Vitamin là những hợp chất thiết yếu cho các hoạt động và sự phát triển của cơ thể người. Hợp chất này tham gia vào nhiều quá trình quan trọng của cơ thể như cung cấp năng lượng, xây dựng cấu trúc tế bào, hỗ trợ chức năng hệ miễn dịch và điều chỉnh quá trình trao đổi chất. Việc thiếu hụt vitamin có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Cùng Hoàn Mỹ tìm hiểu chi tiết vai trò của các loại vitamin đối với cơ thể ngay trong bài viết sau.

>>> Xem thêm:

• Hướng dẫn bổ sung vitamin C cho bé đúng cách theo độ tuổi
• Vitamin E đỏ có tốt không? Thành phần và công dụng

Vitamin là gì?

Vitamin là những hợp chất hữu cơ rất cần thiết cho sự trao đổi chất và các hoạt động của cơ thể. Con người không thể tự tổng hợp vitamin mà phải được cung cấp thông qua chế độ ăn uống hàng ngày.

Mỗi loại vitamin có vai trò riêng biệt trong việc duy trì sức khỏe và chức năng của cơ thể. Không cung cấp đủ chất  cần thiết cho cơ thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như Thiếu máu hoặc còi xương. Do đó, duy trì một chế độ ăn uống cân đối và đa dạng, bao gồm đủ lượng vitamin là rất quan trọng cho sức khỏe tổng thể con người.

Phân loại vitamin

Vitamin được phân thành hai nhóm chính dựa trên tính hòa tan của chúng và vai trò trong cơ thể:

Vitamin tan trong nước

Nhóm vitamin tan trong nước bao gồm vitamin C và các vitamin nhóm B. Do tính chất dễ tan trong nước nên chúng không được lưu trữ trong mô cơ thể mà tồn tại trong máu, các chất lỏng dạng nước khác và được cơ thể bài tiết ra ngoài qua nước tiểu. 

Các vitamin tan trong nước bao gồm:

• Vitamin B-complex: Bao gồm vitamin B1, B2, B3, B5, B6, B7, B9 và B12. Chúng tham gia vào quá trình chuyển hoá năng lượng, sản xuất tế bào và nhiều chức năng cơ bản khác.
• Vitamin C (ascorbic acid): Là một chất chống oxy hóa quan trọng, giúp bảo vệ tế bào, tham gia tổng hợp collagen và sự phát triển của xương, răng cùng các mô liên kết.

Vitamin tan trong chất béo 

Vitamin tan trong chất béo được lưu trữ chủ yếu trong mô mỡ của cơ thể và gan. Các vi chất này có thể tồn tại trong vài tháng cho đến khi cơ thể cần sử dụng. Đồng thời, chúng phải được tiêu thụ cùng với chất béo trong chế độ ăn uống hàng ngày để đảm bảo cơ thể hấp thụ hiệu quả nhất. Vitamin nhóm này bao gồm:

• Vitamin A: Hỗ trợ thị lực, sự phát triển của da, niêm mạc, xương và chức năng miễn dịch.
• Vitamin D: Tổng hợp dưới tác động của ánh nắng mặt trời và đóng vai trò quan trọng cho sự hấp thụ của calci, giúp duy trì sự phát triển xương và răng.
• Vitamin E: Là một chất chống oxy hóa quan trọng bảo vệ màng tế bào khỏi oxy hóa.
• Vitamin K: Đóng vai trò quan trọng trong quá trình đông máu và chuyển hoá xương.

Các loại vitamin cần thiết cho cơ thể

Vitamin A

Vitamin A hay Retinol là chất tan trong dầu và có nhiều công dụng quan trọng đối với cơ thể. Những công dụng đó bao gồm: hỗ trợ thị lực, tham gia vào sự phát triển của xương, tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện tình trạng da, tóc, móng,…

Loại vi chất này được tìm thấy trong các loại thực phẩm như cà rốt, bí đỏ, cải xoăn, các loại rau nhiều chất lục, gan, sữa và sản phẩm từ động vật.

Nếu không cung cấp đủ lượng vitamin A trong chế độ ăn, có thể xảy ra các vấn đề như quáng gà (chứng mù đêm), da, tóc, móng kém, hệ miễn dịch yếu, phát triển chậm và tăng nguy cơ nhiễm khuẩn. 

Vitamin B1

Vitamin B1 hay còn được gọi là Thiamin, là một loại vi chất thuộc nhóm vitamin B và có khả năng tan trong nước. 

Loại vi chất này giúp cung cấp năng lượng cho hệ tim mạch, duy trì sự hoạt động bình thường của tim và hệ thống thần kinh. Ngoài ra, vitamin B1 cũng hỗ trợ sức khỏe não bộ, cải thiện tư duy và tăng khả năng tập trung. Đồng thời, tham gia vào quá trình sản xuất enzyme tiêu hóa, giúp tối ưu hấp thụ dưỡng chất từ thức ăn và duy trì sự hoạt động trơn tru của hệ tiêu hóa. 

Các loại thực phẩm giàu vitamin B1 bao gồm các loại hạt, sữa bột, men bia, yến mạch, thịt, cá và trứng. Để đảm bảo cơ thể nhận đủ lượng vi chất này, hãy bao gồm các nguồn thực phẩm này trong khẩu phần ăn hàng ngày và duy trì một chế độ ăn cân đối và đa dạng. 

Vitamin B2

Vitamin B2 hay Riboflavin, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của làn da và niêm mạc, giúp giảm nguy cơ viêm loét miệng và lưỡi, cũng như bảo vệ tế bào thần kinh khỏi tác động của các gốc tự do. Bên cạnh đó, loại vitamin này còn tham gia vào quá trình chuyển hóa năng lượng trong cơ thể. 

Nguồn cung cấp chính của vitamin B2 bao gồm thịt, sữa, trứng, hạnh nhân và phô mai. 

Vitamin B5

Vitamin B5, còn được gọi là Axit Pantothenic, là một loại vitamin tan trong nước với nhiều vai trò quan trọng đối với sức khỏe. 

Vitamin B5 giúp giảm mức Cholesterol trong máu, từ đó ngăn ngừa bệnh nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Ngoài ra, vi chất này cũng có tác dụng chống lão hóa bằng cách bảo vệ tế bào khỏi tác động của các gốc tự do và đồng thời hỗ trợ tăng sức đề kháng cho cơ thể.

Nguồn cung cấp vitamin B5 khá phong phú bao gồm trứng, thịt, cá, phô mai, ngũ cốc, bắp cải, bông cải xanh và nhiều thực phẩm khác. 

Vitamin B6

Vitamin B6 hay còn gọi là Pyridoxine, đóng vai trò quan trọng trong sức khỏe tim mạch và hệ thống mạch máu. Điều này giúp duy trì sự linh hoạt của thành mạch máu, đảm bảo độ thông thoáng của các động mạch, kiểm soát mức cholesterol trong máu và ngăn ngừa xơ vữa động mạch. 

Đặc biệt, vitamin B6 còn giúp ngăn ngừa sỏi thận bằng cách duy trì cân bằng các khoáng chất hình thành sỏi trong cơ thể. 

Nguồn cung cấp chính của vi chất này bao gồm chuối, đậu đỏ, đậu nành, ngũ cốc nguyên cám, thịt bò và gà. 

Vitamin B7

Vitamin B7 hay Biotin (hoặc còn gọi là Vitamin H), đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự khỏe mạnh của tóc và da. Bên cạnh đó, vi chất này còn có tác dụng tích cực đối với hệ thần kinh, giúp giảm tình trạng chân tay tê cứng. Hơn nữa, biotin cũng hỗ trợ giảm triệu chứng vảy đỏ quanh mắt, miệng và mũi. 

Biotin có nhiều trong trứng, sản phẩm từ sữa, bắp cải, bông cải xanh, khoai lang, khoai tây, chuối và thịt gia cầm. 

Vitamin B12

Vitamin B12, còn được gọi là Cobalamin, là một trong các vitamin nhóm B tan trong nước và có vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất của cơ thể. Vi chất này hỗ trợ hoạt động của hệ thần kinh và não bộ, giúp duy trì sức khỏe toàn diện. Nguồn cung cấp chính của vitamin B12 bao gồm gan động vật, cá, heo và gia cầm. 

Vitamin C

Vitamin C hay axit ascorbic, là một loại vitamin quan trọng với nhiều tác dụng đa dạng. Nó thúc đẩy tổng hợp collagen, giúp da trở nên hồng hào và ngăn chặn sự hình thành nếp nhăn. Đồng thời, vi chất này cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức mạnh cho các mô cơ thể, bao gồm cả nướu răng và xương. Hơn nữa, điều này giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng và có khả năng tăng hấp thụ sắt khi kết hợp với thực phẩm chứa sắt trong chế độ ăn uống.

Nguồn cung cấp chính của vitamin C bao gồm sữa, rau quả tươi, cam, chanh, dâu tây, rau muống, rau ngót và nhiều loại trái cây họ cam như ổi, bông cải xanh, ớt chuông và nhiều thực phẩm khác. 

Vitamin D

Vitamin D là một nhóm các Secosteroid tan trong chất béo, đóng vai trò quan trọng trong hệ tim mạch, giúp ổn định mạch máu. Loại chất này còn hỗ trợ kích thích sự phát triển của xương và giúp cải thiện khả năng hấp thụ canxi và photphat trong đường ruột.

Thiếu vitamin D có thể dẫn đến nhiều vấn đề về sức khỏe, bao gồm còi xương ở trẻ nhỏ, xương sống cong và tình trạng chậm mọc răng. 

Nguồn cung cấp chính của vitamin D bao gồm sữa chua, phô mai, ngũ cốc, nấm đông cô, cá hồi, cá mòi và dầu gan cá. Ngoài ra, cơ thể con người có khả năng tổng hợp vitamin D từ ánh sáng mặt trời. 

Vitamin E

Vitamin E là một loại vitamin tan trong dầu có vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa quá trình lão hóa, giảm vết nhăn, bảo vệ tế bào khỏi tác hại của quá trình oxy hóa và tăng cường sức đề kháng của cơ thể. 

Khi cơ thể thiếu chất này có thể gây ra rối loạn thần kinh, bao gồm cử động mất kiểm soát và nói lắp. Nguồn cung cấp chính của vitamin E bao gồm các loại hạt như hạnh nhân, hạt hướng dương, quả phỉ, hạt thông, cá hồi, bơ, quả bơ, và các sản phẩm từ sữa. 

Vitamin K1

Vitamin K1 còn được gọi là Phytomenadion, là một loại vitamin tan trong dầu có tác dụng giảm nguy cơ chảy máu không kiểm soát (máu khó đông), giảm đau tim và nguy cơ tai biến mạch máu não. 

Loại vitamin này có nhiều trong các loại rau xanh như cải, bông cải và cũng có thể được tìm thấy trong dầu thực vật như dầu đậu nành và các loại trái cây như bơ, kiwi và nho. 

>>> Xem thêm:

• Nên uống vitamin C lúc nào trong ngày là tốt nhất?
• Vitamin tổng hợp là gì? Cách sử dụng đạt hiệu quả cao

Vai trò của vitamin đối với cơ thể

Vitamin là những chất dinh dưỡng thiết yếu tham gia vào quá trình trao đổi chất, hỗ trợ tăng trưởng và giúp cơ thể phát triển khỏe mạnh.

Ngoài việc cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể, các vi chất này còn giúp duy trì sự tỉnh táo và năng lượng tràn đầy.

Thiếu vitamin trong chế độ ăn uống có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe như mệt mỏi hoặc khả năng miễn dịch yếu. Do đó, cần duy trì một chế độ ăn uống cân bằng hoặc sử dụng các chất bổ sung khi cần thiết để cung cấp đủ các chất dinh dưỡng phù hợp cho cơ thể.

Cần bổ sung bao nhiêu vitamin mỗi ngày?

Nhu cầu về vitamin mỗi ngày có thể thay đổi tùy thuộc vào độ tuổi, giới tính, hoạt động thể chất, tình trạng sức khỏe và điều kiện cuộc sống cá nhân. Dưới đây là tổng quan về nhu cầu vitamin hàng ngày cho người trưởng thành:

• Vitamin A: Cần từ 2300 đến 3000 IU hàng ngày.
• Vitamin B1: Cần từ 1,1 đến 1,2 mg mỗi ngày.
• Vitamin B2: Cần từ 1,1 đến 1,3 mg mỗi ngày.
• Vitamin B5: Cần từ 5 mg mỗi ngày.
• Vitamin B6: Nhu cầu có thể thay đổi theo độ tuổi.
• Vitamin B12: Cần khoảng 2,4 mg mỗi ngày.
• Vitamin B7: Cần 30 microgram mỗi ngày.
• Vitamin C: Cần 70mg cho nữ và 90mg cho nam.
• Vitamin D: Cần bổ sung để giảm sự hao hụt canxi khi lớn tuổi.
• Vitamin E: Không có mức giới hạn cụ thể, nhưng nên được cung cấp theo hướng dẫn của chuyên gia.
• Vitamin B9 (Folate): Cần khoảng 1mg.
• Vitamin K: Không có mức giới hạn cụ thể, nhưng nên được cung cấp theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Vitamin B3 (Niacin): Cần bổ sung theo nhu cầu, tùy vào tình trạng sức khỏe.

Lưu ý khi bổ sung vitamin cho cơ thể

Khi muốn bổ sung thêm vitamin vào cơ thể, bạn cần nắm kỹ các lưu ý như sau:

• Vitamin và khoáng chất không nên được bổ sung ở lượng lớn hơn mức đề xuất. Việc cung cấp quá nhiều các chất này có thể gây tác dụng phụ không mong muốn.
• Cách tốt nhất để cung cấp vitamin là qua thực phẩm. Hãy đảm bảo rằng bạn duy trì một chế độ ăn uống cân bằng và đa dạng để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể.
• Các vitamin nhóm A, K, D và E hoà tan trong chất béo. Do đó việc cung cấp dư thừa nhóm vi chất này có thể dẫn đến tích tụ trong mỡ thừa và gây hại cho sức khỏe.
• Nếu bạn cần bổ sung vitamin không qua thực phẩm, hãy thảo luận với bác sĩ. Họ có thể định rõ nhu cầu của bạn và đưa ra hướng dẫn cụ thể.
• Đảm bảo trẻ em nhận đủ các vitamin và khoáng chất cần thiết cho sự phát triển và tăng trưởng của trẻ. 

Trên đây là tất cả thông tin bạn cần nắm về vai trò của vitamin đối với cơ thể và cách sử dụng phù hợp để không gây tác dụng ngược. Nếu bạn muốn cập nhật thêm các thông tin hay về chăm sóc sức khỏe hãy truy cập Tin tức y tế. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc hoặc mong muốn hỗ trợ tư vấn sức khỏe, đừng ngần ngại liên hệ với đội ngũ chuyên gia từ Hoàn Mỹ qua HOTLINE hoặc để lại thông tin TẠI ĐÂY.