Siêu âm đàn hồi mô (Elastography) là một ứng dụng khá mới của siêu âm chẩn đoán nhằm khảo sát đặc tính đàn hồi của mô trong cơ thể. Nguyên lý cơ bản của siêu âm đàn hồi mô gan là khảo sát độ cứng của mô khi bị tác động lực (cơ học hoặc xung lực).
Độ cứng của mô sẽ tỉ lệ nghịch với mức độ biến dạng và tỷ lệ thuận với vận tốc sóng biến dạng. Mô bệnh lý thường cứng hơn mô bình thường nên sẽ biến dạng ít hơn và vận tốc sóng biến dạng cao hơn so với mô thường. Với phương pháp siêu âm đàn hồi mức biến dạng (Strain Elastography), kết quả thu được là bản đồ màu mã hóa độ cứng, có tính chất định tính và từ đó các kỹ thuật viên có thể tính được một số thông số bán định lượng. Khi áp dụng phương pháp siêu âm đàn hồi sóng biến dạng (Shear Wave Elastography) sẽ thu được các thông số định lượng liên quan đến sóng biến dạng (chế độ đơn điểm) hoặc các thông số định lượng kết hợp với bản đồ mã hóa màu (chế độ đa điểm). Hiện nay, siêu âm đàn hồi mô được áp dụng chủ yếu ở các mô trên cơ thể như gan, u vú, nhân tuyến giáp, v.v.
Siêu âm đàn hồi gan là phương pháp mới giúp khảo sát độ đàn hồi của nhu mô gan. Đây là phương pháp đơn giản, dễ thực hiện, không xâm lấn và có độ chính xác cao giúp đánh giá tình trạng tổn thương xơ hóa gan, giảm thiểu tối đa tình trạng phải sinh thiết gan.
Tổng quan về siêu âm đàn hồi gan
Siêu âm là phương pháp sử dụng sóng siêu âm có tần số từ 1-10MHZ để thăm khám các vùng trên cơ thể, khi sóng siêu âm đi qua mô trong cơ thể sẽ thu lại hình ảnh về bộ xử lý hình ảnh. Thông qua các hình ảnh này, bác sĩ có thể đánh giá tình trạng bệnh lý của người bệnh. Kỹ thuật siêu âm đàn hồi mô là một ứng dụng mới của siêu âm chẩn đoán nhằm khảo sát đặc tính đàn hồi của của mô trong cơ thể.
Siêu âm đàn hồi mô gan chính là một dạng siêu âm đàn hồi mô, thông qua đó giúp đánh giá độ đàn hồi của mô gan được tính bằng đơn vị kPa, từ đó đánh giá mức độ xơ hóa gan.
Khi nào cần siêu âm đàn hồi gan?
Một số trường hợp mắc bệnh lý gan kéo dài, thường có chỉ định siêu âm đàn hồi mô để đánh giá sớm tình trạng xơ gan.
- Viêm gan mạn do virus (virus viêm gan B và C)
- Bệnh viêm gan do rượu
- Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu
- Bệnh gan ứ mật mạn
- Bệnh nhân có tình trạng tăng áp lực tĩnh mạch cửa.
Ưu điểm của siêu âm đàn hồi mô gan
Phương pháp siêu âm đàn hồi mô gan có nhiều ưu điểm như:
- Phát hiện và đánh giá mức độ xơ hóa gan: Phát hiện sớm là bước quan trọng, quyết định trong điều trị, theo dõi diễn biến và tiên lượng bệnh. Phát hiện sớm giúp người bệnh kéo dài tuổi thọ do kiểm soát được các yếu tố ảnh hưởng tới gan.
- Đánh giá tổn thương dạng khối: Từ siêu âm đàn hồi gan từ đó xác định độ cứng của mô. Thông qua quy đổi để đánh giá, quy về 4 mức độ nếu score 4 là u ác tính, score 2,3 nghi ngờ, xét thêm các yếu tố khác, score 1 là tổn thương lành tính.
- Giảm các trường hợp phải sinh thiết: Bình thường người bệnh cần sinh thiết mô gan để xác định mức độ xơ hóa gan. Vì đây là kỹ thuật xâm lấn nên có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm, đặc biệt với những người có bệnh lý gan nặng hoặc bệnh lý nền không cho phép can thiệp. Với phương pháp này, bác sĩ có thể chẩn đoán bệnh với độ chính xác tới 90% so với sinh thiết làm giải phẫu bệnh, và giảm thiểu tối đa các trường hợp cần phải làm sinh thiết gan.
Phương pháp siêu âm đàn hồi mô gan được thực hiện như siêu âm thường quy, không xâm lấn, không gây đau đớn cho người bệnh, với độ chính xác cao và giá thành hợp lý. Tuy nhiên, phương pháp này có nhược điểm là khó đo khi người bệnh có khoang liên sườn hẹp, hoặc khi người bệnh có tình trạng cổ chướng, người bệnh bị béo phì.
Các bước tiến hành siêu âm đàn hồi gan
- Bước 1: Người bệnh nằm ngửa, tay phải đặt sau đầu để khoang liên sườn được rộng tối đa.
- Bước 2: Bác sĩ đặt đầu dò lên da kẽ liên sườn vị trí thường sinh thiết gan và ấn với một áp lực nhẹ vào vị trí đó. Kiểm tra gồm 10 phép đo liên tục trên cùng 1 vị trí. Máy sẽ tự động tính chỉ số trung bình.
- Bước 3: Đánh giá kết quả, kết quả được máy phân tích và cho ra các chỉ số đọ cứng tính bằng đơn vị kPa. Dựa vào đó ta sẽ đánh giá được các mức độ xơ gan được chia từ F0 đến F4.
Siêu âm đàn hồi mô là kỹ thuật phát triển mới trong chẩn đoán bằng hình ảnh, giúp người bệnh giảm thiểu tối đa nguy cơ phải làm sinh thiết, xâm lấn cơ thể. Ngoài ứng dụng để đo đàn hồi mô gan, phương pháp này còn ứng dụng ở mô vú, tuyến giáp… giúp phát hiện tình trạng u ác tính sớm.
Tại Bệnh Viện Hoàn Mỹ Minh Hải, các máy siêu âm đàn hồi sử dụng công nghệ Shear Wave Elastography với kỹ thuật tiên tiến và độ chính xác cao.
Để được tư vấn miễn phí và đặt lịch khám, hãy liên hệ Bệnh viện Hoàn Mỹ Minh Hải (Địa chỉ: Số 9, Lạc Long Quân, Khóm 5, Phường 7, Thành phố Cà Mau) qua tổng đài chăm sóc khách hàng 0290 357 58 59.