi, cá hồi áp chảo,…

>> Xem thêm: Sắt cho bà bầu có tác dụng gì? Bổ sung sắt cho mẹ bầu hợp lý

Dầu gan cá

Dầu gan cá thường được sản xuất từ gan của cá tuyết, chứa chất béo omega-3 EPA và DHA, cần thiết cho sự phát triển trí não và mắt của thai nhi. Thêm vào đó, dầu cá cũng chứa lượng lớn vitamin D.

Một lượng dầu cá thích hợp (15ml) sẽ cung cấp cho cơ thể thai phụ nhiều hơn lượng omega-3, vitamin D và vitamin A được đề xuất hàng ngày. Tuy nhiên, mẹ cũng không nên tiêu thụ quá mức này mỗi ngày. 

Thịt nạc

Thịt nạc là một nguồn thực phẩm phổ biến và có thể được chế biến thành nhiều món ăn ngon miệng và dinh dưỡng. Với hàm lượng dinh dưỡng của đạm (protein) với khoảng 20g protein trong mỗi 100g thịt nạc, việc bổ sung đạm thường xuyên từ thịt nạc trong suốt thai kỳ giúp đảm bảo sự phát triển của thai nhi.

Khoai lang

Khoai lang là một loại thực phẩm bổ dưỡng, giàu vitamin C, nhóm vitamin B và đặc biệt là Beta caroten – một dạng tiền vitamin A, giúp tăng khả năng hấp thu sắt và phòng ngừa tình trạng Thiếu máu trong thời kỳ mang thai.

Cây họ đậu

Các loại đậu như đậu xanh, đậu đen, đậu trắng và các loại khác,… có thể được nấu thành các món cháo, chè, hầm gà, hầm bò. Đậu cũng chứa nhiều chất sắc, chất xơ, kẽm, folic,… rất tốt cho thai nhi và người mẹ hoặc có thể giúp xử lý vấn đề táo bón khi mang thai.

Các loại ngũ cốc

Ngũ cốc là một phần quan trọng của chế độ dinh dưỡng mang thai, bởi chúng cung cấp ít chất béo, lượng calo thấp nhưng vẫn đảm bảo cung cấp năng lượng cho cả mẹ và thai nhi. Đồng thời, các loại ngũ cốc dễ tiêu hóa và thích hợp làm món ăn vặt, giúp mẹ bầu hạn chế nguy cơ tiểu đường thai kỳ, phòng ngừa bệnh đột quỵ và rối loạn tim mạch.

Bông cải xanh và rau lá màu xanh đậm

Rau xanh cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất cho cơ thể như A, B, C, D, canxi, sắt, folate và chất xơ. Thực phẩm này thường được sử dụng trong chế độ ăn uống của phụ nữ mang thai trong giai đoạn 3 tháng đầu, đem lại lợi ích dinh dưỡng quan trọng. Ngoài ra, mẹ bầu có thể tận dụng rau xanh kết hợp với thịt heo, thịt bò hoặc thưởng thức món này với hương vị thơm ngon và đa dạng.

Trái bơ

Đây là một loại trái cây dinh dưỡng, giàu chất béo không bão hòa đơn, chất xơ, vitamin B, C, E, K và nhiều khoáng chất quan trọng như Kali, Lutein, Folate,… Những chất này cần thiết cho quá trình mang thai, giúp ích trong việc hình thành da, não, các mô của thai nhi và phòng ngừa chuột rút trong thai kỳ. Hơn nữa, nhiều bà bầu đã chia sẻ rằng trái bơ giúp giảm tình trạng ốm nghén hiệu quả.

Các loại quả mọng

Các loại quả mọng phổ biến như dâu tây, việt quất, cherry,… chứa nhiều vitamin và khoáng chất, đặc biệt là omega-3. Các dưỡng chất trong quả mọng giúp kích thích tín hiệu thần kinh não, đồng thời phòng ngừa quá trình oxy hóa, giúp bảo vệ khả năng ghi nhớ và tình trạng tăng cường trí nhớ trong và sau khi mang thai.

Cam, quýt, trái cây có múi

Bà bầu nên ăn gì thích hợp? Cam, quýt và các loại trái cây có múi như bưởi, chanh đều là nguồn cung cấp chất vitamin C phong phú cho cơ thể mẹ bầu. Loạt vitamin này đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức kháng và hỗ trợ hệ thống miễn dịch, từ đó giúp phòng ngừa Cảm cúm và các bệnh nguy hiểm khác. Không chỉ vậy, chúng còn góp phần cải thiện khả năng hấp thụ sắt và hạn chế nguy cơ phát triển dị tật cho thai nhi.

Các thực phẩm bà bầu nên hạn chế và tránh ăn trong thai kỳ

Bên cạnh việc tìm hiểu bà bầu nên ăn gì thì bố mẹ cũng nên quan tâm đến những thực phẩm cần hạn chế tiêu thụ, điển hình như: 

• Muối: Tuy là chất dinh dưỡng cần thiết nhưng lại khiến phụ nữ mang thai đối mặt với tình trạng phù nề. Ăn nhiều muối không có lợi cho hệ bài tiết cũng như tim mạch.
• Đường: Ăn quá nhiều đường sẽ khiến mẹ có nguy cơ tiểu đường thai kỳ dẫn đến những hậu quả khôn lường trong quá trình sinh con. Mẹ nên hạn chế đường nhất là đường tinh luyện.
• Caffein: Đây là một chất kích thích giúp cho hệ thần kinh tạm thời tỉnh táo, thường thấy trong cà phê, trà, soda, chocolate, nhưng lại gây bất lợi cho sự phát triển của bé, làm giảm trọng lượng thai nhi, tăng nguy cơ sảy, gián đoạn tăng trưởng. Còn mẹ thì có nguy cơ tăng huyết áp, tiền sản giật hoặc tiêu hóa kém. Do đó, mẹ chỉ nên sử dụng một ít chocolate kết hợp trái cây, không nên sử dụng cà phê, trà đặc.
• Đồ uống chứa cồn: Thức uống chứa cồn như rượu và bia có khả năng gia tăng nguy cơ sảy thai, gây hại đến sự phát triển cả về thể chất và trí não của thai nhi, ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ sau khi sinh. Vì vậy, phụ nữ mang thai nên tuyệt đối tránh xa các loại thức uống có cồn.

Hy vọng bài viết phía trên đã giúp bạn giải đáp phần nào bà bầu nên ăn gì và tránh ăn gì để xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp thai kỳ. Để cập nhật thêm các kiến thức y học thường thức khác, mời bạn truy cập Tin tức y tế. Liên hệ ngay với chúng tôi qua số HOTLINE hoặc đặt lịch hẹn trực tiếp TẠI ĐÂY để được tư vấn miễn phí tại Hệ thống các Bệnh viện Hoàn Mỹ trên toàn quốc.