Mang thai ngoài tử cung gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm đến sức khoẻ và tính mạng của thai phụ. Hiện nay, tỷ lệ có thai ngoài tử cung ngày càng gia tăng do nhiều nguyên nhân chủ quan. Ước tính ở Việt Nam, cứ khoảng 250 – 300 thai phụ sẽ có một người rơi vào trường hợp này. Bài viết dưới đây của Hoàn Mỹ cũng cấp các thông tin về dấu hiệu có thai ngoài tử cung sớm nhất để có phương án điều trị phù hợp.

>> Xem thêm:

• 22 Dấu hiệu mang thai sớm nhất sau tuần đầu quan hệ
• Dấu hiệu thụ tinh thành công sau 3 ngày quan hệ chính xác nhất

Mang thai ngoài tử cung là gì?

Mang thai ngoài tử cung, còn được gọi là có thai ngoài tử cung, là tình trạng phôi thai được thụ tinh bên ngoài tử cung, thường là trong ống dẫn trứng. Phôi thai ngoài tử cung không thể sống sót do không có buồng trứng bảo vệ. Khi phôi thai vỡ sẽ dẫn đến chảy máu âm đạo ồ ạt, đau vùng chậu, sốc xuất huyết và thậm chí là mất mạng. Những vị trí mà thai có thể làm tổ bên ngoài tử cung là ở buồng trứng, ổ bụng, cổ hoặc vòi tử cung.

Trong khi đó, đối với các trường hợp mang thai thông thường, trứng phải làm tổ ở bên trong niêm mạc của người mẹ. Sau đó, phôi thai hấp thụ dinh dưỡng và phát triển thành thai nhi. Em bé từ từ lớn lên bên trong tử cung cho đến khi đủ ngày sẽ được sinh ra.

>> Xem thêm: Que thử thai 1 vạch đậm 1 vạch mờ có thai không? Nguyên nhân do đâu?

3 Dấu hiệu mang thai ngoài tử cung tháng đầu

Ở các trường hợp mang thai ngoài tử cung, thai phụ vẫn sẽ nhận thấy những dấu hiệu mang thai bình thường như đau tức vùng ngực, buồn nôn, trễ kinh,… nhưng đi kèm những dấu hiệu bất thường như:

Đau vùng chậu

Đau vùng chậu hay đau bụng dưới âm ỉ, đau buốt hoặc quặn thắt thường xuất hiện đột ngột hoặc đau kéo dài là dấu hiệu mang thai ngoài tử cung tháng đầu phổ biến nhất. Cảm giác đau khi có thai ngoài tử cung khác hoàn toàn với đau bụng có thai bình thường. Thai phụ sẽ cảm thấy đau một bên hông dưới liên tục và dữ dội vì túi thai vỡ, chảy mồ hôi lạnh, tay chân bủn rủn đi cùng với hoa mắt, Chóng mặt và ngất xỉu.

Chảy máu âm đạo

Dấu hiệu có thai ngoài tử cung tháng đầu là chảy máu âm đạo. Thai phụ có thể xuất hiện tình trạng ra máu âm đạo kéo dài hoặc chảy máu âm đạo bất thường, thường máu có màu đỏ tươi, nâu sẫm hoặc đen. Đi kèm với hiện tượng rò rỉ máu từ vòi trứng là cảm giác đau nhức vai và buồn tiểu.

Sốc mất máu do thai vỡ

Dấu hiệu mang thai ngoài tử cung nguy hiểm nhất là sốc mất máu do thai vỡ. Khi thai ngoài tử cung vỡ sẽ gây xuất huyết nội trong khoang bụng hoặc chảy máu ồ ạt, đau bụng vùng hạ vị nhiều, da tái xanh, đổ mồ hôi nhiều, mạch đập nhanh,… Khi rơi vào trường hợp này, nếu không được bác sĩ can thiệp khẩn, thai phụ sẽ bị choáng mất máu và nguy hiểm đến tính mạng.

Nếu nhận thấy những dấu hiệu có thai ngoài tử cung nguy hiểm này, mẹ bầu cần được đưa đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế uy tín để cấp cứu và xử lý kịp thời.

