Tin tức y tế

Đau dạ dày: Nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị

03/10/2023

Đau dạ dày là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến mà nhiều người phải đối mặt hiện nay. Tình trạng này khiến người bệnh cảm thấy đau đớn và không thoải mái. Vậy nên, bệnh nhân cần nắm vững thông tin về nguyên nhân và cách điều trị để có thể hoàn toàn kiểm soát tình trạng này. Cùng Hoàn Mỹ tìm hiểu chi tiết hơn thông qua bài viết dưới đây. 

>> Xem thêm: 

Đau dạ dày là gì?

Đau dạ dày là tình trạng bao tử bị tổn thương do nhiều nguyên nhân khác nhau hoặc do rối loạn vận động của dạ dày kèm theo tăng tiết axit dịch vị dạ dày dẫn đến viêm loét. Người bị đau dạ dày thường xuất hiện các triệu chứng như đau âm ỉ, nóng rát, hoặc cảm giác tức tại vùng thượng vị. Những cảm giác không thoải mái này thường chỉ xuất hiện trong khoảng thời gian ngắn. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, cơn đau có thể kéo dài và trở nên dữ dội, đây là dấu hiệu cảnh báo về nhiều vấn đề sức khỏe nguy hiểm.

Khái niệm bệnh đau dạ dày
Khái niệm bệnh đau dạ dày (Nguồn: Internet)

Những nguyên nhân gây ra đau dạ dày?

Đau dạ dày có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Có thể kể đến một vài nguyên nhân hay gặp dưới đây. 

Viêm loét dạ dày tá tràng 

Nguyên nhân phổ biến gây đau dạ là do vi khuẩn Helicobacter Pylori hoặc việc sử dụng Aspirin hay các loại thuốc giảm đau chống viêm không steroid. Tuy nhiên, còn có các nguyên nhân hiếm gặp khác có thể gây ra tình trạng này là bệnh Crohn và hội chứng Zollinger-Ellison.

Có khối u hoac Ung thư dạ dày 

Ung thư vùng tâm vị thực quản thường thấy ở những người thường xuyên uống rượu bia và hút thuốc lá. Còn Ung thư dạ dày hay gặp ở những người ở độ tuổi trung niên. Đây đều là các nguyên nhân nguy hiểm có thể gây ra triệu chứng đau dạ dày.

Viêm cấp tính niêm mạc dạ dày 

Uống rượu bia quá mức, ăn nhiều đồ cay nóng hoặc sử dụng thuốc giảm đau chống viêm Nonsteroid hay Aspirin có thể gây ra bệnh một cách bất ngờ.

Ung thư dạ dày sẽ gây ra đau dạ dày
Ung thư dạ dày sẽ gây ra đau dạ dày (Nguồn: Internet)

Chứng khó tiêu

Bệnh nhân thường có những triệu chứng đau, tức hoặc nóng rát ở thượng vị. Bằng cách nội soi dạ dày, bác sĩ có thể kiểm tra niêm mạc tình trạng dạ dày hiện đang bình thường hoặc bị viêm teo hay đã phát triển thành viêm loét niêm mạc dạ dày. 

Thói quen ăn uống không khoa học 

Ăn uống không lành mạnh là nguyên nhân chính gây đau bao tử. Vì vậy, nên tránh những thói quen sau:

  • Không ăn uống đều độ, ăn muộn hoặc ăn quá no. 
  • Ăn vội, để bụng quá đói hoặc ăn nhiều đồ chiên rán, cay nóng, chua. 
  • Vừa ăn vừa chơi game, học bài, đọc sách, xem tivi…
  • Ăn các thực phẩm không đảm bảo an toàn vệ sinh (bẩn, ôi thui…). 
  • Dùng nhiều rượu bia, chất kích thích, thuốc lá…

Stress, Rối loạn lo âu kéo dài 

Khi tâm lý căng thẳng và lo lắng gia tăng, cơ thể sẽ phát sinh sự giải phóng hormone và chất dẫn truyền thần kinh. Hiện tượng này có thể gây ra tác động tiêu cực lên nhu động ruột và hoạt động co bóp của dạ dày, dẫn đến các triệu chứng như ợ chua, đau bụng và cảm giác đầy hơi. Hơn nữa, tình trạng căng thẳng có thể làm mất cân bằng trong hệ vi sinh đường ruột, góp phần vào tình trạng đau bao tử mà chúng ta thường gặp phải.

