Đau thắt lưng là tình trạng thường gặp ở hầu hết người trưởng thành, gây ra nhiều khó khăn trong việc di chuyển và sinh hoạt, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Giai đoạn đầu của đau thắt lưng nếu không được phát hiện kịp thời có thể dẫn đến tình trạng mãn tính cùng với nhiều biến chứng nguy hiểm. Cùng Hoàn Mỹ tìm hiểu kỹ hơn về nguyên nhân và phương pháp điều trị qua bài viết dưới đây.

>> Xem thêm:

• Đau lưng bên phải là dấu hiệu bệnh gì? Triệu chứng và hướng điều trị
• Đau lưng bên trái là bệnh gì? Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và chữa trị

Đau thắt lưng là gì?

Đau thắt lưng là một loại bệnh phổ biến, đây là kết quả của chấn thương, mô tả cơn đau ở mép dưới giữa xương sườn và mông, phần thắt lưng hoặc 2 bên cột sống. Một số biểu hiện thường gặp nhất của đau thắt lưng, bao gồm:

• Khó khăn trong việc thay đổi tư thế, đi lại, thậm chí là hắt hơi.
• Cơn đau dữ dội khi vận động và giảm dần nếu được nghỉ ngơi.
• Không những đau, mà người bệnh còn có nhức buốt, ê ẩm thắt lưng sau.
• Hiện tượng đau nhức còn lây lan khắp cả lưng và xuống hai chân.
• Đi tiểu nhiều lần.

Dựa vào tình trạng và thời gian kéo dài của bệnh, có thể chia thành 2 loại sau:

• Cấp tính: Đau thắt lưng một cách đột ngột và kéo dài trong vài ngày hoặc vài tuần. Người bệnh thường có cảm giác đau âm ỉ, tê buốt,…Nếu phát hiện sớm, khả năng  điều trị bằng nhiều phương pháp đạt hiệu quả cao hơn.
• Mãn tính: Xảy ra khi tình trạng đau lưng kéo dài hơn 3 tháng. Đây là giai đoạn nghiêm trọng của bệnh và việc chữa trị trở nên khó khăn hơn.

Nguyên nhân dẫn đến đau thắt lưng

Nguyên nhân chính khiến người bệnh đau thắt lưng là thói quen vận động sai tư thế, hoặc những tổn thương do sự chèn ép của xương, cơ. Dựa vào nguyên nhân để bác sĩ có thể đưa ra những biện pháp chữa trị hợp lý.

>> Xem thêm: Bệnh loãng xương: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Thoát vị đĩa đệm

Đĩa đệm là phần xen kẽ giữa mỗi đốt sống tạo thành cột sống. Phần đĩa bị lệch ra khỏi vị trí ban đầu và gây áp lực lên cột sống dẫn đến tình trạng thoát vị đĩa đệm. Đối với thoát vị đĩa đệm thắt lưng, khi phần nhân nhầy thoát ra, đè lên rễ và dây thần kinh gây ra những cơn đau nhức dữ dội. Nếu không điều trị, lâu dần sẽ để lại các triệu chứng nguy hiểm như mất cảm giác, tay chân tê liệt…

Thoái hóa cột sống

Thoái hóa cột sống thường xảy ra ở những người lớn tuổi, khi chức năng xương khớp ngày càng yếu. Nhất là phần cột sống lưng, theo thời gian, đĩa đệm và sụn khớp cũng dần thoái hóa. Từ đó, gây ra những cơn đơn nhức âm ỉ, đặc biệt là khi thay đổi tư thế, xoay người và mang vác vật nặng.

Loãng xương nguyên pháp

Loãng xương thường gặp nhiều nhất ở người già, khi cơ thể không hấp thu đủ khoáng chất, canxi… khiến xương khớp dễ bị gãy và giòn hơn. Trong trường hợp này, chỉ cần những chấn thương nhỏ cũng khiến người bệnh đau nhức và có thể gãy xương. Bên cạnh đó, người bệnh cũng gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt và cử động, đau khi cử động và giảm dần khi nghỉ ngơi.

Đau thần kinh tọa

Dây thần kinh tọa chạy từ hông xuống mỗi cẳng chân với nhiệm vụ kiểm soát cơ ở 2 bên cơ thể. Khi đĩa đệm cột sống đè lên dây thần kinh này sẽ gây ra cơn đau thần kinh tọa khiến người bệnh có cảm giác châm chích, tê bì từ thắt lưng dưới đến hông và cẳng chân.

>> Xem thêm:

• Thay khớp gối và những lưu ý quan trọng khi thực hiện
• Viêm quanh khớp vai là bệnh gì? Nguyên nhân và cách điều trị bệnh

Hẹp ống sống

Hẹp ống sống là tình trạng ống sống bị thu hẹp lại về không gian, tạo áp lực lên trên tủy sống và dây thần kinh cột sống. Hiện tượng hẹp ống sống thường xảy ra ở thắt lưng hoặc cổ với các triệu chứng thường gặp như đau nhức dữ dội, tê bì…

Viêm cột sống dính khớp

Đau thắt lưng là triệu chứng thường gặp của bệnh viêm cột sống dính khớp. Nguyên nhân là do các điểm bám gân, cột sống, khớp xương chậu bị tổn thương. Người bệnh thường cảm thấy đau nhất vào nửa đêm và gần sáng, cột sống bị cứng và đau nhức, cho đến khi cử động  thì cơn đau mới cải thiện.  

Viêm khớp dạng thấp

Viêm khớp dạng thấp có thể dẫn đến sụn giữa các xương khớp bị mòn đi theo tuổi tác, khiến xương cọ xát vào nhau, tạo áp lực lên các dây thần kinh cột sống, gây tê nhức và ngứa ran ở tay chân.

Đau cơ xơ

Đau cơ xơ là tình trạng đau nhức kéo dài ở các cơ, khớp, gân và lan ra các bộ phận khác. Nguyên nhân là do ảnh hưởng của não bộ đến việc xử lý tín hiệu đau của cơ thể. Đau cơ xơ khiến người bệnh cảm giác đau ở 2 bên cơ thể và thắt lưng, cùng một số triệu chứng như hồi hộp, lo lắng, mất ngủ.

Cong vẹo cột sống

Nguyên nhân chính khiến cột sống bị cong vẹo là do thói quen khi ngồi, lưng không thẳng, khiến cho cột sống nghiêng về một bên. Nếu không thay đổi tư thế, lâu dần sẽ tạo áp lực lên gân, dây chằng và cột sống dẫn đến đau nhức.

Do ung thư

Người bệnh Ung thư như ung thư xương nguyên phát, tuyến tiền liệt, di căn xương… có thể khiến người bệnh gặp phải những triệu chứng như đau nhức thắt lưng.

Nguyên nhân khác

Ngoài những nguyên nhân được nêu ở trên, còn có một số bệnh lý có liên quan đến đau thắt lưng như:

• Một số tình trạng viêm ảnh hưởng đến đốt sống lưng như viêm tụy, viêm ruột thừa. Người bệnh thường có các triệu chứng đau nhức ở vùng bụng dưới, sau lưng kèm theo nôn ói, chóng mặt.
• Các vấn đề về thận: Đau thắt lưng dưới cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo cho các vấn đề về thận. 
• Một số bệnh lý phụ khoa như viêm cổ tử cung, viêm âm đạo cũng có thể gây ra những cơn đau nhức ở thắt lưng cùng một số hiện tượng như chảy máu âm đạo, rối loạn kinh nguyệt,…

Ngoài ra còn có những yếu tố khác làm tăng nguy cơ mắc bệnh như:

• Người thường xuyên làm việc nặng, công việc yêu cầu mang vác nhiều có thể ảnh hưởng đến đốt sống lưng.
• Loại bệnh này thường gặp nhiều hơn ở người lớn tuổi hoặc sau 30 tuổi do chức năng đĩa đệm, xương khớp bị suy giảm.
• Người béo phì dễ gặp tình trạng đau lưng hơn vì trọng lượng cơ thể đè ép lên các đĩa đệm.
• Di truyền từ gia đình có thành viên có tiền sử mắc bệnh viêm khớp hoặc Ung thư làm tăng nguy cơ mắc bệnh đau thắt lưng dưới.
• Không vận động thường xuyên khiến cho cơ bắp, xương khớp yếu hơn và nâng đỡ xương khớp khó khăn gây đau lưng. 
• Do căng thẳng, lo âu, Trầm cảm kéo dài.

Các biến chứng từ đau thắt lưng

Đây là loại bệnh phổ biến, do đó nhiều người thường chủ quan và không quan tâm đến cách điều trị. Đối với trường hợp cấp tính, nếu không phát hiện sớm sẽ có nguy cơ thành mãn tính, cùng với cơn đau kéo dài sẽ rất khó để chữa trị.

Với trường hợp bệnh ở mức nhẹ sẽ ảnh hưởng trong vận động và sinh hoạt thường ngày. Nhưng để tình trạng này kéo dài, người bệnh sẽ có nguy cơ tê liệt, teo cơ, đi lại khó khăn, thậm chí là bại liệt.

Chẩn đoán đau thắt lưng

Khi có những triệu chứng đau nhức thắt lưng, người bệnh cần đến gặp ngay bác sĩ để thực hiện những phương pháp chẩn đoán để đưa ra kết luận, cách điều trị hiệu quả nhất:

• Xét nghiệm máu: Đây là phương pháp đơn giản nhất, bác sĩ sẽ dùng máu để chẩn đoán nguyên nhân, do ung thư, viêm nhiễm, xương khớp hay rối loạn chuyển hóa,…
• Chụp X-quang: Giúp người bệnh nhìn thấy hệ thống xương khớp bên trong và những dấu hiệu bất thường như gãy xương, bong gân,…
• Chụp CT hoặc MRI: Bác sĩ sẽ dựa vào kết quả của MRI hoặc CT để đưa ra những kết luận về tình trạng mô, cơ, xương, gân, dây thần kinh,…
• Phương pháp điện cơ: Dùng xung điện đi qua dây thần kinh để kiểm tra tình trạng của dây thần kinh do chèn ép, thoát vị đĩa đệm, hẹp ống sống,…

Phương pháp điều trị đau thắt lưng hiệu quả

Nếu xác định được nguyên nhân thì phương pháp điều trị sẽ dễ dàng hơn, bằng cách sử dụng thuốc giảm đau. Trong đó, đau do thoát vị đĩa đệm được xem là nguyên nhân khó khăn nhất. Dưới đây là một vài phương pháp điều trị đau thắt lưng hiệu quả:

• Sử dụng thuốc giảm đau: Một số loại thuốc giảm đau hiệu quả và được chỉ định bao gồm thuốc chống viêm không Steroid, thuốc trầm cảm, giảm căng thẳng…
• Điều trị vật lý như siêu âm, điều trị laser, dùng điện xung, nhiệt trị liệu thermotherapy,…giúp giảm đau. Khi cơn đau giảm dần, người bệnh sẽ được nhân viên chăm sóc hướng dẫn cách luyện tập sức khỏe của cơ bụng và lưng. Duy trì thực hiện để hạn chế cơn đau tái phát lại. Ngoài ra, thay đổi thái độ và suy nghĩ tích cực cũng giúp cho việc điều trị trở nên hiệu quả và nhanh chóng.
• Chữa trị ngoại khoa được dùng trong trường hợp do thoát vị đĩa đệm hoặc trượt đốt sống chữa trị không có kết quả, hoặc tình trạng đau dữ dội, ép rễ nặng…
• Phương pháp chữa trị ngay tại nhà: Một số cách để người bệnh có thể tự chữa trị ngay tại nhà như:
  • Tắm nước ấm hoặc chườm nóng kết hợp với massage nhẹ nhàng cho cơ lưng được thư giãn và hạn chế đau nhức.
  • Khi ngủ, người bệnh nên nằm ngửa và dùng một chiếc gối hoặc khăn mềm đặt dưới đùi để không tạo áp lực lên lưng. Hoặc khi nằm nghiêng, người bệnh nên dùng gối ốm để đặt giữa 2 chân và co đầu gối lên.
  • Khi thắt lưng bắt đầu đau, hãy dừng làm việc lại, nghỉ ngơi và dùng đá lạnh chườm vào chỗ đau. Phải chườm đá trước 48 – 71 giờ đầu tiên sau khi phát hiện đau, rồi chuyển sang chườm nóng.
  • Trong quá trình chữa trị, có thể kết hợp với một số động tác đơn giản để hồi phục nhanh chóng và hạn chế tái phát trở lại.

Làm thế nào để ngăn ngừa đau thắt lưng?

Không những điều trị kịp thời mà cần phải biết cách ngăn ngừa, hạn chế tối đa tình trạng đau nhức lưng qua một số cách sau:

• Khi nâng đồ vật nặng nên ngồi xổm xuống, dang rộng 2 chân và dùng khớp gối để gập thay vì gập cột sống, dùng cơ bụng để giữ vật lên và đứng lên từ từ.
• Thay đổi thói quen khi ngồi học và làm việc, thẳng lưng, đầu hơi cúi nhẹ. Đối với nhân viên văn phòng, nên lựa chọn ghế ngồi có điểm tựa phù hợp, đồng thời thực hiện một vài động tác đi lại, giãn cơ đơn giản.
• Dành ít nhất 30 phút mỗi ngày để tham gia thể dục, thể thao nâng cao sức khỏe xương khớp. Đồng thời bổ sung một số chất dinh dưỡng cần thiết, nhất là canxi, magie,…
• Kiểm tra sức khỏe tổng quát định kỳ từ 1 -2 lần/năm.

Trên đây là tất tần tật những thắc mắc về bệnh đau thắt lưng, cũng như là nguyên nhân và biện pháp chữa trị hiệu quả mà người bệnh có thể tham khảo. Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và đưa ra những phương pháp thích hợp. Ngoài ra, nếu bạn muốn biết thêm thông tin chi tiết, đừng quên truy cập vào Tin tức y tế thường xuyên để không bỏ lỡ bất kỳ cập nhật mới nhất nào. Đặt lịch hẹn TẠI ĐÂY hoặc liên hệ trực tiếp vào HOTLINE để nhận tư vấn miễn phí tại Hệ thống Bệnh viện Hoàn Mỹ trên toàn quốc