>> Xem thêm:

• 10 Dấu hiệu nhận biết có thai qua khuôn mặt chính xác nhất
• Sắt cho bà bầu có tác dụng gì? Bổ sung sắt cho mẹ bầu hợp lý

Nguyên nhân gây tình trạng mang thai ngoài tử cung

Dấu hiệu mang thai ngoài tử cung có thể xảy ra do một hoặc một số nguyên nhân dưới đây:

• Vấn đề liên quan đến yếu tố di truyền.
• Cơ quan sinh dục của mẹ dị dạng.
• Nội tiết tố thay đổi bất thường.
• Ống dẫn trứng có sẹo hoặc bị viêm vì thai phụ bị nhiễm trùng hoặc từng phẫu thuật.
• Thai phụ mắc bệnh lý liên quan đến cơ quan sinh sản hay ống dẫn trứng.

Bên cạnh những nguyên nhân phổ biến trên, vẫn có nhiều trường hợp có thai ngoài tử cung nhưng do các tác nhân khác gây ra. Vì vậy, bác sĩ luôn khuyến nghị sản phụ nên đi khám thai đều đặn và thường xuyên để kịp thời phát hiện tình trạng bất thường của thai nhi.

Thai ngoài tử cung thử que có lên 2 vạch không?

Đối với câu hỏi “Thai ngoài tử cung thử que có lên 2 vạch không”, câu trả lời là có. Khi có thai ngoài tử cung, que thử thai vẫn hiện lên 2 vạch dương tính như bình thường. Tuy nhiên, thai ngoài tử cung không thể tiếp tục phát triển và có thể vỡ bất kỳ lúc nào.

Nguyên nhân là vì cơ chế hoạt động của que thử thai không dựa trên vị trí trứng làm tổ mà dựa trên nồng độ HCG của nước tiểu. Do đó, chỉ cần phát hiện hormone HCG của phụ nữ mang thai thì que thử thai vẫn hiện lên 2 vạch. Tuy nhiên đối với phụ nữ có thai ngoài tử cung thì mức độ HCG thấp hơn bình thường, vì vậy que thử vẫn hiện lên vạch thứ 2 nhưng không rõ ràng mà chỉ hơi mờ.

>> Xem thêm: Que thử thai 2 vạch mờ có thai không? Lưu ý gì để thử thai chính xác?

Thai ngoài tử cung có nguy hiểm không? 

Việc có thai ngoài tử cung nếu không may bị phát hiện quá trễ sẽ rất nguy hiểm, gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng. Cụ thể:

• Làm tổn thương ống dẫn trứng, làm tăng nguy cơ thai phụ tiếp tục bị chửa ngoài tử cung trong nhiều lần tiếp theo.
• Khi thai nằm ngoài tử cung bị vỡ ra, thai phụ sẽ không ngừng chảy máu. Điều này đe doạ sức khoẻ và thậm chí là tính mạng nếu thai phụ không được can thiệp chữa trị kịp thời.
• Đối với mọi người mẹ, việc sảy thai là cú sốc để lại vết thương tâm lý sâu sắc. Nó có thể gây ra cảm giác hoang mang, lo sợ và nguy hiểm nhất là trầm cảm.

Đối tượng có nguy cơ cao mang thai ngoài tử cung 

Tỷ lệ mang thai ngoài tử cung sẽ cao hơn nếu rơi vào những đối tượng dưới đây:

• Phụ nữ đã từng có thai ngoài tử cung.
• Phụ nữ lớn tuổi
• Phụ nữ từng cắt bỏ u xơ, trải qua cuộc phẫu thuật vùng bụng, phẫu thuật vùng chậu hay thắt ống dẫn trứng.
• Phụ nữ đang mắc một vài bệnh lý lây nhiễm qua đường tình dục.
• Sử dụng thuốc tránh thai hoặc biện pháp tránh thai không đúng cách.
• Bị nhiễm trùng tử cung, nhiễm trùng ống dẫn trứng hoặc buồng trứng; bị viêm vùng chậu hoặc viêm vòi trứng.
• Sử dụng thuốc kích rụng trứng khi điều trị vô sinh.
• Thói quen hút thuốc lá. 