>> Xem thêm: Các phương pháp giải độc gan, thanh lọc cơ thể phổ biến hiện nay 

Thường xuyên lo âu, căng thẳng chính là nguyên nhân gây bệnh
Thường xuyên lo âu, căng thẳng chính là nguyên nhân gây bệnh (Nguồn: Internet)

Tác dụng phụ của thuốc

Một số loại thuốc thường được sử dụng có thể gây khó chịu cho dạ dày và gây ra các rối loạn tiêu hóa khác. Đặc biệt, người bệnh nên cẩn trọng khi sử dụng các loại sau đây:

Thuốc giảm đau không kê đơn: Những loại thuốc giảm đau như Aspirin có thể ảnh hưởng đến niêm mạc dạ dày, gây đau bụng và các vấn đề khác. Ngoài ra, các loại thuốc giảm đau khác như Naproxen, Ibuprofen cũng có thể dẫn đến kích ứng bao tử, chứng ợ nóng…

Thuốc kháng sinh: Thuốc kháng sinh thường được sử dụng để tiêu diệt vi khuẩn và điều trị nhiễm trùng. Tuy nhiên, nó có thể gây ra đau dạ dày kèm theo buồn nôn, tiêu chảy và cảm giác đầy hơi do làm mất cân bằng hệ vi sinh tiêu hóa.

Thuốc giảm Cholesterol: Một số loại thuốc giảm Cholesterol có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, gây đầy hơi, tiêu chảy hoặc táo bón.

Thuốc giảm đau Opioid: Thuốc giảm đau mạnh như Oxycodone, Hydrocodone có thể gây ra tình trạng buồn nôn, co thắt bụng, táo bón và cảm giác đầy hơi.

Thực phẩm bổ sung sắt: Sắt là một yếu tố quan trọng giúp máu đưa oxy đến các tế bào trong cơ thể. Tuy nhiên, một số thực phẩm bổ sung sắt có thể kích thích dạ dày, gây ra cảm giác đau.

Thuốc điều trị ung thư: Tác dụng phụ của một số loại thuốc điều trị Ung thư có thể gây ra đau dạ dày.

Dị ứng hoặc không dung nạp được thực phẩm

Dị ứng thực hay không dung nạp được thực phẩm đều có thể gây ra triệu chứng đau dạ dày và đầy hơi. Có một số loại thức ăn thường gặp có thể gây ra những vấn đề này:

  • Sữa.
  • Đậu phộng.
  • Đậu nành.
  • Lúa mì.
  • Hải sản (ốc, nghêu, cá…).
  • Trứng.

Nếu cảm thấy hệ tiêu hóa Dị ứng hoặc không dung nạp một số loại đồ uống, thức ăn thì bệnh nhân hãy liên hệ với bác sĩ để được tư vấn về chế độ ăn kiêng phù hợp. Hạn chế cố gắng tiêu thụ những thực phẩm này trong thời gian dài, vì có thể làm tình trạng đau dạ dày thêm trầm trọng. 

>> Xem thêm: Trào ngược dạ dày có nguy hiểm không? Triệu chứng & Cách chữa

Ăn các thực phẩm dễ gây dị ứng cũng là lý do dẫn đến bệnh
Ăn các thực phẩm dễ gây Dị ứng cũng là lý do dẫn đến bệnh (Nguồn: Internet)

Các nguyên nhân khác có thể nhầm lẫn với đau dạ dày 

  • Viêm tụy cấp
  • Ngộ độc thức ăn..
  • Sỏi mật.
  • Bán hoặc tắc ruột.
  • U đường mật, u tụy.

Những biến chứng nguy hiểm của đau dạ dày

Nếu bệnh đau bao tử đang ở giai đoạn cấp tính, thì hầu hết các triệu chứng thường xuất hiện đột ngột và có khả năng chữa khỏi sau vài tuần điều trị. Tuy nhiên, trong tình trạng mãn tính, cơn đau sẽ xuất hiện thường xuyên với mức độ nghiêm trọng hơn. Những biến chứng tiềm ẩn nguy hiểm có thể xuất hiện trong trường hợp này, bao gồm:

  • Xuất huyết dạ dày: Dạ dày bị tổn thương và có thể gây ra xuất huyết.
  • Thủng dạ dày: Tình trạng này xảy ra khi dạ dày bị thủng, là một biến chứng nghiêm trọng.
  • Hẹp môn vị: Điều này có thể gây ra hẹp môn vị dạ dày, tạo ra những vấn đề tiêu hóa và gây đau.
Tình trạng đau lâu ngày có thể bị thủng dạ dày
Tình trạng đau lâu ngày có thể bị thủng dạ dày (Nguồn: Internet)

Phương pháp chẩn đoán bệnh đau dạ dày 

Để xác định chính xác tình trạng đau dạ dày, trong quá trình chẩn đoán, bác sĩ sẽ bắt đầu bằng việc đặt ra một loạt câu hỏi để hiểu rõ hơn về triệu chứng và tình trạng bệnh lý của bệnh nhân. Các câu hỏi này có thể liên quan đến vị trí của cơn đau, mức độ đau, và các biểu hiện khác như thay đổi trong nước tiểu. Dựa vào thông tin này, bác sĩ sẽ xác định phương pháp chẩn đoán phù hợp nhất.

Trong hầu hết các trường hợp, việc sử dụng nội soi thực quản dạ dày là phương pháp tốt nhất để xác định nguyên nhân gây bệnh. Ngoài ra, các phương pháp hình ảnh khác như siêu âm bụng, chụp X quang bụng hoặc chụp CT, cộng hưởng từ (MRI) cũng có thể được áp dụng để loại trừ các bệnh khác và đảm bảo chẩn đoán chính xác.

>> Xem thêm: Hen phế quản: Triệu chứng, nguyên nhân, cách chẩn đoán và điều trị

Cách điều trị bệnh đau dạ dày bằng thuốc

  • Khi đau dạ dày xuất phát từ nguyên nhân là loét dạ dày, phương pháp điều trị bao gồm sử dụng thuốc ức chế bơm proton (Proton Pump Inhibitors – PPIs) như Omeprazole, Rabeprazole, Esomeprazole, Pantoprazole, Lanzoprazole để giảm tiết axit và thúc đẩy lành ổ loét. 
  • Trong trường hợp loét dạ dày tá tràng do vi khuẩn Helicobacter Pylori gây ra, người bệnh cần dùng thuốc kháng sinh kết hợp với PPI để điều trị.
  • Khi đau dạ dày là hậu quả của việc sử dụng thuốc giảm đau chống viêm không steroid hoặc Aspirin, phương án điều trị bao gồm sử dụng PPI thêm vào liệu trình.
  • Đối với trường hợp khó tiêu chức năng, người bệnh có thể sử dụng PPI độc lập hoặc kết hợp với các thuốc tăng vận động của đường tiêu hóa (Prokinetic) để điều trị. 

Lưu ý khi điều trị bệnh đau dạ dày tại nhà

Để hạn chế tình trạng này, có thể áp dụng một số thói quen và biện pháp sau:

  • Uống đủ nước hàng ngày: Đảm bảo cung cấp đủ nước cho cơ thể giúp quá trình tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng diễn ra hiệu quả. 
  • Ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày: Chia bữa ăn thành nhiều phần nhỏ để giảm áp lực lên dạ dày.
  • Nhai thức ăn chậm rãi: Hãy nhai thức ăn thật kỹ để giúp quá trình tiêu hóa bắt đầu từ miệng suôn sẻ hơn.
  • Tập thể dục hàng ngày: Vận động thường xuyên giúp giảm căng thẳng và duy trì cân bằng sức khỏe tổng thể.
  • Tránh thức ăn kích thích: Hạn chế tiêu thụ các thực phẩm có thể làm tăng triệu chứng như thực phẩm dầu mỡ, thức ăn cay, và thức ăn chứa nhiều axit.
  • Uống trà gừng: Trà gừng có thể giúp giảm đau bụng hiệu quả.
  • Hạn chế thuốc lá và rượu bia: Tránh hút thuốc và uống rượu bia, vì có thể gây tổn thương dạ dày.
  • Tránh nằm nhiều sau bữa ăn: Nằm ngay sau khi ăn có thể làm tăng áp lực lên dạ dày và gây triệu chứng ợ chua khó chịu.
  • Uống nước chanh pha baking soda: Giúp làm giảm nồng độ axit dạ dày và hạn chế bị ợ nóng và khó tiêu.

Tuy nhiên, khi tình trạng đau trở nên nghiêm trọng và các biện pháp trên không hiệu quả, việc liên hệ ngay với bác sĩ là quyết định tốt nhất để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm trong tương lai. 

