Tránh thai khẩn cấp là một phương pháp ngừa thai được áp dụng cho những tình huống khi phụ nữ có quan hệ tình dục mà không có biện pháp bảo vệ hoặc các biện pháp ngừa thai khác không thành công. Thuốc tránh thai khẩn cấp được khuyến nghị sử dụng trong khoảng thời gian 5 ngày sau quan hệ tình dục, việc tuân thủ đúng liều lượng là quan trọng để tránh tác động phụ của thuốc và đảm bảo đạt được hiệu quả ngừa thai tốt nhất. Tuy nhiên, thuốc tránh thai khẩn cấp cũng có một số tác dụng phụ không mong muốn mà bạn cũng cần hiểu rõ. Dưới đây Hoàn Mỹ sẽ cập nhật chi tiết tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp.

>> Xem thêm:

• 22 Dấu hiệu mang thai sớm nhất sau 1 tuần đầu quan hệ
• Hình ảnh que thử thai 2 vạch đậm hay mờ thì có thai?
• Thuốc tránh thai cho con bú hàng ngày tốt nhất

Một số loại thuốc tránh thai khẩn cấp

Có 3 loại chính của thuốc tránh thai khẩn cấp, mỗi loại mang đặc tính riêng. Có một loại thuốc cần phải kê đơn thì mới có thể sử dụng, trong khi hai loại còn lại không yêu cầu đơn thuốc. Số lượng viên thuốc cần dùng tùy thuộc vào từng loại và thương hiệu.

• Levonorgestrel: Levonorgestrel là một loại thuốc hormone được áp dụng trong một loạt biện pháp ngừa thai, bao gồm cả việc tránh thai khẩn cấp. Thuốc này có sẵn cho mọi người và có thể mua tại các quầy thuốc.
• Thuốc tránh thai kết hợp (viên tránh thai kết hợp): Thuốc tránh thai kết hợp cũng có thể được sử dụng như một biện pháp tránh thai khẩn cấp. Tuy nhiên, chúng thường không hiệu quả như thuốc levonorgestrel và có thể gây ra tình trạng buồn nôn. Để có hiệu quả, bạn cần phải dùng ít nhất 2 viên thuốc. Điều này đòi hỏi phải có xác nhận đơn thuốc từ bác sĩ và bạn cần tham khảo ý kiến chuyên gia để đảm bảo sử dụng liều lượng phù hợp.
• Ulipristal: Ulipristal là một chất điều chỉnh thụ thể progesterone được lựa chọn cẩn thận, được sử dụng cho việc tránh thai khẩn cấp (gọi là Ella) hoặc điều trị u xơ tử cung (gọi là Fibristal). Ella không chứa hormone nội tiết. Thành phần chứa ulipristal, có tác dụng ngăn chặn hoạt động của hormone quan trọng cho quá trình thụ tinh. Để sử dụng loại thuốc này, bạn cần một đơn thuốc từ bác sĩ.

>>> Xem thêm: Phá thai bằng thuốc có nguy hiểm? Quy trình và chi phí

Tác dụng phụ thường gặp sau khi uống thuốc tránh thai khẩn cấp

Ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa

Sau khi uống thuốc tránh thai khẩn cấp, 50% các bạn nữ sẽ gặp tình trạng buồn nôn, khó chịu ở vùng bụng,… Nguyên nhân của hiện tượng này là do hệ tiêu hóa trở nên nhạy cảm khi nồng độ hormone tăng đột ngột sau khi uống thuốc tránh thai khẩn cấp.

Nếu bạn nôn ngay sau khi sử dụng thuốc, hãy uống lại liều mới để thay thế. Còn nếu bạn bị nôn sau khi uống thuốc 2 tiếng, bạn không cần uống lại liều thuốc mới.

Để khắc phục tác dụng phụ này, bạn nên uống thuốc tránh thai khẩn cấp cùng thức ăn hoặc uống trước khi đi ngủ.

Ra máu âm đạo

Ra máu âm đạo âm đạo là tác dụng phụ cấp tính của việc sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp có tỉ lệ xảy ra lên đến 50%. Đối với một số người, tác động của hormone trong thuốc có thể gây ra sự thay đổi trong lớp niêm mạc tử cung, dẫn đến tình trạng xuất huyết ở âm đạo. Thường thì, ra máu âm đạo sẽ xuất hiện trong khoảng 2 – 3 ngày sau khi dùng thuốc. Có trường hợp cảm nhận đau bụng hoặc không. Trong giai đoạn này, bạn có thể cảm thấy mệt mỏi hơn bình thường.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp, tình trạng xuất huyết có thể kéo dài hơn. Nếu sau 3 – 4 ngày kể từ khi sử dụng thuốc mà bạn vẫn gặp phải xuất huyết, kèm theo cảm giác mệt mỏi và không thoải mái, hãy đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và giải quyết tình trạng này một cách kịp thời.

Rối loạn chu kỳ kinh nguyệt

Rối loạn chu kỳ kinh nguyệt là một trong những tác dụng phụ thường gặp sau khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp. Nguyên nhân là vì thuốc tránh thai khẩn cấp có tác động đến hormone phụ nữ. Khi thuốc đã ngấm vào cơ thể, lượng hormone này có khả năng làm chậm quá trình rụng trứng, dẫn đến sự kéo dài chu kỳ kinh nguyệt so với bình thường.

Tùy thuộc vào cơ địa của từng người, hiện tượng này có thể xuất hiện trong khoảng 2 đến 3 tháng (tương đương với 2 – 3 chu kỳ). Nếu cơ thể quá nhạy cảm, có khả năng sự rối loạn này kéo dài hơn. Trong trường hợp tình trạng kéo dài, việc thăm khám và điều trị tại cơ sở y tế chuyên sâu về phụ sản là cần thiết để giải quyết vấn đề một cách kịp thời.

Suy giảm sức khỏe sinh sản nữ giới

Thành phần chính của thuốc tránh thai khẩn cấp là một lượng đáng kể estrogen. Một lượng lớn estrogen có thể tác động đến việc bài tiết hormone estrogen từ buồng trứng. Điều này tạo ra khả năng tăng cường nguy cơ suy buồng trứng và giảm khả năng sinh sản ở phụ nữ.

Vì lý do này, bạn nên hạn chế sử dụng không quá 2 viên thuốc tránh thai khẩn cấp trong khoảng 1 tháng. Đặc biệt, bạn cần tránh việc dùng liên tục. Sử dụng quá mức hoặc liên tục có thể tạo ra nguy cơ gia tăng về việc teo nội mạc tử cung, rủi ro về sảy thai và thậm chí có thể dẫn đến tình trạng vô sinh.

Vì thế, bạn nên chỉ sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp trong trường hợp thực sự cấp bách. Ưu tiên lựa chọn sử dụng các phương pháp tránh thai thường ngày như việc sử dụng bao cao su, thuốc tránh thai hàng ngày,… để thay thế. Điều này không chỉ đảm bảo sức khỏe tốt hơn cho cơ thể phụ nữ, mà còn giúp duy trì chất lượng cuộc “yêu” mà không phải lo lắng về tác dụng phụ.

Tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư

Một tác động nguy hiểm khi sử dụng quá mức thuốc tránh thai hàng ngày là nguy cơ mắc phải các loại ung thư. Khi nồng độ hormone estrogen trong cơ thể được duy trì ở mức cao liên tục, điều này sẽ liên quan đến việc kích thích hoạt động quá mạnh của buồng trứng. Điều này có thể dẫn đến nguy cơ tăng sản xuất tế bào vượt quá mức bình thường, gây ra tình trạng tăng nội mạc tử cung và tăng sự phát triển của tuyến vú. Từ đó, khả năng mắc các loại Ung thư liên quan đến tử cung, buồng trứng và vú ở phụ nữ sẽ tăng lên.

Một số tác dụng phụ khác khi uống thuốc tránh thai khẩn cấp

Ngoài những tác dụng phụ nêu trên, cơ thể bạn có thể gặp một số vấn đề sau đây khi sử dụng tuốc tránh thai khẩn cấp:

• Thay đổi về lượng khí hư.
• Thay đổi tâm trạng.
• Căng ngực, đau ngực.
• Mệt mỏi, đau đầu, chóng mặt.
• Tăng cân không kiểm soát.
• Rối loạn huyết áp và hô hấp.
• Căng thẳng, stress, trầm cảm.

Cách khắc phục tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp

Tính hiệu quả và tác động phụ của việc sử dụng thuốc tránh thai phụ thuộc vào việc tuân thủ hướng dẫn sử dụng. Chuyên gia y tế đề xuất một số cách giúp giảm tác động phụ của thuốc tránh thai hằng ngày như sau:

• Ưu tiên chọn lựa những nhà sản xuất thuốc uy tín. Trước khi sử dụng, hãy đọc kỹ hướng dẫn và nếu có thể, tìm kiếm lời khuyên từ bác sĩ chuyên khoa sản phụ để đảm bảo lựa chọn đúng loại phù hợp nhất cho bạn.
• Thuốc tránh thai cần được uống đều đặn vào cùng một khung giờ hàng ngày để tránh việc bỏ sót. Điều này giúp duy trì tác dụng ngừa thai hiệu quả.
• Nếu bạn gặp tác động phụ sau khi sử dụng thuốc, hãy nhờ đến tư vấn từ bác sĩ để nhận được cách giải quyết phù hợp
• Trường hợp bạn có bệnh lý tổng thể như bệnh tim mạch, tiểu đường, hoặc vấn đề về gan, tuyệt đối không nên tự ý sử dụng thuốc tránh thai mà cần tham khảo ý kiến chuyên gia y tế. Bác sĩ có thể giúp bạn lựa chọn biện pháp tránh thai an toàn và phù hợp nhất.

Có một số thực phẩm có khả năng giảm tác dụng phụ của cả thuốc tránh thai khẩn cấp lẫn thuốc tránh thai hàng ngày. Dưới đây là một số ví dụ:

• Dứa: Trong dứa có chứa một lượng lớn vitamin C, giúp cân bằng nồng độ hormone trong cơ thể và làm giảm tình trạng thay đổi tâm trạng có thể xuất hiện do sử dụng thuốc tránh thai.
• Sữa chua: Sữa chua là một nguồn cung cấp probiotic và vitamin B quan trọng. Các thành phần này có thể giúp giảm hiện tượng buồn nôn và đau đầu mà thường gặp khi sử dụng thuốc tránh thai.
• Bơ: Bơ chứa nhiều axit béo omega-3 và folat, các chất này được biết đến là có khả năng ổn định nồng độ hormone. Bơ có thể giúp cân bằng cảm xúc và giảm tác động phụ có thể xuất hiện trong quá trình sử dụng thuốc tránh thai.
• Cam quýt: Vitamin C chứa đựng trong quýt có thể đóng góp vào việc khắc phục những tổn thương cho da và tóc, mà có thể xuất phát từ tác động tiêu cực của thuốc tránh thai.
• Cá: Cá là một nguồn cung cấp giàu vitamin E, một yếu tố quan trọng trong sự phát triển của tóc. Điều này có thể giúp giảm bớt tác động phụ như Rụng tóc mà thường gặp khi sử dụng thuốc tránh thai.
• Hạnh nhân: Trong hạnh nhân chứa đựng nhiều loại vitamin và các chất chống oxy hóa, chúng giúp ngăn ngừa sự hỏng hóc của da do các gốc tự do mà thuốc tránh thai có thể gây ra.

Những trường hợp được sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp

Thuốc tránh thai khẩn cấp có thể được áp dụng trong nhiều trường hợp khác nhau, bao gồm:

