Thuốc an thần thường được sử dụng để giảm căng thẳng, lo âu và điều trị rối loạn giấc ngủ. Loại thuốc này có thể gây ra nhiều tác dụng phụ nguy hiểm nếu không được sử dụng đúng cách. Hãy cùng Hoàn Mỹ tìm hiểu về cách dùng, công dụng cũng như lưu ý khi sử dụng thuốc an thần trong bài viết dưới đây.

Thuốc an thần là gì? Phân loại thuốc an thần

Thuốc an thần là loại dược phẩm được sử dụng để điều hòa tâm trạng, giảm căng thẳng, hưng phấn và làm dịu tinh thần. Các loại thuốc này có thể giúp ổn định tâm trạng của người dùng, giúp họ cảm thấy thư giãn và thoải mái. Bên cạnh đó, còn có một số loại thuốc cũng có tác dụng gây ngủ, giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Thuốc an thần thường được chỉ định để điều trị các bệnh lý về thần kinh và tâm thần như động kinh, trầm cảm, tâm thần phân liệt, mất ngủ, mệt mỏi và căng thẳng sau chấn thương. Dựa vào cấu trúc hoá học, chức năng mà thuốc an thần được chia thành những nhóm sau:

• Thuốc giúp an thần kinh:

Gồm các loại thuốc như Clorpromazina, Levomepromazin, Haloperidol, Sulpirid, Risperidon, Thioridazine. Các loại thuốc này được sử dụng để trấn an, làm dịu thần kinh, gây cảm giác mơ màng và buồn ngủ. Chúng cũng có khả năng điều trị các chứng bệnh thần kinh như hoang tưởng, ảo giác và tâm thần phân liệt.

• Thuốc bình thần:

Gồm các loại thuốc như Benzodiazepin, Buspirone, Zolpidem. Đây là loại thuốc thường được sử dụng để giảm căng thẳng, lo lắng và căng thẳng sau chấn thương.

• Thuốc chống trầm cảm:

Các loại thuốc được sử dụng như MAO, Anafranil, Amitriptyline, Fluvoxamine, Fluoxetine, Paroxetine, Sertraline có công dụng gây ngủ và giảm căng thẳng. Thuốc được sử dụng cho người lo âu, mệt mỏi có nguy cơ bị trầm cảm. 

• Thuốc chỉnh khí sắc cho người bệnh:

Gồm một số loại thuốc như Lithium, thuốc chống động kinh Valproate, Carbamazepine. Các loại thuốc này giúp ổn định cảm xúc của người bệnh, được sử dụng trong điều trị trạng thái hưng cảm và rối loạn lưỡng cực. Ngoài ra, thuốc còn có khả năng chống động kinh.

• Thuốc an thần gây ngủ từ dược liệu thiên nhiên:

Bên cạnh những nhóm thuốc tây y, thì những loại thuốc từ dược liệu thiên nhiên như cây bình vôi, cây trinh nữ, lá sen, lạc tiên, lá vông nem, tam thất, xạ đen cũng được dùng để an thần, giảm căng thẳng, mệt mỏi. Chúng có tác dụng gây ngủ, giảm đau đầu, ổn định huyết áp và làm dịu tinh thần.

>>> Xem thêm:

• Huyết áp cao: Triệu chứng, Cách điều trị & Phòng ngừa
• Huyết áp thấp là bao nhiêu? Có nguy hiểm không? Cách phòng ngừa

Thuốc an thần có công dụng gì?

Thuốc an thần có công dụng an thần, thường được sử dụng trong việc điều trị các triệu chứng lo âu, rối loạn chức năng. Bên cạnh đó, thuốc còn điều hòa sự ổn định của trung ương thần kinh, giảm cảm giác căng thẳng, mệt mỏi.

Khi nào nên sử dụng thuốc an thần?

Thuốc an thần nên được sử dụng chỉ trong những tình huống sau:

• Căng thẳng quá mức.
• Áp lực tinh thần lớn.
• Điều trị một số bệnh lý và rối loạn tâm thần.

Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc an thần cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ. Không nên tự ý sử dụng và cần lưu ý cần tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế về việc chọn loại thuốc, liều lượng. Việc tự ý sử dụng thuốc an thần có thể gây ra những tác dụng phụ không mong muốn và có thể dẫn đến tình trạng nghiện thuốc.

Thuốc an thần dùng cho những đối tượng nào?

Thuốc an thần thường được chỉ định sử dụng cho các đối tượng sau đây dưới sự hướng dẫn của bác sĩ:

• Người bị căng thẳng, rối loạn lo âu: Thuốc an thần có thể giúp làm dịu tâm trạng và giảm các triệu chứng như căng thẳng quá mức, hoảng sợ, lo âu dẫn đến mất ngủ kéo dài. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc an thần nên được kiểm soát và tối giản để tránh nghiện và tác dụng phụ.
• Người bị rối loạn tâm thần: Những người mắc rối loạn tâm thần như Trầm cảm nặng, tự kỷ hoặc có nguy cơ tự tử có thể được chỉ định sử dụng thuốc an thần để kiểm soát triệu chứng và cải thiện tâm trạng.
• Người cần gây mê trước phẫu thuật hoặc xét nghiệm y tế: Thuốc an thần có thể được sử dụng để gây mê hoặc làm cho bệnh nhân thư giãn trước khi thực hiện quá trình như phẫu thuật nội soi.
• Người bị rối loạn tâm thần nặng: Trong một số trường hợp, thuốc an thần có thể được sử dụng để kiểm soát người bị rối loạn tâm thần kích động, nguy hiểm hoặc gây hại cho bản thân hoặc người khác. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc an thần trong trường hợp này thường được giám sát chặt chẽ.

Tác dụng phụ của thuốc an toàn

Thuốc an thần có thể gây ra nhiều tác dụng phụ ngắn hạn và dài hạn:

Tác dụng phụ ngắn hạn bao gồm:

• Buồn ngủ.
• Chóng mặt.
• Mờ mắt.
• Phản ứng chậm hơn.
• Thở chậm hơn.
• Nhận thức kém.
• Khó tập trung hoặc suy nghĩ.
• Nói chậm hơn hoặc nói ngọng.

Tác dụng phụ dài hạn bao gồm:

• Suy giảm trí nhớ.
• Tăng nguy cơ rối loạn tâm lý: Có thể xuất hiện các triệu chứng của bệnh trầm cảm, tuyệt vọng hoặc suy nghĩ tự tử khi sử dụng thuốc an thần trong thời gian dài.
• Ảnh hưởng đến hoạt động điều tiết và sinh dục: Gây ra hiện tượng vô kinh ở phụ nữ hoặc giảm ham muốn tình dục.
• Tăng cân nhanh và khó kiểm soát.
• Rối loạn chức năng gan hoặc suy gan khi sử dụng quá liều.

Một số lưu ý khi sử dụng thuốc an thần

Những lưu ý quan trọng khi sử dụng thuốc an thần bao gồm:

• Tránh thức uống cồn: Khi kết hợp thức uống có cồn và thuốc an thần, tác dụng của cả hai có thể tăng lên, dẫn đến nguy cơ ngộ độc và làm tăng tình trạng buồn ngủ và gây mất cân bằng.
• Kiểm soát khẩu phần ăn: Người bị mất ngủ và đang sử dụng thuốc an thần, tránh ăn quá no trước khi đi ngủ. Việc ăn quá no có thể gây rối loạn giấc ngủ vì tăng đường trong máu, gây ra tình trạng mất ngủ.
• Nguy cơ lờn thuốc: Sau một thời gian sử dụng thuốc an thần, có thể xảy ra hiện tượng lờn thuốc, nghĩa là cơ thể bắt đầu phản ứng yếu hơn với liều thuốc hiện tại. Điều này có thể dẫn đến việc cần tăng liều để đạt được hiệu quả mong muốn. Tuy nhiên, việc tăng liều không nên tự ý, mà cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để điều chỉnh thuốc theo cách an toàn.
• Lệ thuộc thuốc: Sử dụng thuốc an thần trong thời gian dài có thể gây ra sự lệ thuộc vào thuốc. Nếu ngừng thuốc đột ngột có thể dẫn đến hiện tượng co giật, bồn chồn, lo lắng, thậm chí biến chứng nặng hơn và có nguy cơ tử vong.

>>> Xem thêm:

• Formol là gì? Những điều cần biết khi bị ngộ độc formol
• Ngộ độc thực phẩm: Triệu chứng & Cách sơ cứu tại nhà

Sử dụng thuốc an thần cần được thực hiện cẩn thận và theo chỉ định của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế. Thuốc an thần có thể gây ra nhiều tác dụng phụ nguy hiểm, ngay cả khi sử dụng trong một thời gian ngắn. Bệnh nhân không nên tự ý sử dụng hoặc ngưng thuốc đột ngột. Nếu gặp bất kỳ triệu chứng bất thường nào trong quá trình sử dụng thuốc an thần, bệnh nhân nên tìm đến cơ sở y tế để được xử trí kịp thời.Để biết thêm kiến thức về chăm sóc sức khỏe khác, bạn có thể tham khảo tại Tin tức y tế.  Nếu có nhu cầu đặt lịch khám hoặc tư vấn miễn phí tại hệ thống bệnh viện đa khoa Hoàn Mỹ trên toàn quốc, quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY.