Em đang bị giời leo, em đã đọc vài bài viết về bệnh này. Xin cho hỏi  sau khi uống thuốc khỏi, em sẽ khỏi hẳn hay có thể bị lại? Có thuốc nào uống hoặc tiêm để ngừa không? Mong bác sĩ tư vấn giúp em (B.T)

Trả lời: Chào bạn, Zona hay “Giời leo” là một bệnh gây ra bởi virus varicella-zoster, loại siêu vi thủy đậu. Sau khi gây bệnh thủy đậu, siêu vi tồn tại dưới dạng ngủ đông ở các tế bào thần kinh tủy sống trong nhiều năm và bị ức chế bởi hệ miễn dịch tự nhiên của cơ thể. Theo thời gian, khi bệnh nhân lớn tuổi và/hoặc hệ miễn dịch cơ thể suy yếu, các siêu vi thủy đậu ngủ đông này sẽ tái hoạt động, di chuyển gây nên tình trạng viêm hoại tử xuất huyết dọc theo lộ trình của dây thần kinh tủy sống ra da, làm bệnh nhân có cảm giác đau đớn, nóng rát kèm theo sự xuất hiện của hồng ban – chùm mụn nước và các hạch ngoại biên vùng lân cận sưng to. Sang thương Zona thường chỉ xuất hiện ở một bên của cơ thể tạo nên hình ảnh đặc biệt của bệnh này.  Zona có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng thường nhất ở những người trên 60 tuổi, nguy cơ càng cao khi  tuổi càng lớn và sang thương có thể lành sau 2 đến 4 tuần.

Zona chỉ xuất hiện ở những người đã từng bị thủy đậu, ước lượng có khoảng 15% – 30% bệnh nhân bị thủy đậu lúc nhỏ sẽ bị Zona sau này.  Bệnh lành tính, biến chứng thường gặp là sẹo xấu, giảm thị lực hay giảm thính lực tuỳ vị trí sang thương, biến chứng hiếm gặp là viêm màng não, viêm cột sống. Zona thường chỉ bị một lần trong đời nhưng y văn cũng ghi nhận một tỉ lệ thấp khoảng 1% trường hợp có thể bị Zona tái phát, trong đó 50% số trường hợp tái phát xảy ra ở vị trí sang thương cũ. Ở 20% bệnh nhân, đa số trên 60 tuổi, Zona có thể gây triệu chứng đau nhức kéo dài nhiều tháng hay nhiều năm sau khi sang thương da đã lành. Biến chứng này gọi là chứng đau thần kinh sau Zona (Post Herpetic Neuralgia – PHN).

Nếu trẻ em được chủng ngừa thủy đậu từ bé, chúng sẽ không bị mắc bệnh thủy đậu và do đó sẽ không lo bị Zona về sau . Zostavax là vaccine  có thể giúp làm giảm nguy cơ bị Zona ở người lớn tuổi. Vaccine có thể làm giảm 50% – 60% nguy cơ bị Zona, giảm mức độ trầm trọng của bệnh cũng như giảm nguy cơ phát sinh chứng đau nhức thần kinh sau Zona cho người được tiêm ngừa.

BS. LÊ ĐỨC THỌ

Trưởng Khoa Da Liễu – BV Hoàn Mỹ Sài Gòn