Các mốc khám thai quan trọng giúp mẹ bầu có thể đánh dấu sự phát triển của thai nhi, giúp phát hiện những dấu hiệu bất thường và sàng lọc các dị tật thai nhi, từ đó có biện pháp can thiệp kịp thời để ngăn ngừa các tai biến sản khoa. Vậy cụ thể mẹ bầu cần khám thai vào những giai đoạn nào? Dưới đây là 10 mốc khám thai quan trọng mà mẹ bầu cần nhớ do Hoàn Mỹ tổng hợp.

>>> Xem thêm:

• Cách tính tuổi thai nhi, ngày dự sinh chính xác nhất
• Bảng cân nặng và chiều dài thai nhi theo tiêu chuẩn quốc tế 2023
• Cách tính ngày dự sinh mà mẹ bầu cần nắm rõ

Lợi ích khi khám thai đúng thời điểm

Khám thai định kỳ là việc làm quan trọng và cần thiết cho sức khỏe của mẹ lẫn em bé. Khi tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ, đi khám đúng lịch được chỉ định sẽ giúp mẹ nắm rõ quá trình phát triển của con đang diễn ra như thế nào, có điều gì bất thường không. Hơn nữa trong những buổi khám, bác sĩ sẽ giúp mẹ bầu hiểu rõ hơn về chế độ dinh dưỡng (nên và không nên ăn thực phẩm nào), phương pháp chăm sóc, chế độ dinh dưỡng, cường độ làm việc, cách thai giáo con ở từng tam cá nguyệt.

Ngoài ra, một số lợi ích khác của việc khám thai định kỳ mang lại là:

• Giúp mẹ bầu khám tổng quát sức khỏe, đo huyết áp, đo cân nặng
• Làm xét nghiệm máu, xét nghiệm nước tiểu cùng những xét nghiệm cần thiết khác qua từng giai đoạn
• Siêu âm thai nhi
• Sàng lọc, sớm phát hiện dấu hiệu bất thường như mang thai ngoài tử cung, không có tim thai, thai bị dị tật…

Việc xét nghiệm giúp tầm soát, sàng lọc những nguy cơ nên được diễn ra ở mỗi tam cá nguyệt, vì thế mẹ bầu cần tuân thủ đầy đủ các mốc khám thai ở tam cá nguyệt thứ nhất, tam cá nguyệt thứ hai và tam cá nguyệt thứ ba để nhận biết sớm thai kỳ nguy cơ cao để can thiệp và điều chỉnh kịp thời.

>> Xem thêm: Tiền sản giật là gì? Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị

10 mốc khám thai quan trọng trong thai kỳ mẹ bầu cần nhớ

Đối với những mẹ bầu lần đầu mang thai sẽ còn lạ lẫm với các mốc khám thai quan trọng. Dưới đây là 10 mốc khám thai mà các mẹ cần ghi nhớ để đi khám đúng lịch:

Khám thai lần đầu: Tuần thứ 5 – 8 của thai kỳ 

Đây là lần khám thai đầu tiên và cũng là một trong những lần quan trọng nhất đối với cả mẹ và em bé. Ngay sau khi nhận thấy dấu hiệu mang thai hoặc thấy que thử thai 2 vạch, thai phụ nên đi khám khi thai đang ở 5 – 8 tuần tuổi.

Tại buổi khám thai lần đầu bác sĩ sẽ đánh giá những chỉ số như:

• Cân nặng, chiều cao, chỉ số BMI của mẹ để kiểm tra mẹ có đang trong tình trạng béo phì hay suy dinh dưỡng hay không. Nếu BMI quá cao bác sĩ sẽ hướng dẫn cách kiểm soát cân nặng, nếu BMI quá thấp thai phụ cũng sẽ được học cách bổ sung dinh dưỡng để con được phát triển khoẻ mạnh.
• Đo huyết áp để biết mẹ bầu bị cao huyết áp, thấp huyết áp hay không, từ đó tìm được biện pháp phòng tránh nguy cơ tiền sản giật.
• Siêu âm để xác định phôi thai có làm tổ đúng vị trí không để sớm phát hiện tình trạng mang thai ngoài tử cung.
• Xét nghiệm máu để kiểm tra nồng độ hormone HCG nếu siêu âm không nhìn thấy túi thai hoặc nhận ra dấu hiệu bất thường.
• Tính tuổi thai, dự đoán ngày sinh của thai nhi dựa trên kết quả siêu âm hoặc dựa vào ngày đầu tiên kỳ kinh gần nhất xuất hiện.
• Kiểm tra một số bệnh như HIV/AIDS, thuỷ đậu, si, viêm gan B, bệnh giang mai,…
• Hỏi thăm tiền sử bệnh tật của thai phụ, bố em bé và gia đình hai bên để dự đoán các tình huống xấu như sảy thai, nứt đốt sống, sinh non, đái tháo đường, bệnh Down, tăng huyết áp,…
• Hướng dẫn thai phụ bổ sung vitamin, khoáng chất, cách xây dựng chế độ dinh dưỡng tốt cho mẹ và bé, hướng dẫn các điều nên tránh và loại thực phẩm/thuốc không nên uống trong quá trình mang thai.

