Tin tức y tế

Sốt phát ban: Nguyên nhân, cách điều trị cho trẻ em và người lớn

29/06/2023

Sốt phát ban là bệnh lý thường gặp ở nhiều người, nhất là trẻ nhỏ có hệ miễn dịch yếu. Bệnh có khả năng lây lan nhanh chóng và có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Trong bài viết này, Hoàn Mỹ sẽ cùng bạn tìm hiểu về bệnh và những triệu chứng nhận biết, đồng thời xác định nguyên nhân gây bệnh để có phương pháp điều trị và phòng ngừa hiệu quả.

>>> Xem thêm:

Sốt phát ban là gì?

Sốt phát ban (Roseola) là bệnh truyền nhiễm lành tính chủ yếu do virus human herpes 6 hoặc 7 gây ra. Các chủng virus gây sốt có thể lây lan nhanh chóng từ người này qua người khác thông qua tiếp xúc vật dụng cá nhân, tiếp xúc cơ thể với người bệnh, tiếp xúc giọt bắn của người bệnh khi hắt hơi, sổ mũi, ho. Vì thế, tại các nhà trẻ, trường học là những nơi thường có nguy cơ mắc bệnh cao. Người lớn thường có sức đề kháng tốt hơn nên bệnh thường đi kèm với những triệu chứng nhẹ hoặc không triệu chứng.

Sốt phát ban thường kéo dài từ 3 – 7 ngày tùy từng đối tượng. Bệnh không nguy hại nếu được nghỉ ngơi và uống thuốc đầy đủ. Tuy nhiên, một số trường hợp Sốt cao kéo dài có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm.

Nguyên nhân gây bệnh

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra nguyên nhân gây bệnh chủ yếu là do nhiễm virus phổ biến là:

Sởi

Virus sởi xâm nhập vào cơ thể sẽ gây Sốt và sẽ giảm dần khi vết ban xuất hiện. Những nốt ban đỏ gây ra bởi virus sởi có dạng sần, màu đỏ. Ban đầu, các nốt ban xuất hiện ở tai rồi lan rộng khắp mặt và xuống phần dưới của cơ thể. Trẻ em bị mắc bệnh này do virus sởi còn xuất hiện các triệu chứng như đỏ mắt, chảy nước mắt, nước mũi, ho khan,… Sau khi những nốt ban biến mất, vùng da xuất hiện ban sẽ bị thâm.

>>> Xem thêm: Sốt xuất huyết có lây không? Lây qua đường nào?

Virus sởi gây sốt phát ban
Virus sởi gây Sốt phát ban (Nguồn: Hoàn Mỹ)

Rubella

Virus Rubella tấn công cơ thể cũng gây bệnh sốt phát ban. Cơn Sốt do chủng virus này gây ra thường sẽ kéo dài trong 3 ngày, các vết ban xuất hiện từ mặt và lan rộng xuống chân. Nốt ban do virus Rubella gây ra thường có màu nhạt nên được gọi là ban đào và phân bố dày đặc trên da. Ngoài những triệu chứng như sốt, nổi ban, trẻ em bị sốt có thể có thể gặp những biểu hiện khác như sưng hạch tai, hạch cổ, đau cơ, đau khớp,…

>>> Xêm thêm: Hướng dẫn nhận biết biểu hiện cúm A

Sốt phát ban do virus rubella
Sốt phát ban do virus rubella (Nguồn: Hoàn Mỹ)

Virus herpes 6, 7

Sốt phát ban còn do 2 chủng virus Herpes 6 và 7 gây ra. Những loại virus này lây lan nhanh chóng thông qua tiếp xúc thông thường. Trẻ em trong độ tuổi đi nhà trẻ hay đến trường rất dễ bị 2 chủng virus này tấn công.

>>> Xem thêm: Cúm A: Triệu chứng, biểu hiện, điều trị, biến chứng và phòng ngừa

Do virus Herpes 6, 7
Sốt phát ban gây ra bởi virus Herpes 6, 7 (Nguồn: Hoàn Mỹ)

Từ bọ chét, chấy, rận,…

Ngoài những nguyên nhân nói trên, sốt phát ban còn do nhiễm ký sinh trùng từ bọ chét, chấy, rận,… sống ký sinh ở các vật nuôi trong nhà. Vết cắn của các loại côn trùng này gây ngứa, kích thích gãi nhiều và gây ra các vết thương hở. Vi khuẩn tấn công vào các vết thương, di chuyển vào máu và gây bệnh. Tuy nhiên, một số trường hợp khác cũng bị sốt dù không có vết thương hở.

>>> Xem thêm: Virus cúm B: Chúng khác với cảm lạnh thông thường như thế nào?

Bệnh do bọ chét, chấy, rận,...
Bọ chét, chấy, rận,… cũng là nguyên nhân gây Sốt phát ban (Nguồn: Internet)

Triệu chứng nhận biết Sốt phát ban

Sốt phát ban có thể kéo dài 1 tuần hoặc hơn. Triệu chứng bệnh ở trẻ em và người lớn không giống nhau. Về cơ bản, người bị bệnh sẽ xuất hiện một số biểu hiện sau:

  • Sốt: Sốt từ nhẹ (37.5 độ C – 38.5 độ C) đến sốt cao trên 39 độ C, thời gian sốt có thể diễn ra từ 3 – 5 ngày.
  • Phát ban: Các nốt phát ban sẽ xuất hiện sau khi Sốt cao. Nốt ban có màu đỏ hoặc màu hồng và mọc li ti theo từng cụm ở ngực, lưng, bụng và khắp cơ thể. Các nốt ban thường không gây ngứa và biến mất sau vài ngày nếu người bệnh được chăm sóc đúng cách.
  • Một số triệu chứng khác đi kèm: Ngoài những triệu chứng nói trên, bệnh còn đi kèm với một số triệu chứng khác như cơ thể mệt mỏi, sổ mũi, sưng mắt, nôn mửa, chán ăn, tiêu chảy,…

>>> Xem thêm: Cúm A có lây không? Lây qua đường nào và mức độ nguy hiểm

Sốt phát ban ở trẻ em

Trẻ bị Sốt phát ban bao lâu thì khỏi?

Thời gian kéo dài bệnh ở trẻ em còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố. Việc phát hiện bệnh ở trẻ không dễ như người lớn nên quá trình điều trị cũng phụ thuộc vào thời điểm phát hiện bệnh.

Dưới đây là một số dấu hiệu cho thấy trẻ sắp khỏi bệnh:

  • Các triệu chứng tự hết sau 5 – 7 ngày.
  • Hạ sốt.
  • Ban đỏ lặn hết.
  • Trẻ hết thở khò khè.
  • Hô hấp và nhịp tim bình thường.
  • Trẻ ít quấy khóc.
triệu chứng nhận biết bệnh
Sốt phát ban ở trẻ em có nhiều triệu chứng nhận biết bệnh khác nhau (Nguồn: Internet)

Cách chăm sóc để trẻ nhanh hết Sốt phát ban

Khi trẻ bị sốt phát ban và có dấu hiệu Sốt cao kéo dài, không hạ, bố mẹ nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn cách điều trị. Bên cạnh đó, bố mẹ cũng nên chú ý chăm sóc trẻ đúng cách để rút ngắn thời gian diễn biến bệnh. Để chăm sóc trẻ bị bệnh, bố mẹ nên thực hiện theo hướng dẫn sau:

  • Hạ Sốt cho trẻ: Khi trẻ bị sốt, bố mẹ nên kiểm tra nhiệt độ cơ thể trẻ thường xuyên. Nếu thân nhiệt trẻ trên 37.5 độ C, bố mẹ cần hạ nhiệt độ cơ thể trẻ về mức bình thường để tránh Sốt cao, co giật. Bố mẹ có thể cho trẻ mặc quần áo mỏng, dùng khăn lau mát. Với những trường hợp sốt cao trên 38 độ C, bố mẹ nên cho trẻ dùng thuốc hạ sốt paracetamol theo liều lượng 10 – 15mg/kg, sau 4 – 6 giờ uống liều tiếp theo nếu cần.
  • Bù nước, bù điện giải: Sốt phát ban đi kèm với các triệu chứng nôn mửa, tiêu chảy sẽ khiến cơ thể trẻ bị mất nước, thiếu hụt điện giải. Lúc này, bố mẹ cần bù nước, bù điện giải cho trẻ bằng cách uống nhiều nước, kết hợp sử dụng dung dịch bù nước, điện giải Oresol theo hướng dẫn của bác sĩ.
  • Trị ho, thông mũi: Trường hợp trẻ bị ho nhiều, bố mẹ cần hỏi bác sĩ để lựa chọn đúng thuốc trị ho phù hợp cho trẻ. Nếu trẻ bị nghẹt mũi, chảy nước mũi, bố mẹ cũng cần vệ sinh mũi cho trẻ bằng nước muối sinh lý và khăn mềm để trẻ cảm thấy dễ chịu hơn.
  • Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ cho trẻ: Khi bị mắc bệnh, trẻ cần được cung cấp đủ dinh dưỡng để giúp cơ thể chống lại tác nhân gây bệnh. Tuy nhiên, trong giai đoạn bị bệnh, trẻ thường chán ăn nên bố mẹ cần cho trẻ ăn những thức ăn dạng lỏng như cháo, súp, sữa,… Không nên cho trẻ ăn quá no vào một bữa mà nên chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày. Ngoài ra, bố mẹ nên cho trẻ ăn nhiều trái cây để cung cấp vitamin, khoáng chất, từ đó giúp trẻ tăng sức đề kháng. 
  • Vệ sinh cá nhân sạch sẽ: Khi bị sốt phát ban, bố mẹ nên duy trì việc tắm rửa, vệ sinh sạch sẽ cho trẻ hằng ngày để trẻ cảm thấy thoải mái, dễ chịu hơn. Bố mẹ lưu ý cho trẻ tắm trong phòng kín với nước ấm khoảng 37 độ C và tắm nhanh từ 3 – 5 phút, sau đó lau khô và giữ ấm cơ thể trẻ.
  • Theo dõi chuyến biến bệnh ở trẻ: Bố mẹ cần theo dõi trẻ để phát hiện sớm những dấu hiệu bệnh trở nặng và đưa trẻ đến gặp bác sĩ kịp thời.

>>> Xem thêm: Sốt virus có lây không? Lây qua đường nào, cách chữa sốt virus?

Chăm sóc trẻ khi bị sốt phát ban
Chăm sóc trẻ khi bị Sốt phát ban (Nguồn: Internet)

Sốt phát ban ở người lớn

Người lớn bị Sốt phát ban bao lâu thì khỏi?

Bởi vì hệ miễn dịch của người lớn tốt hơn trẻ em nên thời gian khỏi bệnh sẽ ngắn hơn. Thông thường, tình trạng Sốt phát ban sẽ hết dứt điểm sau khoảng 3 – 5 ngày.

Dưới đây là một số dấu hiệu sắp hết Sốt phát ban ở người lớn:

  • Giảm sổ mũi, đau họng, mệt mỏi.
  • Không còn Sốt cao.
  • Mắt hết viêm kết mạc.
  • Hết đau đầu và đau khớp.
  • Các nốt ban đỏ bắt đầu lặn dần.
  • Hạch ở cổ vẫn còn tồn nhưng không gây đau.

Cần làm gì để cải thiện Sốt phát ban ở người lớn?

Sốt phan ban là bệnh truyền nhiễm do virus lành tính gây ra nên người bệnh có thể tự điều trị ngay tại nhà theo chỉ dẫn từ bác sĩ:

  • Uống thuốc hạ sốt, sử dụng khăn nhúng nước ấm chườm trán.
  • Tắm bằng nước ấm.
  • Mặc đồ rộng, hạn chế bí gây ngứa ngáy.
  • Uống nhiều nước.
  • Bổ sung chất xơ, vitamin, khoáng chất từ rau xanh và hoa quả tươi.
  • Nghỉ ngơi.

Bạn nên nhập viện ngay lập tức nếu bệnh tiến triển nặng với những triệu chứng Sốt phát ban ở người lớn sau:

  • Sốt cao trên 40° C.
  • Xuất hiện các cơn co giật, mất ý thức.
  • Mệt mỏi, ngủ li bì.
  • Buồn nôn.
  • Xuất huyết dưới da.

Biến chứng nguy hiểm khi bị Sốt phát ban

Các trường hợp bị bệnh có triệu chứng nhẹ thường lành tính. Tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như:

Cách phòng ngừa bệnh Sốt phát ban

Đây là bệnh lây nhiễm cấp tính và chưa có vacxin phòng ngừa. Để bảo vệ sức khỏe, bản thân mỗi người nhất là các bố mẹ có con nhỏ cần chủ động phòng ngừa bệnh theo các cách sau:

  • Cho trẻ tiêm đầy đủ các loại vacxin phòng bệnh truyền nhiễm theo khuyến cáo của Bộ Y tế.
  • Hạn chế tiếp xúc với những người đang có dấu hiệu hoặc nghi ngờ bị bệnh.
  • Bản thân bị bệnh nên chủ động cách ly, đeo khẩu trang để không lây nhiễm cho những người xung quanh.
  • Vệ sinh cá nhân sạch sẽ, rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
  • Dùng riêng các vật dụng cá nhân.
  • Hạn chế đưa tay chạm lên miệng, mũi, mắt.
  • Vệ sinh nơi ở sạch sẽ, đảm bảo sự thoáng mát.
  • Đồ chơi của trẻ cần được vệ sinh thường xuyên.
  • Cung cấp đủ chất dinh dưỡng trong chế độ ăn hằng ngày, uống đủ nước.
  • Bổ sung các vitamin và khoáng chất cần thiết để cơ thể tăng cường sức đề kháng.
  • Không để trẻ vui chơi ở những khu vực bụi rậm, ẩm ướt để tránh bị côn trùng cắn.