• Chưa từng sử dụng các loại thuốc tránh thai nào trước đây.
• Phụ nữ không được bảo vệ bởi bất kỳ phương pháp tránh thai nào.
• Khi các biện pháp tránh thai thường xuyên không thành công.
• Bao cao su bị rách, trượt hoặc sử dụng không đúng cách.
• Đối với thuốc tránh thai chỉ chứa progestogel, uống trễ hơn 3 giờ so với thời gian uống thường lệ hàng ngày hoặc quá 27 giờ kể từ lần dùng trước đó.
• Với loại thuốc tránh thai 0,75mg bạn nên uống trễ hơn 12 giờ so với thời gian uống thường ngày. Tuy nhiên, không được uống trễ quá 36 giờ kể từ lần dùng trước đó.
• Đối với thuốc tiêm progesterone norethisterone enanthate (NET-EN), tiêm trễ hơn 2 tuần so với lịch tiêm thường.
• Đối với thuốc tiêm progesterone depot-medroxyprogesterone acetate (DMPA), tiêm trễ hơn 4 tuần so với lịch tiêm thường.
• Đối với biện pháp tránh thai tiêm kết hợp (CIC), tiêm trễ hơn 7 ngày so với lịch tiêm thường.

Những trường hợp không sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp

Nếu thuộc một trong số các trường hợp sau, bạn không nên uống thuốc tránh thai để bảo vệ bản thân:

• Cơ địa của bạn bị Dị ứng với thành phần có trong thuốc tránh thai.
• Bạn hoặc người thân có tiền sử bị bệnh về tim mạch, hệ tuần hoàn, cục máu động, đột quỵ.

Ngoài ra, đối với những bạn bị béo phì hoặc thừa cân, hiệu quả của thuốc tránh thai khẩn cấp là khá thấp. Theo một thử nghiệm lâm sàng, phụ nữ béo phì (BMI>30) có khả năng mang thai cao gấp 3 lần so với phụ nữ bình thường mặc dù đã uống thuốc chứa Progestin đúng cách.

Một số lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp

• Thời gian sử dụng: Thuốc tránh thai khẩn cấp cần được sử dụng càng sớm càng tốt sau tình huống nguy cơ mang thai. Hiệu quả của thuốc có thể giảm nếu bạn chờ đợi quá lâu.
• Liều lượng và cách sử dụng: Tuân thủ đúng liều lượng và hướng dẫn sử dụng từ hộp thuốc hoặc từ chuyên gia y tế. Cách sử dụng có thể khác nhau tùy thuộc vào thương hiệu và thành phần của thuốc. Tuy nhiên có thời gian cho thuốc hiệu quả là 72 giờ sau khi uống.
• Tác dụng phụ: Thuốc tránh thai khẩn cấp có thể gây ra tác dụng phụ như buồn ngủ, buồn nôn, nôn mửa, mệt mỏi hoặc thay đổi chu kỳ kinh nguyệt. Nếu tác dụng phụ kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng, bạn nên tham khảo ý kiến chuyên gia y tế.
• Chống chỉ định: Nếu bạn có tiền sử bệnh nghiêm trọng hoặc đang dùng các loại thuốc khác, hãy thảo luận với bác sĩ hoặc chuyên gia y tế trước khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp.
• Hiệu quả: Mặc dù thuốc tránh thai khẩn cấp có thể giảm nguy cơ mang thai, không có biện pháp tránh thai nào là hoàn hảo. Nếu bạn có dấu hiệu có thai hoặc không có chu kỳ kinh nguyệt sau khi sử dụng thuốc, bạn nên thăm khám để kiểm tra tình trạng..
• Chú ý đến nguy cơ nhiễm HIV: Thuốc tránh thai khẩn cấp không bảo vệ khỏi nguy cơ nhiễm HIV và các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Nếu bạn có quan hệ tình dục không an toàn, hãy sử dụng bảo vệ bổ sung như bao cao su để ngăn ngừa nguy cơ nhiễm bệnh.

Thông qua bài viết trên, hy vọng bạn đã phần nào giải đáp được thắc mắc những tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp cũng như cách khắc phục tác dụng phụ của thuốc nhanh nhất. Để cập nhật thêm các kiến thức y học thường thức khác, mời bạn truy cập Tin tức y tế. Liên hệ ngay với chúng tôi qua số HOTLINE hoặc đặt lịch hẹn trực tiếp TẠI ĐÂY để được tư vấn miễn phí tại hệ thống Bệnh viện Hoàn Mỹ trên toàn quốc.

Câu hỏi liên quan