Gluten là gì? Gluten có trong những loại thực phẩm nào? Trong bài viết này, Hoàn Mỹ sẽ cung cấp đến bạn những nội dung về gluten, các tác dụng đối với sức khỏe và các loại thực phẩm có chứa gluten.

Gluten là gì?

Gluten là một nhóm protein có trong các loại ngũ cốc như lúa mì, lúa mạch và lúa mạch đen. Loại chất này thường được sử dụng trong chế biến thực phẩm để tăng độ đàn hồi và giữ ẩm cho các sản phẩm làm từ bột. Đồng thời, gluten cũng có thể xuất hiện trong một số loại thuốc, vitamin và chất bổ sung khác.

Gluten gồm hai loại protein chủ yếu là glutenin và gliadin, trong đó gliadin là thành phần gây ra các phản ứng bất lợi cho sức khỏe của một số người. Khi gluten được trộn với nước, các protein gluten liên kết với nhau tạo thành một khối bột dẻo. Qua đó giúp cho các loại thực phẩm như bánh mì và các sản phẩm làm từ bột có kết cấu mềm, xốp và giòn khi nướng.

Ngoài ra, gluten cũng có tác dụng làm chất tạo đặc và cải thiện hương vị cho các loại thực phẩm khác như thịt chay, xúc xích, Sốt và kem.

Công dụng của gluten là gì?

Gluten là một loại protein có tác dụng nhiều mặt trong thực phẩm và dinh dưỡng. Một số công dụng chính của gluten là:

• Chất tạo đặc và đàn hồi: Gluten có khả năng liên kết với nước và tạo thành một lớp bột co giãn. Điều này giúp cho các sản phẩm làm từ bột như bánh mì, bánh quy, bánh ngọt… có kết cấu mềm, xốp và giòn hơn. Gluten cũng giúp định hình và duy trì hình dạng của các thực phẩm này khi nướng.
• Chất prebiotic: Gluten giúp nuôi dưỡng các vi khuẩn có ích cho cơ thể, đặc biệt là hệ tiêu hoá. Các vi khuẩn này có thể giúp cải thiện chức năng tiêu hoá, hấp thu chất dinh dưỡng và bảo vệ khỏi các bệnh lý ruột.
• Chất giữ độ ẩm và tăng hương vị: Gluten có đặc tính hút nước và giữ nước cao, giúp cho các sản phẩm làm từ bột không bị khô và cứng khi để lâu. Ngoài ra, loại protein này cũng có thể hấp thụ các loại gia vị và sốt, tăng thêm hương vị cho các món ăn.
• Chất bổ sung protein: Gluten là một nguồn protein thực vật giúp bổ sung protein cho những người ăn chay hoặc không ăn đủ thịt. Một số loại thực phẩm giàu gluten như mì căn (seitan), tempeh hay diêm mạch (quinoa) có thể cung cấp từ 15 đến 25 gram protein cho mỗi khẩu phần.

Gluten có hại gì không? Những đối tượng không nên dung nạp gluten

Gluten có nhiều công dụng hữu ích trong chế biến thực phẩm. Tuy nhiên, loại chất này cũng có thể gây ra các phản ứng Dị ứng cho sức khỏe của một số người.

Bệnh Celiac (Không dung nạp gluten)

Đây là một loại bệnh tự miễn, khiến hệ miễn dịch của cơ thể tấn công gluten và niêm mạc ruột non. Bệnh celiac gây ra các triệu chứng về tiêu hóa, suy dinh dưỡng, thiếu máu và rối loạn tâm lý. Bệnh celiac khó được chẩn đoán và có thể lẩn trốn trong cơ thể nhiều năm. Celiac không có thuốc điều trị dứt điểm và chỉ có thể kiểm soát bằng cách tránh ăn gluten hoàn toàn.

Nhạy cảm với gluten

Nhạy cảm với gluten là tình trạng một người xuất hiện các triệu chứng liên quan đến đường tiêu hóa hoặc ảnh hưởng toàn thân khi ăn gluten, nhưng không bị bệnh celiac hay Dị ứng lúa mì. Những người nhạy cảm với gluten có thể cảm thấy khó chịu, buồn nôn, đau đầu, mệt mỏi, khó ngủ hoặc trầm cảm khi ăn gluten.

Hội chứng ruột kích thích

Đây là một hiện tượng rối loạn tiêu hóa phổ biến, gây ra các triệu chứng như đau bụng, đầy hơi, tiêu chảy hoặc táo bón. Một số người bị Hội chứng ruột kích thích có thể nhạy cảm với gluten hoặc các loại carbohydrate khó tiêu hóa khác.

Dị ứng lúa mì

Dị ứng lúa mì là một phản ứng miễn dịch quá mạnh đối với một hoặc nhiều thành phần trong lúa mì, trong đó có thể có gluten. Tình trạng này có thể gây ra các triệu chứng như ngứa, phát ban, sưng, ho, khó thở hoặc sốc phản vệ. Dị ứng lúa mì thường được chẩn đoán bằng các xét nghiệm máu hoặc da. Người mắc bệnh lý này phải tránh hoàn toàn việc ăn lúa mì và các sản phẩm chứa lúa mì.

Gluten free là gì?

Gluten free là một phương pháp ăn uống không sử dụng gluten. Những người bị bệnh Celiac có thể gặp các triệu chứng như tiêu chảy, đau bụng và suy dinh dưỡng. Do đó, để kiểm soát bệnh, họ phải tránh ăn gluten hoàn toàn.