Tránh rượu bia, thuốc lá sẽ hạn chế tình trạng này
Tránh rượu bia, thuốc lá sẽ hạn chế tình trạng này (Nguồn: Internet)

Làm thế nào để phòng ngừa đau dạ dày

Đau dạ dày là một vấn đề rất phổ biến, có thể ảnh hưởng đến nhiều người ở mọi độ tuổi. Bệnh này có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm và ảnh hưởng đến tâm lý, cuộc sống và sức khỏe của một người. Vì vậy, việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa bệnh từ sớm là điều rất cần thiết. Dưới đây là một số giải pháp hữu ích có thể được áp dụng:

  • Ăn chậm và nhai thức ăn kỹ trước khi nuốt xuống dạ dày.
  • Tránh ăn các loại thực phẩm gây dị ứng 
  • Uống đủ nước hàng ngày để giữ cho dạ dày luôn trong tình trạng ẩm ướt.
  • Quản lý cảm xúc của tránh căng thẳng.
  • Tham gia vào các hoạt động thể dục và thể thao đều đặn để duy trì sức khỏe.
  • Hạn chế tiêu thụ thức ăn chứa nhiều chất béo và các thực phẩm chế biến sẵn, thay vào đó ưu tiên thức ăn tươi ngon và giàu dinh dưỡng.

Câu hỏi thường gặp:

Đau dạ dày nên ăn gì?

Ưu tiên các thức ăn lỏng và dễ tiêu hóa như đồ uống thể thao, nước dừa, và cháo. 
Thay vì sử dụng gạo đen hoặc gạo lứt, gạo trắng là một lựa chọn tốt hơn vì giàu tinh bột và ít chất xơ, giúp cải thiện tình trạng tiêu chảy hiệu quả. 
Sốt táo chứa nhiều dinh dưỡng, bao gồm Pectin, một loại chất xơ hòa tan trong nước, giúp giảm và cải thiện tình trạng tiêu chảy.
Nếu đang gặp vấn đề về tăng tiết axit, bánh mì có thể là một lựa chọn có lợi.

Người bị đau dạ dày nên làm gì?

Ăn thức ăn mềm và dễ tiêu, chia nhỏ bữa ăn thành nhiều lần để giảm áp lực lên dạ dày.
Đảm bảo uống đủ lượng nước cần thiết hàng ngày để duy trì sự cân bằng trong cơ thể.
Căng thẳng và suy nghĩ quá nhiều có thể gây trở ngại cho quá trình tiêu hóa, vì vậy hãy cố gắng giảm căng thẳng trong cuộc sống hàng ngày.
Tránh thuốc lá và rượu bia vì có thể gây tổn thương cho dạ dày và tăng nguy cơ triệu chứng đau.
Hạn chế các thực phẩm khó tiêu như thực phẩm chứa nhiều axit, dầu mỡ, chất béo, thức ăn cay nóng.
Thiết lập thực đơn lành mạnh cho dạ dày bao gồm các thực phẩm có lợi cho dạ dày như nước ép lô hội, cơm trắng, húng quế và cam thảo.

Bệnh đau dạ dày có nguy hiểm không?

Đau dạ dày có thể dễ dàng bị nhầm lẫn với các bệnh lý nguy hiểm khác như viêm tụy cấp, bệnh tụy, hay bán tắc ruột. Vì vậy, khi xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào, việc đầu tiên mà người bệnh nên làm là liên hệ ngay với bác sĩ để được thăm khám và kiểm tra kịp thời. Đặc biệt quan trọng khi xuất hiện các triệu chứng sau đây:
Cơn đau dữ dội và đột ngột xuất hiện
Tức ngực, khó thở 
Nôn ra máu hoặc chất lỏng có màu như cà phê
Sụt cân nhanh chóng

Trên đây là toàn bộ thông tin chi tiết giải đáp vấn đề có liên quan đến đau dạ dày mà nhiều người đang gặp phải. Mong rằng sau qua bài viết bạn sẽ được những kiến thức mới để có thể phòng ngừa và điều trị bệnh kịp thời. Để cập nhật các thông tin về sức khỏe mới nhất, bạn có thể theo dõi tại Tin tức y tế. Hãy gọi ngay hệ thống Bệnh viện Hoàn Mỹ trên toàn quốc qua số HOTLINE hoặc đặt lịch hẹn trực tiếp TẠI ĐÂY để được tư vấn cụ thể và hoàn toàn miễn phí. 

*Các thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo và tra cứu, vui lòng không tự áp dụng nếu chưa có chỉ định của bác sĩ.