Khám thai lần thứ 2: Thai kỳ tuần thứ 8 – 10

Nếu như ở lần khám đầu tiên, bác sĩ siêu âm chưa thấy được phôi thai làm tổ hoặc chưa nghe được tim thai thì sẽ hẹn tiếp lịch khám vào tuần thai thứ 8 – 10. Ở tuần 8 – 10, mẹ bầu sẽ được kiểm tra toàn diện hơn về phôi thai, tim thai, …

Khám thai lần thứ 3: Thai kỳ tuần thứ 11 – 13 tuần 6 ngày 

Mốc khám thai tuần thứ 11 – 13 tuần 6 ngày giúp tầm soát, phát hiện sớm dị tật thai nhi nên mẹ bầu tuyệt đối không nên đi khám trễ. Bởi vì chỉ có khoảng thời gian này thì kết quả đo độ mờ da gáy mới chính xác lên đến 99%. Bác sĩ làm xét nghiệm để kiểm tra các bất thường như thoát vị rốn, thai vô sọ, nhiễm sắc thể bệnh Down, Patau và Edward. 

Nếu kết quả siêu âm cho kết quả nguy cơ thai nhi mắc bệnh di truyền ở mức độ cao hay thai nhi có cấu trúc bất thường, bác sĩ sẽ làm thêm những xét nghiệm cần thiết khác để đưa ra chẩn đoán chính xác nhất. Ví dụ như xét nghiệm sàng lọc trước sinh không xâm lấn (NIPT), chọc ối, sinh thiết gai nhau… tùy theo từng trường hợp. Đối với vấn đề chọc ối hoặc sinh thiết gai nhau thì nguy cơ sảy thai là rất ít nên mẹ bầu không cần phải lo lắng.

>> Xem thêm: Xét nghiệm NIPT là gì? Những điều cần biết về xét nghiệm NIPT

Khám thai lần thứ 4: Thai kỳ tuần thứ 16 – 18 

Trong số các mốc khám thai quan trọng thì mốc khám thai thứ 3 khi thai ở tuần 16 – 18, mẹ bầu sẽ được làm triple test (nếu như lần khám thai trước mẹ bầu chưa được làm xét nghiệm máu để tầm soát). Lần khám thai ở tuần thứ 16 – 18 giúp sàng lọc những bệnh lý thường gặp ở thai nhi trong tam cá nguyệt thứ nhất nhưng độ nhạy sẽ thấp hơn.

Bên cạnh đó, mẹ bầu sẽ vẫn sẽ tiếp tục đo cân nặng, chiều cao, huyết áp, xét nghiệm nước tiểu, siêu âm… để kiểm tra sự phát triển của thai nhi trong bụng mẹ. Nếu có tiền sử sinh non, thai phụ sẽ được đo chiều dài cổ tử cung.

Khám thai lần thứ 5: Thai kỳ từ tuần thứ 20 – 24

Lần khám thai ở tuần thứ 20 – 24, bác sĩ sẽ sử dụng phương pháp siêu âm 4D cùng với các xét nghiệm khác để kiểm tra hình thái và phát hiện ra những dấu hiệu bất thường của thai nhi (nếu có) như sứt môi, hở hàm ếch, dị dạng cơ quan và nội tạng, …

Ở giai đoạn tuần thai thứ 20 – 24 bác sĩ cũng sẽ đo chiều dài cổ tử cung để tầm soát dấu hiệu sinh non, khi phát hiện ra dấu hiệu bất thường thì sẽ chọc ối để kiểm tra chính xác. Bên cạnh đó, mẹ bầu cũng sẽ được tiêm vaccine uốn ván mũi đầu tiên.

>> Xem thêm: Bà bầu nên ăn gì? TOP 10+ thực phẩm tốt cho bà bầu và thai nhi

Khám thai lần thứ 6: Thai kỳ từ tuần thứ 24 – 28

Ở mốc khám thai này, mẹ bầu vẫn tiếp tục được kiểm tra lâm sàng như những lần khám thai trước. Ngoài ra, bác sĩ sẽ đo chiều cao vòng bụng phụ sản và chiều cao tử cung để kiểm tra tim thai. Để tầm soát dị tật thai nhi (cột sống, não, tim, xương, thận, bụng, chân tay), kiểm tra lượng nước ối hay vị trí bám của nhau thai, bác sĩ có thể sẽ chỉ định siêu âm 2D hoặc 4D.

Một xét nghiệm quan trọng không thể thiếu ở mốc khám thai này là tầm soát đái tháo đường bằng cách dung nạp glucose. Thai phụ sẽ được bác sĩ hướng dẫn chế độ ăn uống, thói quen sinh hoạt và sử dụng thêm insulin nếu cần thiết. Đồng thời, khi thai hơn 27 tuần, mẹ sẽ tiếp tục được tiêm vắc xin uốn ván và vaccine ho gà, bạch hầu. 

Nếu mẹ bầu bị viêm gan B thì sẽ được làm xét nghiệm máu để quyết định xem có điều trị viêm gan B để giảm nguy cơ lây nhiễm cho thai nhi hay không.

Khám thai lần thứ 7: Thai kỳ từ tuần thứ 28 – 32

Ở cột thai nhi được 28 – 32 tuần tuổi, bác sĩ sẽ chỉ định mẹ bầu siêu âm tầm soát dị (siêu âm hình thái học) quý 3 để sớm phát hiện bất thường xuất hiện muộn như tắc ruột, nhiễm trùng bào thai, đầu nhỏ, ước chừng kích thước thai nhi, hệ thần kinh trung ương bất thường…

Ngoài ra, bác sĩ sẽ kiểm tra dấu hiệu tiểu đường thai kỳ cho mẹ bầu. Lưu ý mẹ bầu cần nhịn ăn kể từ 10 giờ tối hôm trước, uống ly nước đường và thử máu 2 lần để làm kiểm tra, mỗi lần thử máu cách nhau 1 tiếng.

>> Xem thêm: Tiểu đường thai kỳ nên ăn gì? Gợi ý thực đơn cho mẹ bầu tiểu đường thai kỳ

Lần khám thai thứ 8: Thai kỳ tuần 32-34 

Nhắc đến các mốc khám thai quan trọng, chắc chắn không thể bỏ qua mốc thai kỳ tuần 32 – 34, đây là giai đoạn cuối cùng bác sĩ kiểm tra dị tật thai nhi. Mẹ bầu được khám tổng quát, theo dõi động mạch não, động mạch tử cung và rốn của con. Từ tuần 21, ngôi thai cố định có thể được xác định để chuẩn bị cho ngày lâm bồn. Theo khuyến cáo, thai phụ nên đi khám 2 tuần/lần.

Lần khám thai thứ 9: Thai kỳ tuần 34-36 

Ở lần khám thai thứ 9, mẹ bầu được chạy máy Monitor để nhận biết tim thai thay đổi và những cơn co thắt tử cung. Ngoài ra, bác sĩ cũng dự đoán cân nặng khi bé chào đời, tình trạng dây rốn và nước ối. Nếu nhận thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào như chảy máu hay đau bụng, mẹ bầu cần được đi khám ngay vì đó có thể là dấu hiệu của chuyển dạ.

Lần khám thai thứ 10: Thai kỳ tuần 36 đến tuần 39 

Khi bước sang những tuần thai cuối cùng, mẹ bầu cần đi tái khám mỗi tuần để bác sĩ đánh giá tổng quan khung xương chậu, cổ tử cung để dự đoán khả năng thai phụ nên sinh mổ hay sinh thường. Giai đoạn này rất quan trọng vì thai phụ có thể chuyển dạ bất kỳ lúc nào. Bác sĩ sẽ làm xét nghiệm máu, siêu âm, làm non-stress test (đo tim thai). Kiểm tra này dựa vào sự thay đổi giữa tim thai với việc chuyển động của thai, đồng thời giúp kiểm tra em bé có đủ oxy hay không.

>> Xem thêm: 11 Dấu hiệu sắp sinh (chuyển dạ) mẹ bầu cần lưu ý

Bệnh viện Hoàn Mỹ hiện nay đang cung cấp các gói sinh sản như sinh mổ, sinh thường và sinh con trọn gói ở nhiều địa điểm trên toàn quốc. Bệnh viện Hoàn Mỹ là cơ sở sản phụ khoa uy tín, chất lượng hàng đầu trong hơn 20 năm qua với đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao, tay nghề vững và luôn chủ động tư vấn cho mẹ bầu giải pháp sinh phù hợp nhất.