Những lưu ý quan trọng khi điều trị Sốt phát ban

Hầu hết, bệnh sốt phát ban có thể tự khỏi. Thế nhưng, bệnh kéo dài sẽ khiến cơ thể người bệnh mệt mỏi. Một số trường hợp có thể sẽ diễn biến nặng nên cần được can thiệp điều trị càng sớm càng tốt. Trong quá trình điều trị, người bệnh cần lưu ý:

  • Sốt phát ban có thể điều trị tại nhà nếu triệu chứng nhẹ.
  • Nếu bệnh diễn biến nặng và người bệnh đã áp dụng các phương pháp điều trị tại nhà nhưng không thuyên giảm, người bệnh cần gặp bác sĩ ngay.
  • Không sử dụng thuốc tùy tiện khi chưa được bác sĩ chỉ định.
  • Theo dõi diễn biến của bệnh và hạ Sốt kịp thời.
  • Bù nước và cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng.
  • Nghỉ ngơi để cơ thể phục hồi.

>>> Xem thêm: Sốt xuất huyết làm gì cho nhanh khỏi?

Những lưu ý quan trọng khi điều trị sốt phát ban
Điều trị bệnh đúng cách để cơ thể phục hồi nhanh chóng (Nguồn: Internet)

Câu hỏi liên quan đến Sốt phát ban

Những ai thường mắc bệnh Sốt phát ban?

Sốt phát ban có thể xảy ra với bất kỳ ai, bao gồm cả trẻ em và người lớn. Trong đó, phần lớn trẻ em 6 tháng – 2 tuổi sẽ mắc bệnh khi đi nhà trẻ do môi trường sinh hoạt chung. Còn trẻ trên 4 tuổi sẽ ít bị hơn.

Sốt phát ban có ngứa không?

Thông thường tình trạng phát ban sẽ không gây ngứa ngáy. Khi khỏi bệnh, những nốt ban này sẽ lặn đi mà không để lại sẹo hoặc vết thâm trên cơ thể bệnh nhân. Bạn cũng không nên quá lo lắng với tình trạng ngứa ngáy trên da do Sốt phát ban vì nó thường không gây nguy hiểm và có thể không cần điều trị

Sốt phát ban có lây không?

Sốt phát ban là bệnh lây nhiễm do virus human herpes 6 hoặc trong một số trường hợp là do virus human herpes 7 gây ra. Virus lây từ người sang người thông qua tiếp xúc cơ thể với người nhiễm bệnh hoặc các vật dụng cá nhân của họ. Bệnh không lây truyền qua giao tiếp

Sốt phát ban có được tắm không?

Rất nhiều phụ huynh thắc mắc bé bị phát ban sau Sốt có nên tắm không thì câu trả lời là có. Trên thực tế, trẻ bị phát ban sau Sốt kiêng tắm sẽ dẫn đến tác dụng ngược, da trẻ không được vệ sinh sạch sẽ hàng ngày tạo điều kiện cho vi khuẩn tích tụ gây viêm da bội nhiễm, tình trạng ngứa ngáy của trẻ tăng thêm.

Trên đây là những chia sẻ giúp bạn hiểu rõ hơn về sốt phát ban, nguyên nhân, triệu chứng cũng như cách điều trị và phòng ngừa bệnh hiệu quả. Để bệnh không chuyển biến nặng, ngay khi nhận thấy những dấu hiệu nghi ngờ Sốt phát ban, người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời. Mọi thắc mắc về bệnh, bạn hãy liên hệ ngay đến HOTLINE để được tư vấn miễn phí hoặc truy cập TẠI ĐÂY để đặt lịch hẹn trực tiếp với đội ngũ bác sĩ tại Hệ thống các Bệnh viện Hoàn Mỹ trên toàn quốc. Để cập nhật thêm nhiều kiến thức bổ ích khác về chăm sóc sức khỏe, mời bạn truy cập Tin tức y tế.

*Các thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo và tra cứu, vui lòng không tự áp dụng nếu chưa có chỉ định của bác sĩ.