“Dân chơi” gọi trò xăm mình và xâu đục cơ thể nói chung là “Bod-Mod“-Body Modification (điều chỉnh cơ thể). Các nút kim loại, vòng khuyên nhỏ xíu đeo đầy trên người được coi là một thứ trang sức để chứng minh cá tính của người chơi và là một hình thức cho biết mình là dân chơi, dễ kết bạn. Các kim loại thường được dùng xỏ khuyên đeo là: thép phẫu thuật, vàng 14-18 karat, Niobi (Nb), Titan (Ti), Platin (Pt). Hiện nay, Bod-Mod không chỉ là “đặc sản” của riêng dân chơi mà còn là một khái niệm làm đẹp cuốn hút cả giới văn phòng, kinh doanh và giới trí thức. Theo một thống kê tại Hoa kỳ, khoảng 36% giới trẻ ở độ tuổi 18 – 25 có phong trào xỏ khuyên đeo ở nhiều vị trí đặc biệt trên cơ thể, trong đó phái nữ chiếm đa số.
Nếu phái nam thường chỉ cài một chiếc móc ở mũi, lưỡi, cằm hoặc vành tai thì với các cô gái, dường như không có điểm nào trên cơ thể là vùng cấm cho Bod-Mod. Không chỉ xỏ tai, xỏ lưỡi, nhiều cô tự cho là “sành điệu” còn xâu lỗ đeo khuyên ở cả nhiều nơi khác như rốn, chân mày, mi mắt, núm vú, lưng hay ở “vùng tam giác bikini”…
Xỏ lỗ xuyên qua da ở vị trí nào cũng có nguy cơ đối với sức khỏe. Sai sót hay biến chứng rất thường xảy ra cho dù người thực hiện kỹ thuật này được đào tạo chuyên môn về y khoa. Dị ứng, viêm nhiễm, chảy máu, viêm gan virus, lây truyền HIV… là điều khó tránh khỏi.
1. Các biến chứng tại chỗ
Chấn thương thứ cấp do xỏ khuyên cơ thể rất thường xảy ra với tỉ lệ thay đổi tùy vị trí:
rốn (40%); tai (35%); mũi(12%); lưỡi, cằm, mi mắt, cơ quan sinh dục (8%); núm vú (5%). Các biến chứng thường gặp là: chảy máu; nhiễm vi khuẩn (Staphylococcus, Streptococcus, Pseudomonas, Clostridium tetani …); nhiễm virus (viêm gan B-C, HPV, HIV); rách mô; sẹo lồi; tổn thương thần kinh; dị ứng.
Với lưỡi, vùng xỏ lỗ lúc đầu sưng phồng lên, có nguy cơ nhiễm trùng hay Dị ứng kim loại làm lưỡi sưng, đau. Đôi khi kim loại xỏ trên lưỡi làm biến đổi giọng nói, ảnh hưởng xấu đến khả năng nhai và nuốt, thậm chí làm hình thành mô sẹo, gây thương tổn cho các dây thần kinh lưỡi. Việc xỏ lỗ trong miệng còn có thể làm tắc các tuyến nước bọt, cản trở chức năng tiêu hóa, làm tắc nghẽn đường hô hấp do viêm sưng và hóc nữ trang, hoặc gây chảy máu nặng do cọ xát. Xỏ lỗ đầu núm vú ngoài chuyện gây đau còn có thể dẫn đến nhiễm trùng ống dẫn sữa. Xỏ lỗ ở vùng sinh dục có thể làm tổn thương các thần kinh cảm giác, cản trở việc vệ sinh hằng ngày và có thể gây ảnh hưởng đến các sinh hoạt riêng hay chuyện sinh đẻ sau này. Xỏ lỗ rốn rất dễ gây nhiễm trùng do quần áo mặc ngoài cản trở không khí lưu thông tự do, dễ làm ẩm và bẩn quanh vùng rốn. Nguy cơ lớn hơn cả chính việc xỏ lỗ đã tạo ra một con đường để lây truyền các loại bệnh nguy hiểm như HIV, viêm gan siêu vi B-C, HPV (sùi mào gà).
2. Biến chứng toàn thân
– Nhiễm trùng huyết, viêm nội tâm mạc có thể xảy ra sau xỏ khuyên đeo, đặc biệt ở vùng rốn, lưỡi, dái tai, môi và núm vú… xảy ra do sự kích hoạt của vi khuẩn trên kim loại được xỏ vào trong môi trường quanh vị trí xỏ hay do sự viêm nhiễm trong lúc xỏ.
– Tùy vào từng bộ phận khác nhau trên cơ thể, thời gian lành vết thương có thể dao động từ vài tuần cho đến hơn một năm. Vết thương do xỏ lỗ phần sụn tai, cánh mũi… sẽ không lành nhanh như xỏ lỗ dái tai. Dùng cồn, oxy già hay betadine để rửa có thể làm tổn hại các mô mềm mới tái tạo và sẽ làm vết thương chậm lành. Việc xỏ khuyên cơ thể không phải lúc nào cũng thành công trọn vẹn, một số trường hợp Dị ứng hay viêm nhiễm kéo dài bắt buộc phải lấy vòng khuyên đeo ra và phải điều trị tích cực.
Các cơ sở y tế sẽ không chấp nhận sử dụng máu và các sản phẩm của máu được lấy từ những người mới xỏ khuyên đeo hay xăm mình (Bod-Mod) trong vòng dưới một năm để ngăn ngừa các bệnh lây truyền qua đường máu.
BS. LÊ ĐỨC THỌ
Trưởng Khoa Da Liễu – BV Hoàn Mỹ Sài Gòn
*Các thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo và tra cứu, vui lòng không tự áp dụng nếu chưa có chỉ định của bác sĩ.