Chu kỳ kinh nguyệt là hiện tượng sinh lý bình thường của nữ giới lặp lại vào mỗi tháng, hiện tượng này sẽ xuất hiện từ lúc phụ nữ bước vào tuổi dậy thì cho đến khi mãn kinh. Việc nắm rõ các thông tin về kinh nguyệt và cách tính chu kỳ kinh nguyệt sẽ giúp kiểm soát được tình trạng sức khỏe của bản thân và rất quan trọng đối với vấn đề sinh sản. Cùng Hoàn Mỹ tìm hiểu về chu kỳ kinh nguyệt và cách tính chu kỳ kinh nguyệt chính xác.

>> Xem thêm:

• 4 Cách tính ngày rụng trứng theo chu kỳ kinh nguyệt chuẩn
• 9 Dấu hiệu rụng trứng dễ nhận biết, đơn giản
• Hết kinh bao nhiêu ngày thì rụng trứng?

Kinh nguyệt là gì?

Kinh nguyệt là sự bong tróc của lớp niêm mạc tử cung (dạ con) mỗi tháng trong cơ thể phụ nữ. Máu kinh được đẩy ra khỏi cơ thể qua âm đạo bao gồm một phần là máu, một phần là lớp mô niêm mạc bong ra từ bên trong tử cung.

Kinh nguyệt là sự thay đổi về sinh lý hàng tháng ở cơ thể phụ nữ dưới sự điều kiển của các hormone sinh dục và điều này cần thiết cho sự sinh sản. Kinh nguyệt cũng là một dấu hiệu cho thấy phụ nữ không mang thai.

Chu kỳ kinh nguyệt là gì?

Chu kỳ kinh nguyệt hoạt động lặp đi lặp lại hàng tháng dựa trên sự thay đổi của nồng độ hormone trong cơ thể phụ nữ. Hormone sinh dục nữ được tiết ra giúp nang trứng phát triển và làm dày nội mạc tử cung sẵn sàng để làm tổ cho trứng được thụ tinh. Khi trứng được di chuyển xuống ống dẫn trứng và chờ tinh trùng nhưng không được thụ tinh, lớp nội mạc không cần thực hiện chức năng làm tổ, nó sẽ bong ra và bắt đầu chu kỳ.

Chu kỳ kinh được tính từ ngày đầu tiên của một kỳ kinh nguyệt cho đến ngày đầu tiên của kỳ kinh nguyệt tiếp theo. Tùy vào cơ địa và sức khỏe mà chu kỳ kinh ở mỗi người có thể khác nhau, có thể kéo dài khoảng 28 ngày hoặc kéo dài từ 21 – 35 ngày. Tuy chu kỳ ở mỗi người có thể khác nhau nhưng quá trình hình thành chu kỳ là giống nhau.

>>>Xem thêm:

• Dấu hiệu thụ tinh thành công sau 3 ngày quan hệ chính xác
• 22 Dấu hiệu mang thai sớm nhất sau 1 tuần đầu quan hệ

Các giai đoạn của chu kỳ kinh nguyệt

Một chu kỳ kinh bình thường sẽ có 4 giai đoạn:

Giai đoạn kinh nguyệt

Giai đoạn kinh nguyệt (giai đoạn hành kinh) là giai đoạn đầu tiên của chu kỳ kinh. Giai đoạn này bắt đầu khi trứng của chu kỳ trước không được thụ tinh, dẫn đến lớp niêm mạc tử cung bong ra và đi ra khỏi cơ thể. Giai đoạn hành kinh thường kéo dài từ 3 đến 7 ngày (tùy vào mỗi người).

Trong giai đoạn này, cơ thể người phụ nữ sẽ xuất hiện một số triệu chứng như đau bụng dưới, đau lưng, đau đầu, dễ nóng nảy, tâm trạng thất thường,…

Giai đoạn nang trứng

Giai đoạn nang trứng diễn ra song song với giai đoạn kinh nguyệt (hành kinh). Thời gian diễn ra giai đoạn nang trứng bắt đầu từ ngày đầu tiên của chu kỳ và kết thúc khi rụng trứng.