Cách chẩn đoán thai ngoài tử cung

Thử thai bằng nước tiểu, kiểm tra nồng độ beta-hCG

Thử thai bằng nước tiểu có độ nhạy tới 99% đối với thai ngoài tử cung và các trường hợp khác. Nếu beta-hCG nước tiểu âm tính và nếu kết quả lâm sàng không nghi ngờ có thai ngoài tử cung, sẽ chưa cần đánh giá thêm bằng các phương pháp khác.

Nếu beta-hCG nước tiểu dương tính hoặc nghi ngờ thai ngoài tử cung và thai có thể còn quá sớm để phát hiện dựa trên beta-hCG nước tiểu, bác sĩ sẽ chỉ định kiểm tra kỹ hơn bằng siêu âm vùng chậu.

Siêu âm vùng chậu

Nếu siêu âm phát hiện thai trong tử cung, thai ngoài tử cung rất khó xảy ra ngoại trừ những phụ nữ đã sử dụng các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản như thụ tinh nhân tạo,… (làm tăng nguy cơ mang thai dị dạng, mặc dù vẫn hiếm gặp ở những bệnh nhân này). Các dấu hiệu chẩn đoán thai trong tử cung là thai có túi noãn hoàng hoặc phôi thai (có hoặc không có nhịp tim) trong khoang tử cung.

Kết quả sau khi siêu âm sẽ cho biết buồng tử cung đang có túi thai hay không, hình ảnh túi thai như thế nào nếu đang nằm trong ống dẫn trứng. Bên cạnh đó, biện pháp này có khả năng phát hiện tình huống thai ngoài tử cung bị vỡ để đánh giá.

Nội soi ổ bụng

Đây là phương pháp chẩn đoán hiện đại, cho phép bác sĩ nhìn thấy chính xác vị trí của phôi thai. Đối với phương pháp này, bác sĩ sẽ đưa đầu nội soi vào âm đạo và sử dụng sóng âm thanh để gửi hình ảnh tử cung, buồng trứng và ống dẫn trứng đến màn hình theo dõi. Nếu kết quả khi soi ổ bụng thấy ống dẫn trứng có một bên tím đen và phồng lên thì đây là khối thai đang nằm ngoài tử cung.

Làm một số xét nghiệm khác

Bên cạnh xét nghiệm máu, thai phụ còn được làm thêm những xét nghiệm khác như kiểm tra thiếu máu, kiểm tra nhóm máu (phòng trường hợp cần truyền máu gấp).

Phương pháp điều trị mang thai ngoài tử cung an toàn 

Nếu thai đã đậu bên ngoài tử cung thì không có khả năng phát triển như bình thường, không có biện pháp dịch chuyển đưa về vị trí đúng và cũng không thể sinh ra. Vì vậy, thai cần được loại bỏ bằng những phương pháp khác nhau để ngăn chặn biến chứng nguy hiểm xảy ra. 

Tùy theo thể trạng của thai phụ, kích thước thai nhi, tình trạng khối thai đã vỡ hay chưa mà bác sĩ sẽ tư vấn và đưa ra phác đồ thích hợp nhất. Hai cách điều trị nổi bật nhất là:

Điều trị với thuốc 

Đối với trường hợp thai được phát hiện sớm, vẫn có kích thước nhỏ không quá 3cm và chưa vỡ, thai phụ được khuyến cáo điều trị bằng thuốc. Loại thuốc được dùng nhiều nhất là Methotrexate, nó có thể ngăn chặn quá trình tế bào phân chia và phát triển. Từ đó, khối thai tự động tiêu biến sau khoảng 4 – 6 tuần sử dụng thuốc. 