Bên cạnh đó, gluten free không chỉ dành cho thực phẩm mà còn được mở rộng sang các lĩnh vực khác như mỹ phẩm. Một số loại xà phòng hay thuốc tạo kiểu có thể chứa gluten do được chế biến hay pha trộn với lúa mì hoặc các ngũ cốc có gluten. Những người bị bệnh Celiac hay nhạy cảm với gluten nên kiểm tra kỹ thành phần của các sản phẩm này trước khi sử dụng.

Gluten có trong những thực phẩm nào?

Thực phẩm chứa gluten

Gluten là một loại protein có trong một số loại ngũ cốc, đặc biệt là lúa mì, lúa mạch và lúa ý. Những người gặp các vấn đề khi dung nạp loại protein này như viêm ruột, tiêu chảy, đau bụng hoặc Dị ứng nên tránh ăn các loại thực phẩm sau đây:

• Các loại ngũ cốc như lúa mạch, lúa mạch đen, mạch nha và các sản phẩm làm từ ngũ cốc như yến mạch, granola, muesli và các loại bia.
• Các loại bánh làm từ bột như bánh mì, bánh quy, bánh kếp (crepe), bánh quế và bánh pizza.
• Các loại nước Sốt và nước thịt hoặc được chế biến hay pha trộn với lúa mì hoặc các ngũ cốc như sốt cà chua, sốt cà ri, sốt teriyaki,…
• Các loại thực phẩm khác do được chế biến hay pha trộn với lúa mì hoặc các ngũ cốc như thịt chay, xúc xích, giăm bông, pate, xúc xích, kem, kem caramel, kẹo cao su và kẹo dẻo.

Thực phẩm không chứa chất gluten

Có rất nhiều loại thực phẩm tự nhiên không chứa gluten mà bạn có thể chọn, bao gồm:

• Các loại thịt, cá và hải sản, trứng và các sản phẩm đã được chế biến như thịt viên, thịt xông khói, cá viên.
• Các loại sữa và các sản phẩm làm từ sữa như phô mai, bơ, kem và sữa chua.
• Các loại trái cây và rau củ quả như táo, chuối, cam, dưa hấu, cà rốt, cải xanh, rau diếp cá và rau má.
• Các loại hạt và đậu như hạnh nhân, hạt dẻ cười, đậu phộng, đậu nành và đậu đỏ.
• Các loại củ như khoai tây, khoai lang, sắn và củ cải.
• Các loại chất béo, dầu và bơ như dầu ô liu, dầu hướng dương, dầu dừa và bơ quả bơ.

Dấu hiệu nhạy cảm với chất gluten

Nhạy cảm với gluten không gây tổn thương cho ruột non như bệnh celiac, nhưng có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Một số triệu chứng thường gặp của nhạy cảm với gluten là:

• Triệu chứng tiêu hóa: Cảm thấy đau bụng, đầy hơi, tiêu chảy, táo bón hoặc rối loạn tiêu hóa. Các triệu chứng này thường xuất hiện ngay sau khi ăn và kéo dài trong nhiều giờ hoặc ngày.
• Triệu về chứng da: Phát ban, chàm, viêm da hoặc mẩn ngứa. Các triệu chứng này có thể xuất hiện trên toàn thân hoặc chỉ ở một số vùng da nhất định.
• Triệu chứng về thần kinh: Thường hay quên, mệt mỏi, Trầm cảm lo âu hay mất tập trung. Các triệu chứng này xuất hiện do sự giảm hấp thu của các chất dinh dưỡng quan trọng cho não bộ hoặc phản ứng của hệ miễn dịch.
• Các triệu chứng khác: Giảm cân, thiếu hụt chất dinh dưỡng, suy giảm chức năng miễn dịch, loãng xương, đau đầu, thiếu máu.

Lưu ý khi dung nạp gluten

Khi dung nạp gluten, những người bị Dị ứng hay nhạy cảm nên chú ý những điều sau đây:

• Chọn các sản phẩm có nhãn “gluten free” trên bao bì: Đây là cách đơn giản và an toàn nhất để đảm bảo rằng sản phẩm không chứa gluten hoặc chỉ chứa một lượng rất nhỏ. Các sản phẩm có nhãn “gluten free” phải tuân theo các tiêu chuẩn và quy định của cơ quan quản lý thực phẩm.
• Chọn các thực phẩm tự nhiên không chứa gluten: Chọn các loại thực phẩm tự nhiên không chứa gluten như thịt, cá, trứng, sữa, rau, trái cây, hạt, đậu và các loại ngũ cốc không liên quan đến lúa mì.
• Tránh các thực phẩm đã qua chế biến có thể chứa gluten: Một số loại thực phẩm đã qua chế biến có thể chứa gluten do được chế biến hay pha trộn với lúa mì hoặc các ngũ cốc có gluten. Bạn nên tránh các loại thực phẩm đã được đề cập ở phần trên.
• Đọc kỹ thành phần của các sản phẩm trước khi sử dụng: Nếu bạn không chắc chắn về nguồn gốc hoặc thành phần của một sản phẩm, bạn nên đọc kỹ nhãn trước khi sử dụng.

Như vậy bài viết trên Hoàn Mỹ đã cung cấp các thông tin liên quan đến gluten là gì. Ngoài ra, để tìm hiểu thêm kiến thức về sức khỏe khác bạn có thể tham khảo tại Tin tức y tế. Liên hệ ngay với số HOTLINE hoặc đặt hẹn lịch trực tiếp TẠI ĐÂY nếu có nhu cầu thăm khám và điều trị để được tư vấn miễn phí bởi hệ thống của bệnh viện Hoàn Mỹ trên toàn quốc.