Tuyến yên sẽ giải phóng hormone kích thích nang trứng phát triển. Buồng trứng sản xuất từ 5 – 20 nang nhỏ, mỗi nang có 1 quả trứng chưa trưởng thành, những quả chưa trưởng thành còn lại sẽ được tái hấp thụ vào cơ thể. Các nang trứng trưởng thành sẽ làm thay đổi nồng độ Estrogen, làm dày lớp niêm mạc tử cung, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình thụ thai và hình thành bào thai.

Giai đoạn rụng trứng

Trong giai đoạn rụng trứng, trứng trưởng thành sẽ được giải phóng từ buồng trứng, di chuyển về phía ống dẫn trứng, chờ thụ tinh và đi đến tử cung. Quá trình rụng trứng diễn ra vào ngày thứ 14 của chu kỳ kinh nguyệt. Nếu trứng không được thụ tinh sau 24 giờ thì sẽ chết hoặc tan ra ở bên trong cơ thể. Giai đoạn rụng trứng là giai đoạn duy nhất để có thể mang thai, vì thế có thể tính toán ngày rụng trứng chính xác để có thể mang thai như ý muốn.

Giai đoạn hoàng thể

Sau khi nang trứng giải phóng trứng, nó sẽ chuyển thành hoàng thể (thể vàng). Đồng thời, cơ thể bắt đầu giải phóng các hormone progesterone và một số estrogen. Nội tiết tố nữ tăng cao giúp cho niêm mạc tử cung dày lên và sẵn sàng làm tổ cho trứng được thụ tinh.

Nếu trứng được thụ tinh, cơ thể sẽ sản xuất gonadotropin màng đệm, một loại hormone thai kỳ giúp duy trì hoàng thể và giữ cho niêm mạc tử cung dày. Ngược lại, nếu trứng không được thụ tinh, hoàng thể sẽ teo đi và được hấp thụ lại vào trong cơ thể. Sau đó, nồng độ estrogen và progesterone giảm đi, khiến niêm mạc tử cung bong ra, cơ thể phụ nữ lại bắt đầu chu kỳ kinh nguyệt mới. Giai đoạn hoàng thể thường kéo dài từ 11 – 17 ngày, trung bình là 14 ngày.

Một số biểu hiện của hội chứng tiền kinh nguyệt thường gặp ở phụ nữ trong giai đoạn này là:

• Đầy hơi, chướng bụng.
• Sưng, đau tức ngực.
• Thay đổi tâm trạng thất thường.
• Đau đầu.
• Thèm ăn.
• Khó ngủ.

Cách tính chu kỳ kinh nguyệt chính xác để thụ thai, tránh thai

Chu kỳ kinh nguyệt bao nhiêu ngày? Thông thường, chu kỳ ở phụ nữ thường kéo dài từ 21 – 35 ngày, trung bình là 28 ngày. Tuy nhiên, tùy vào thể trạng của từng người, thời gian chu kỳ kéo dài sẽ khác nhau.

Để tính chu kỳ của kinh nguyệt, có thể thực hiện một số bước sau:

• Đánh dấu ngày đầu tiên của kỳ kinh nguyệt trong tháng này.
• Đánh dấu ngày đầu tiên của chu kỳ tiếp theo.
• Khoảng cách giữa hai chu kỳ chính là thời gian kỳ kinh nguyệt của bạn.

Ví dụ: Thời gian bắt đầu kỳ kinh nguyệt tháng trước là 06/11, thời gian bắt đầu kỳ kinh nguyệt tháng này là 4/12 thì chu kỳ kinh nguyệt là 28 ngày.

Ngoài phương pháp thủ công này, bạn cũng có thể tải các ứng dụng về điện thoại di động và theo dõi thông qua đó.