Thuốc Methotrexate được đưa vào cơ thể bằng đường tiêm. Sau khi được tiêm, người phụ nữ phải được theo dõi thường xuyên và làm nhiều cuộc xét nghiệm HCG để kiểm tra mức độ hiệu quả của thuốc. Nếu chỉ số hormone không thay đổi hoặc thay đổi ít, bác sĩ có thể tăng liều lượng hoặc làm phẫu thuật.

Một số tác dụng phụ trong quá trình điều trị mà thai phụ có thể gặp là nôn mửa, mệt mỏi, cảm thấy uể oải và chán nản, tóc rụng nhiều, tiêu chảy, thị lực giảm sút,… Thậm chí, một số trường hợp hiếm gặp còn bị suy gan, suy tụy và suy thận. Đặc biệt, thai phụ cần tuyệt đối tránh đậu thai lại trong ít nhất 3 tháng hoặc lâu hơn tuỳ theo chỉ dẫn của bác sĩ.

Phẫu thuật điều trị 

Khi kích thước khối thai quá lớn, bác sĩ sẽ cân nhắc chọn một trong hai phương án phẫu thuật là phẫu thuật nội soi hoặc phẫu thuật mở bụng.

Phẫu thuật nội soi:

Được dùng khi kích thước khối thai lớn nhưng vẫn chưa vỡ. Hai dạng nội soi chủ yếu được áp dụng là: 

• Phẫu thuật cắt bỏ vòi trứng: Cả vòi dẫn trứng lẫn khối thai đều bị loại bỏ. Lúc này, nếu người phụ nữ vẫn muốn mang thai thì có thể sử dụng phương pháp IVF (thụ tinh trong ống nghiệm).
• Phẫu thuật mở thông vòi trứng: Khối thai đậu ngoài tử cung bị loại bỏ còn vòi dẫn trứng vẫn bình thường.

Phẫu thuật mở bụng

Được dùng trong trường hợp xấu nhất, thai ngoài tử cung quá lớn và đã bị vỡ. Điều này dẫn đến hiện tượng xuất huyết nên bác sĩ bắt buộc phải phẫu thuật, ống dẫn trứng cũng được loại bỏ cùng khối thai.

Biện pháp phòng ngừa thai ngoài tử cung 

Để phòng ngừa trường hợp mang thai ngoài tử cung đồng thời duy trì sức khỏe sinh sản ổn định, phụ nữ có thể thực hiện những biện pháp sau:

• Không hút thuốc lá và hạn chế việc phải hút thuốc lá thụ động do ngửi khói thuốc từ người xung quanh.
• Vệ sinh vùng kín thường xuyên mỗi ngày, nhất là trong thời kỳ kinh nguyệt và sau khi quan hệ tình dục để tránh viêm nhiễm.
• Quan hệ tình dục lành mạnh, sử dụng biện pháp phòng tránh thai để làm giảm nguy cơ mắc bệnh
• Định kỳ khám phụ khoa và tầm soát STDs thường xuyên để sớm phát hiện dấu hiệu bất thường, tránh di chứng gây ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản.
• Tuyệt đối không lạm dụng thuốc tránh khẩn cấp.
• Hạn chế việc nạo phá thai.
• Giữ vệ sinh vùng kín, đặc biệt là trong thời gian cho con bú và sau khi sinh.
• Đi khám thai sớm ngay khi nhận thấy các dấu hiệu có thai ngoài tử cung bất thường.
• Tạo dựng thói quen sống khoa học và lành mạnh, hạn chế đồ có cồn, tập thể dục thường xuyên.

Trên đây là thông tin về dấu hiệu có thai ngoài tử cung, triệu chứng, nguyên nhân cũng như phương pháp điều trị và phòng tránh hiện tượng mang thai ngoài tử cung mà có thể bạn đang quan tâm. Để được đặt lịch khám thai hay khám phụ khoa, bạn vui lòng liên hệ Hệ thống các bệnh viện Hoàn Mỹ trên toàn quốc qua số HOTLINE hoặc bấm TẠI ĐÂY. Bên cạnh đó, đừng quên trang bị thêm nhiều kiến thức y khoa khác tại chuyên mục Tin tức y tế để phục vụ cho quá trình mang thai.

Câu hỏi liên quan: