Từ điển Y khoa

Viêm amidan là tình trạng nhiễm trùng cấp ở hai miếng mô hình bầu dục phía sau cổ họng. Các triệu chứng thường thấy bao gồm sưng amidan, đau họng, khó nuốt và nổi hạch ở hai bên cổ. Hầu hết các trường hợp viêm amidan là do nhiễm một loại virus hoặc vi khuẩn. Việc phẫu thuật cắt bỏ amidan thường chỉ được thực hiện khi viêm amidan xảy ra thường xuyên mà không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác hoặc gây ra các biến chứng nghiêm trọng.

Viêm tai ngoài là tình trạng nhiễm trùng ở ống tai ngoài, chạy từ màng nhĩ ra bên ngoài đầu. Nguyên nhân gây ra thường do nước đọng lại trong tai, môi trường ẩm ướt này tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển. Việc sử dụng ngón tay, tăm bông hoặc cho vật dụng khác vào tai cũng có thể dẫn đến viêm tai ngoài, điều này là do lớp da mỏng lót trong ống tai bị tổn thương.  Điều trị viêm tai ngoài kịp thời giúp ngăn ngừa các biến chứng và nhiễm trùng nghiêm trọng. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể sử dụng thuốc nhỏ tai để điều trị bệnh lý này.

Viêm dạ dày ruột là một bệnh nhiễm trùng đường ruột do virus gây ra. Bệnh lý này làm xuất hiện các triệu chứng như tiêu chảy, co thắt dạ dày, buồn nôn hoặc nôn mửa và đôi khi đi kèm với sốt. Nguyên nhân chính gây ra bệnh viêm dạ dày ruột thường là do virus hay tiếp xúc với người bị nhiễm bệnh. Nếu cơ thể khỏe mạnh, bạn cũng có thể nhiễm bệnh sau đó hồi phục mà không để lại biến chứng. Tuy nhiên, đối với trẻ sơ sinh, người lớn tuổi và có hệ thống miễn dịch bị tổn thương có thể gây ra biến chứng nghiêm trọng dẫn đến tử vong.

Viêm họng liên cầu khuẩn là một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra khiến cổ họng cảm thấy đau và ngứa ngáy. Bệnh lý này chỉ chiếm một phần nhỏ trong bệnh viêm họng. Nếu không được điều trị kịp thời, viêm họng liên cầu khuẩn có thể gây ra các biến chứng như viêm thận hoặc sốt thấp khớp.  Viêm họng liên cầu khuẩn thường ảnh hưởng đến mọi người ở mọi lứa tuổi khác nhau, đặc biệt là ở trẻ em. Khi xuất hiện các triệu chứng liên quan, bạn cần đến gặp bác sĩ để được kiểm tra và có phương pháp điều trị kịp thời tránh các biến chứng nguy hại.  

Viêm họng liên cầu khuẩn là một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra. (Nguồn: Internet)

Virus hợp bào hô hấp (RSV) là loại virus gây nhiễm trùng phổi và đường hô hấp. Trẻ em khoảng 2 tuổi là đối tượng dễ bị nhiễm RSV nhất. Tuy nhiên, virus hợp bào hô hấp cũng có thể lây nhiễm cho người lớn tuổi, người mắc bệnh tim hoặc suy giảm miễn dịch. Đối với những người có sức đề kháng tốt, các triệu chứng do virus hợp bào hô hấp thường nhẹ và giống cảm lạnh thông thường. Các biện pháp tự chăm sóc tại nhà sẽ giúp giảm bớt mọi khó chịu. Tuy nhiên, RSV cũng có thể gây nhiễm trùng nặng ở một số trường hợp nghiêm trọng.

Bệnh vẩy nến là một bệnh ngoài da gây phát ban với các mảng ngứa, có vảy, thường gặp nhất ở đầu gối, khuỷu tay và da đầu. Đây là một bệnh phổ biến, lâu khỏi bệnh và không có cách chữa trị dứt điểm. Tình trạng này có thể gây đau đớn, cản trở giấc ngủ và khó tập trung. Bệnh vảy nến thường phát triển theo chu kỳ, bùng phát trong vài tuần hoặc vài tháng, sau đó thuyên giảm dần. Các yếu tố nguy cơ có khả năng gây ra bệnh vẩy nến bao gồm nhiễm trùng, vết cắt hoặc vết bỏng và một số loại thuốc. Một số phương pháp điều trị có thể giúp kiểm soát các triệu chứng. Ngoài ra, thay đổi thói quen sinh hoạt và có các biện pháp ngăn ngừa giúp hạn chế các ảnh hưởng của bệnh vẩy nến.

Viêm nang lông được gây ra bởi nhiễm trùng vi khuẩn. Lúc đầu, nó có thể trông giống như những mụn nhỏ xung quanh nang lông nhưng sau đó gây ngứa ngáy, khó chịu, lan ra ở vùng da khác và dẫn đến vết loét đóng vảy. Viêm nang lông nhẹ có thể tự lành mà không để lại sẹo trong vài ngày bằng các biện pháp chăm sóc cơ bản. Tuy nhiên, tình trạng viêm loét nặng, nhiễm trùng hoặc tái phát thì cần dùng thuốc theo kê đơn của bác sĩ. Nếu không được điều trị kịp thời sẽ bị nhiễm trùng nặng có thể gây rụng tóc vĩnh viễn và để lại sẹo. Ngoài dạng trên, viêm nang lông có thể xuất hiện khi dùng nước tắm quá nóng hoặc cắt tóc làm tổn thương vùng da tiếp cận.

Vết loét lạnh (mụn rộp) là một bệnh nhiễm trùng do virus phổ biến gây nên. Biểu hiện của bệnh có các mụn nước nhỏ chứa đầy chất lỏng xuất hiện xung quanh môi. Những mụn nước này thường tạo thành mảng, sau đó vỡ ra tạo thành vảy và lành trong 2 đến 3 tuần mà không để lại sẹo. Viêm loét lạnh lây truyền do tiếp xúc gần với người bị bệnh do virus herpes simplex loại 1 (HSV-1) hoặc loại 2 (HSV-2) gây ra. Cả 2 loại virus này đều có thể xuất hiện ở miệng, bộ phận sinh dục hoặc khi quan hệ tình dục bằng miệng. Mặc dù không có cách chữa trị dứt điểm vết loét lạnh nhưng vẫn có thể điều trị bằng một số phương pháp giúp kiểm soát và tránh bùng phát. Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc hoặc kem chống virus để đẩy nhanh quá trình chữa lành tình trạng này.

Viêm da cơ địa (viêm da dị ứng) là tình trạng phổ biến với biểu hiện khô da, ngứa và mẩn đỏ. Tình trạng này phần lớn xuất hiện ở trẻ em và có thể kéo dài đến tuổi trưởng thành. Ngoài ra, bệnh này cũng xuất hiện ở người lớn do xuất phát từ nhiều nguyên nhân tác động khác nhau. Mặc dù viêm da cơ địa gây cảm giác khó chịu nhưng lại không lây nhiễm khi tiếp xúc với người bệnh. Mặt khác, những người mắc viêm da cơ địa thường có nguy cơ bị dị ứng với thực phẩm, viêm mũi dị ứng và hen suyễn cao hơn. Chăm sóc da đúng cách thông qua thói quen như dưỡng ẩm hàng ngày, sử dụng thuốc mỡ hoặc kem bôi do bác sĩ chỉ định có thể giúp giảm ngứa, ngăn ngừa lây lan sang vùng da khác và kiểm soát hiệu quả các triệu chứng của viêm da cơ địa.

Viêm gân Achilles xảy ra khi gân Achilles (uh-KILL-eez), nối cơ bắp chân ở mặt sau của cẳng chân với xương gót chân, bị sử dụng quá mức. Chấn thương này phổ biến ở những người chạy đột ngột tăng cường độ hoặc thời gian chạy và những người trung niên chơi các môn thể thao như bóng rổ hoặc quần vợt vào cuối tuần. Thông thường, viêm gân Achilles có thể được điều trị bằng cách chăm sóc đơn giản tại nhà dưới sự giám sát của bác sĩ. Điều cần thiết là tuân theo các chiến lược tự chăm sóc để ngăn ngừa các đợt trong tương lai. Trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, viêm gân Achilles có thể dẫn đến rách gân và có thể phải phẫu thuật sửa chữa.

Viêm tủy mềm cấp tính (AFM) là một tình trạng hiếm gặp nhưng nghiêm trọng ảnh hưởng đến tủy sống, gây ra tình trạng yếu đột ngột ở tay hoặc chân, mất trương lực cơ và mất phản xạ, chủ yếu ở trẻ nhỏ. Hầu hết trẻ em bị bệnh hô hấp nhẹ hoặc sốt do nhiễm vi-rút từ một đến bốn tuần trước khi xuất hiện các triệu chứng AFM. Nếu bạn hoặc con bạn có các triệu chứng của AFM, hãy tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức vì các triệu chứng có thể tiến triển nhanh chóng. Việc nhập viện thường là cần thiết, và trong một số trường hợp, có thể cần đến máy thở để hỗ trợ hô hấp. Kể từ năm 2014, khi các cụm ban đầu được báo cáo, các đợt bùng phát AFM đã xảy ra ở Hoa Kỳ vào năm 2016 và 2018, thường là từ tháng 8 đến tháng 11.

Nó được gọi là viêm xoang cấp tính, khi các khoảng trống bên trong mũi (xoang) bị viêm và sưng lên. Điều này có thể khiến chất nhầy tích tụ và cản trở quá trình thoát nước, khiến bạn khó thở bằng mũi. Bạn cũng có thể bị sưng quanh mắt và mặt, đau nhói trên mặt hoặc đau đầu. Cảm lạnh thông thường thường gây viêm xoang cấp tính và tự khỏi trong vòng một tuần đến 10 ngày mà không cần điều trị y tế. Các biện pháp khắc phục tại nhà có thể hiệu quả trong điều trị viêm xoang cấp tính. Tuy nhiên, nó có thể được coi là viêm xoang mãn tính nếu các triệu chứng kéo dài hơn 12 tuần mặc dù đã được điều trị y tế.

Nếu bạn cảm thấy khó chịu hoặc đau ở âm đạo có thể là do nhiễm khuẩn âm đạo (BV). Điều này xảy ra khi mức độ vi khuẩn tự nhiên trong âm đạo của bạn bị mất cân bằng. Duy trì mức độ cân bằng của vi khuẩn là điều cần thiết để giữ cho âm đạo của bạn khỏe mạnh. Khi một số vi khuẩn bắt đầu phát triển quá mức, BV có thể phát triển. Viêm âm đạo do vi khuẩn có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng phổ biến hơn trong những năm sinh sản. Sự thay đổi nội tiết tố trong thời gian này tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển. Ngoài ra, những người hoạt động tình dục có nhiều khả năng bị BV hơn. Tuy nhiên, không rõ tại sao quan hệ tình dục không an toàn và thụt rửa có thể làm tăng nguy cơ phát triển BV.

Viêm bờ mi là tình trạng viêm mí mắt, thường ảnh hưởng đến các cạnh của cả hai mắt. Tình trạng này thường do các tuyến dầu gần gốc lông mi bị tắc, dẫn đến mẩn đỏ và kích ứng. Mặc dù các bệnh và tình trạng khác nhau có thể dẫn đến viêm bờ mi, nhưng đây thường là tình trạng mãn tính và khó điều trị. Mặc dù nó có thể gây khó chịu và khó coi, nhưng nó không lây nhiễm và không gây tổn thương vĩnh viễn cho thị lực của bạn.

Viêm bao gân De Quervain là tình trạng đau đớn ảnh hưởng đến gân ở phía ngón tay cái của cổ tay. Nếu đang gặp phải tình trạng này, bạn có thể cảm thấy đau khi xoay cổ tay, nắm chặt đồ vật hoặc nắm tay. Mặc dù nguyên nhân chính xác của viêm bao gân de Quervain vẫn chưa được biết, nhưng bất kỳ hoạt động nào liên quan đến cử động tay hoặc cổ tay lặp đi lặp lại – như làm vườn, chơi gôn, chơi các môn thể thao dùng vợt hoặc bế em bé – đều có thể làm bệnh nặng thêm.