Đối với quá trình thụ thai, chu kỳ kinh nguyệt sẽ chia ra làm 3 thời kỳ (đối với chu kỳ kinh 28 – 30 ngày):

• Thời kỳ an toàn: Đây là thời gian quan hệ tình dục có tỷ lệ mang thai cực kỳ thấp. Thời gian này được tính từ ngày 20 của chu kỳ kinh tháng này đến ngày đầu tiên của chu kỳ kinh tháng tiếp theo.
• Thời kỳ an toàn tương đối: Khả năng mang thai khi quan hệ trong thời kỳ này là 50%. Thời gian này tính từ ngày đầu tiên đến ngày thứ 9 của chu kỳ.
• Thời kỳ dễ thụ thai: Đây là thời điểm trứng rụng, khả năng thụ thai có thể lên đến 95%. Thời điểm lý tưởng nhất để thụ thai chính là quan hệ trước và sau ngày rụng trứng 1 ngày (tức là ngày thứ 13 – 15 của chu kỳ). Ngoài ra, trứng có thể sống được từ 12 – 24 giờ sau khi rụng, còn tinh trùng có thể tồn tại trong cơ thể phụ nữ tới 5 ngày.

Triệu chứng bình thường của chu kỳ kinh nguyệt

Một chu kỳ kinh nguyệt bình thường kéo dài từ 21 đến 35 ngày, trong đó có một giai đoạn xuất hiện máu kinh (kinh nguyệt) từ 2 đến 7 ngày. Chu kỳ bắt đầu từ thời kỳ dậy thì và kết thúc khi phụ nữ bước vào thời kỳ mãn kinh.

Trong quán trình chu kỳ diễn ra, cơ thể phụ nữ có những biến đổi về mặt nội tiết, sinh lý và tâm lý. Những triệu chứng bình thường của chu kỳ có thể bao gồm:

• Thèm ăn: Do sự giảm cân nặng và mất máu trong quá trình hành kinh, cơ thể phụ nữ có nhu cầu tăng cường dinh dưỡng và năng lượng. Đây là một hiện tượng tự nhiên và không gây hại cho sức khỏe.
• Thay đổi tâm trạng: Do sự dao động của hormone estrogen và progesterone trong chu kỳ kinh nguyệt, phụ nữ có thể cảm thấy buồn, lo lắng, cáu gắt, dễ khóc hoặc thiếu tự tin. Những cảm xúc này thường biến mất khi kinh nguyệt kết thúc.
• Trạng thái bứt rứt khó chịu (PMS): Đây là một nhóm các triệu chứng về mặt cơ thể và tâm lý xuất hiện trước khi có kinh nguyệt. Các triệu chứng này có thể gây ảnh hưởng đến hoạt động hàng ngày của phụ nữ. Một số triệu chứng phổ biến của PMS là đau đầu nhẹ, đầy hơi, đau bụng, nổi mụn trứng cá, căng tức ngực, mệt mỏi…
• Rụng trứng: Đây là quá trình buồng trứng phóng ra một quả trứng để chuẩn bị cho việc thụ tinh. Rụng trứng thường xảy ra vào giữa chu kỳ (khoảng ngày 14 của chu kỳ 28 ngày). Một số phụ nữ có thể cảm nhận được sự rụng trứng bằng cách nhận ra dịch âm đạo sánh và trong suốt hoặc cảm giác nhói ở một bên vùng bụng dưới.

Những triệu chứng bình thường của chu kỳ kinh nguyệt không gây ra các vấn đề nghiêm trọng cho sức khỏe của phụ nữ. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng quá mức hoặc kéo dài quá lâu, có thể là dấu hiệu ung thư cổ tử cung, u xơ tử cung, viêm nhiễm phụ khoa hoặc rối loạn nội tiết tố. Do đó, phụ nữ cần chú ý đến những biến đổi bất thường của mình khi tới kỳ và tham khảo ý kiến bác sĩ khi cần thiết. Một số triệu chứng cần được kiểm tra bao gồm: ra máu quá nhiều hoặc quá ít, ra máu ngoài chu kỳ, đau bụng dữ dội hoặc kéo dài, Sốt hoặc khí hư có mùi hôi.