Bệnh viện Hoàn Mỹ với trang thiết bị, máy móc hiện đại, đạt chuẩn ISO dành riêng cho cả mẹ và bé. Khi đăng ký gói sinh con trọn gói, mẹ bầu sẽ được thực hiện các xét nghiệm và chẩn đoán trước sinh như: Xét nghiệm chức năng gan, thận, đông máu, HIV, HCV, HBsAg, đường huyết, siêu âm tra thai, nước ối, theo dõi tim thai, cơn gò tử cung, … Sau sinh, em bé sẽ được xét nghiệm sàng lọc sơ như gồm: Xét nghiệm tầm soát sự thiếu hụt enzym G6PD ở trẻ sơ sinh, xét nghiệm phát hiện sớm bệnh tăng sinh tuyến thượng thận bẩm sinh, xét nghiệm chẩn đoán phân biệt bệnh vàng da ở trẻ sơ sinh, …

Bên cạnh đó là những dịch vụ khác như tắm và vệ sinh rốn cho em bé, chích ngừa lao, viêm gan B và tiêm vitamin K cho bé sau sinh, dịch vụ đưa đón khi có dấu hiệu chuyển dạ, …Nếu cần đặt lịch khám thai với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm của hệ thống Bệnh viện Hoàn Mỹ trên toàn quốc hoặc đăng ký các gói sinh của bệnh viện Hoàn Mỹ tại các cơ sở trên toàn quốc, hãy gọi điện qua số HOTLINE hoặc truy cập TẠI ĐÂY.

Những điều mẹ bầu cần lưu ý khi khám thai

Sau khi nắm được các mốc khám thai quan trọng, mẹ bầu hãy ghi nhớ thêm những vấn đề khác cần lưu ý dưới đây, giúp quá trình khám diễn ra nhanh chóng và suôn sẻ:

• Mang trang phục mát mẻ, thoải mái, lựa chọn tốt nhất là đầm suông dài để bác sĩ tiện thăm khám.
• Không mang giày cao gót, nên đi dép bệt.
• Không sử dụng chất kích thích như rượu bia, thuốc lá, nước ngọt.
• Nếu đi kiểm tra đường huyết, mẹ bầu cần nhịn đói. Nếu siêu âm hình thái học hoặc tim thai, mẹ bầu cần ăn no.
• Chuẩn bị bánh ngọt, kẹo, sữa để ăn trong lúc đợi, tránh bị mất sức dẫn đến ngất xỉu.
• Uống nhiều nước trong tam cá nguyệt đầu tiên, nhịn đi tiểu để bác sĩ quan sát em bé rõ hơn và cho ra hình ảnh siêu âm chính xác nhất.
• Chuẩn bị những câu hỏi thắc mắc ra giấy hoặc điện thoại hoặc dấu hiệu thai nhi bất thường (nếu có) muốn được bác sĩ giải đáp chi tiết nhất.
• Lưu trữ toàn bộ giấy tờ khám thai, kết quả xét nghiệm và siêu âm thành một tập để dễ dàng theo dõi.
• Để hưởng quyền lợi từ bảo hiểm thai sản hoặc bảo hiểm xã hội, mẹ bầu nên xin giấy xác nhận khám thai.
• Chủ động nghiên cứu và tìm hiểu để lựa chọn địa chỉ khám thai uy tín, bác sĩ có chuyên môn cao để đảm bảo quá trình khám diễn ra đúng quy trình và an toàn.
• Đảm bảo khám thai đúng lịch hẹn với bác sĩ, không bỏ sót bất kỳ mốc khám thai nào.
• Nên chọn một bác sĩ đồng hành xuyên suốt quá trình mang thai vì bác sĩ nắm rõ toàn bộ tình trạng sức khoẻ của hai mẹ con.
• Vệ sinh cơ thể và vùng kín sạch sẽ mỗi ngày, nhất là trước khi đi khám.

Hy vọng rằng bài viết trên đã giúp mẹ bầu nắm rõ các mốc khám thai quan trọng cùng những vấn đề cần lưu ý trong quá trình khám thai. Các mẹ bầu cũng nên liên tục cập nhật kiến thức y học để phục vụ cho quá trình chăm sóc em bé trước và sau khi chào đời tại chuyên mục Tin tức y tế.