Chu kỳ kinh nguyệt bất thường

Chu kỳ kinh nguyệt bất thường là một hiện tượng phổ biến ở phụ nữ, có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, như rối loạn nội tiết tố, bệnh lý về tử cung, buồng trứng, ảnh hưởng của môi trường sống, chế độ dinh dưỡng, tâm lý… Chu kỳ kinh nguyệt diễn biến bất thường có thể gây ra nhiều phiền toái cho sức khỏe và sinh lý của phụ nữ, đặc biệt là khả năng sinh sản.

Chu kỳ kinh nguyệt bất thường có thể bao gồm những biến đổi sau:

• Amenorrhea: Là trường hợp không có kinh nguyệt trong ba tháng liền hoặc chưa bao giờ có kinh nguyệt khi đã đến tuổi trưởng thành. Amenorrhea có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, chẳng hạn như rối loạn nội tiết tố, thiếu dinh dưỡng, căng thẳng, vận động quá độ, u xơ tử cung, nhiễm trùng phụ khoa hoặc thai nghén.
• Oligomenorrhea: Là trường hợp có kinh nguyệt rất ít, với khoảng cách giữa hai chu kỳ lớn hơn 35 ngày hoặc chỉ có kinh nguyệt dưới tám lần trong một năm. Oligomenorrhea cũng có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, như rối loạn nội tiết tố, thiếu dinh dưỡng, căng thẳng, vận động quá độ.

Chu kỳ kinh nguyệt bất thường nếu không được chẩn đoán và điều trị sớm có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng cho sức khỏe và tính mạng của phụ nữ.

>>>Xem thêm: Cách tính ngày rụng trứng cho người kinh không đều

Khi nào nên gặp bác sĩ?

Chu kỳ kinh nguyệt xảy ra bất thường có thể là dấu hiệu của vấn đề liên quan đến sức khỏe, các bạn nữ nên gặp bác sĩ để thăm khám khi gặp những tình huống sau:

• 16 tuổi nhưng chưa có kinh nguyệt.
• Kinh nguyệt dừng trong vòng 2 tháng hoặc lâu hơn.
• Thời gian hành kinh thay đổi, kéo dài hơn so với bình thường.
• Lượng máu chảy nhiều hơn so với bình thường.
• Đau bụng dữ dội trong thời gian hành kinh.
• Chảy máu giữa các kỳ kinh.
• Lo lắng về khả năng mang thai vì chậm kinh hoặc quan hệ tình dục không sử dụng biện pháp tránh thai.

>>>Xem thêm: Quá trình thụ thai diễn ra thế nào, trong thời gian bao lâu?

Câu hỏi thường gặp về chu kỳ kinh nguyệt

Độ tuổi nào bắt đầu có kinh nguyệt?

Tùy vào tình trạng sức khỏe, độ tuổi bắt đầu có kinh nguyệt nằm trong khoảng 8 – 16 tuổi, trung bình là 12 tuổi. Trong giai đoạn đầu mới có kinh nguyệt, chu kỳ của các bạn nữ có thể kéo dài hơn hoặc lượng máu ra nhiều hơn bình thường. Mất khoảng 3 – 4 năm sau, chu kỳ kinh của bạn nữ mới đều đặn. Thông thường, trước năm 20 tuổi, chu kỳ kinh nguyệt sẽ ổn định.

Đến khoảng 51 tuổi, chu kỳ kinh nguyệt ở phụ nữ sẽ ngừng. Đây là thời điểm mãn kinh, cơ thể ngừng rụng trứng và không xuất hiện kinh nguyệt hàng tháng.

Nguyên nhân khiến chu kỳ kinh nguyệt không đều là gì?

Chu kỳ kinh nguyệt không đều có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau:

• Phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú: Hiện tượng trễ kinh có thể là dầu hiệu mang thai. Cho con bú thường làm chậm thời gian chu kỳ kinh nguyệt trở lại sau khi mang thai.
• Rối loạn ăn uống, sụt cân nghiêm trọng hoặc tập thể dục quá nhiều.
• Mắc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS).
• Bị suy buồng trứng sớm (suy buồng trứng nguyên phát).
• Mắc bệnh viêm vùng chậu (PID).
• Mắc bệnh u xơ tử cung.

Lượng máu bao nhiêu là bình thường trong kỳ kinh nguyệt?

Lượng máu mất đi trong mỗi kỳ có thể dao động tùy thuộc vào từng người và từng chu kỳ. Theo các chuyên gia, lượng máu bình thường khi hành kinh là khoảng **30-80ml**  , tương đương với **2-6 thìa** máu . Tuy nhiên, lượng máu thực tế chỉ chiếm khoảng **36%** của dịch âm đạo, còn lại là các thành phần khác như niêm mạc tử cung, chất nhầy cổ tử cung, âm đạo. Do đó, lượng máu mà chị em nhìn thấy qua băng vệ sinh có thể nhiều hơn lượng máu thực sự.

Nếu lượng máu mất đi quá nhiều hoặc quá ít so với bình thường, có thể là dấu hiệu của một số vấn đề sức khỏe như rối loạn nội tiết tố, u xơ tử cung, viêm nhiễm phụ khoa… Chị em nên theo dõi lượng máu mất đi trong mỗi chu kỳ kinh nguyệt và đi khám bác sĩ nếu có những biểu hiện bất thường như:

• Chu kỳ kéo dài từ 8 – 10 ngày hoặc ngắn hơn 2 ngày.
• Lượng máu mất đi vượt quá 80ml hoặc ít hơn 30ml trong một chu kỳ.
• Phải thay băng vệ sinh vào lúc nửa đêm hoặc sau mỗi giờ.
• Có nhiều cục máu đông quá lớn (kích thước bằng một quả bóng golf hoặc lớn hơn).
• Cảm thấy mệt mỏi, xanh xao do thiếu máu.
• Đau bụng kinh quá nhiều ảnh hưởng đến hoạt động hàng ngày.

Chu kỳ kinh nguyệt 24 ngày có bình thường không?

Câu trả lời là có. Như đã đề cập ở trên, một chu kỳ thường kéo dài từ 21 – 35 ngày. Độ dài trung bình của một chu kỳ kinh nguyệt là 28 ngày.

Giai đoạn nào trong chu kỳ kinh nguyệt có thể thụ thai?

Giai đoạn có khả năng thụ thai thành công cao nhất là trước và sau khi rụng trứng. Thời điểm này rơi vào khoảng ngày 13 – 15 của chu kỳ kinh, đối với chu kỳ kinh 28 – 30 ngày.

Ngày quan hệ an toàn theo chu kỳ kinh nguyệt?

Đối với chu kỳ kinh nguyệt dài 28 ngày, thời điểm quan hệ an toàn nhất là khi trứng mới rụng và đang trong quá trình phân hủy rơi vào khoảng từ ngày 20 của chu kỳ đến ngày đầu tiên của chu kỳ tiếp theo.

Trên đây là những thông tin về chu kỳ kinh nguyệt và cách tính chu kỳ kinh nguyệt chính xác để có thể thụ thai theo ý muốn hoặc ngăn ngừa có thai. Nếu như có những dấu hiệu bất thường về chu kỳ kinh nguyệt hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua số HOTLINE hoặc đặt lịch hẹn trực tiếp TẠI ĐÂY để được tư vấn miễn phí tại hệ thống các Bệnh viện Hoàn Mỹ trên toàn quốc. Ngoài ra, để cập nhật thêm các kiến thức y học thường thức khác, mời bạn truy cập Tin tức y tế.