Thuốc giảm đau có khả năng làm giảm nhanh các cơn đau dai dẳng do bệnh lý, chấn thương hay phẫu thuật gây nên. Vậy có những loại thuốc giảm đau nào và cần phải lưu ý gì khi sử dụng các thuốc này? Hãy cùng Hoàn Mỹ tìm hiểu chi tiết về các loại thuốc giảm đau, tác dụng phụ cũng như những đối tượng nào cần lưu ý khi sử dụng thuốc giảm đau.

Thuốc giảm đau là gì?

Thuốc giảm đau là những loại thuốc được sử dụng để giảm hoặc loại bỏ cảm giác đau trong cơ thể. Chúng có thể có nhiều dạng bào chế và cách sử dụng khác nhau, như dạng viên, nước, tiêm, thuốc mỡ, kem hoặc miếng dán ngoài da.

Các loại thuốc giảm đau phổ biến

Phụ thuộc vào tình trạng mà người bệnh sẽ áp dụng loại thuốc giảm đau khác nhau. Dưới đây là 2 loại thuốc giảm đau phổ biến:

Thuốc giảm đau không kê đơn

Các loại thuốc giảm đau không kê đơn (OTC) có khả năng giảm đau và làm giảm triệu chứng như đau đầu, sốt, cảm cúm, đau răng, đau bụng kinh và viêm khớp. Chúng thường được chia thành hai nhóm chính: thuốc giảm đau kháng viêm không steroid (NSAID) và paracetamol (Acetaminophen).

• Paracetamol (Acetaminophen) là một loại thuốc có khả năng giảm đau và hạ sốt, và nó có trong hơn 600 sản phẩm thuốc kê đơn và không kê đơn, bao gồm cả thuốc giảm đau, thuốc ho và thuốc cảm.
• NSAID là một nhóm thuốc phổ biến được sử dụng để giảm đau và kháng viêm. Các loại NSAID như naproxen, aspirin, ibuprofen được sử dụng để giảm đau do cảm lạnh, dị ứng và viêm xoang.

Thuốc giảm đau kê đơn

Thuốc giảm đau kê đơn bao gồm cả thuốc opioid và loại không opioid. Các thuốc opioid hoạt động bằng cách ảnh hưởng đến các phần của hệ thần kinh, bao gồm não, tủy sống và tiêu hoá, do đó có khả năng làm giảm cảm giác đau.

Dưới đây là một số loại thuốc giảm đau kê đơn thường thấy:

• Morphine: Thường được sử dụng trước và sau khi thực hiện phẫu thuật. Morphine là một trong những loại thuốc opioid mạnh nhất.
• Oxycodone: Oxycodone là một loại thuốc opioid. Được sử dụng để giảm đau từ mức độ trung bình đến nặng.
• Codeine: Thường được kết hợp với paracetamol hoặc các thuốc giảm đau không opioid khác. Thường được kê đơn cho trường hợp đau từ nhẹ đến trung bình.
• Hydrocodone: Thường được kết hợp với paracetamol hoặc các loại thuốc giảm đau không chứa opioid khác. Hydrocodone thường được kê đơn cho trường hợp đau từ mức độ trung bình đến nặng.

Dạng thuốc giảm đau kê đơn phải được bác sĩ chỉ định, không được tự ý sử dụng.

Hướng dẫn sử dụng thuốc giảm đau an toàn, đúng cách

Cách dùng thuốc giảm đau hiệu quả

Sử dụng thuốc giảm đau đúng cách rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả và an toàn. Dưới đây là một số cách sử dụng thuốc giảm đau an toàn, hiệu quả:

• Tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, chuyên gia y tế.
• Không tự ý điều chỉnh liều lượng.
• Không đưa thuốc cho người khác.
• Tránh sử dụng đồ uống có cồn.
• Không sử dụng trong thời gian dài.
• Theo dõi tác dụng phụ.

Lưu ý sử dụng một số loại thuốc giảm đau đặc biệt

Một số lưu ý quan trọng cho bệnh nhân khi sử dụng các loại thuốc giảm đau như:

• Acetaminophen (paracetamol): Sử dụng quá mức có thể gây nguy hiểm cho gan, thậm chí gây tử vong. Đặc biệt là khi sử dụng cồn cùng lúc với thuốc chứa acetaminophen. Thận trọng khi sử dụng cho trẻ em và nên tham khảo ý kiến từ bác sĩ để đảm bảo liều lượng an toàn.
• NSAID: Có khả năng gây xuất huyết dạ dày, đặc biệt là ở những người 60 tuổi trở lên hoặc người có tiền sử bệnh viêm, loét và chảy máu dạ dày. Cần đặc biệt cẩn trọng khi sử dụng NSAID đối với những người đang dùng thuốc lợi tiểu, tăng huyết áp, có bệnh tim, hoặc đã có vấn đề về thận.
• Opioid: Khi sử dụng có thể gây buồn ngủ, do đó người lái xe hay sử dụng máy móc không nên dùng thuốc, đặc biệt là khi bệnh nhân bắt đầu sử dụng lần đầu. Buồn ngủ có thể ảnh hưởng đến sự tập trung và an toàn trong việc điều khiển các phương tiện.

Thời gian sử dụng thuốc giảm đau hợp lý

Thời gian sử dụng thuốc giảm đau có thể thay đổi tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe bệnh nhân và nguyên nhân gây đau. Tuy nhiên, theo khuyến cáo của các chuyên gia y tế thì bệnh nhân nên sử dụng trong thời gian ngắn và với liều lượng thấp nhất để kiểm soát cơn đau và tránh tác dụng phụ. Dưới đây là một số trường hợp về thời gian điều trị thuốc giảm đau:

• Đau tạm thời: Trong các trường hợp đau tạm thời như đau răng sau khi nhổ răng hoặc sau phẫu thuật nhẹ, thuốc giảm đau chỉ cần sử dụng trong vài ngày cho đến khi cơn đau giảm đi.
• Đau kéo dài: Nếu bạn có đau kéo dài như đau lưng mãn tính hoặc viêm khớp dạng thấp, việc điều trị có thể kéo dài từ vài tuần đến vài tháng, hoặc thậm chí nhiều năm. Trong trường hợp này, bác sĩ sẽ xác định kế hoạch điều trị dài hạn và kiểm tra sự hiệu quả và tác dụng phụ thường xuyên.

Những đối tượng nên cẩn trọng khi dùng thuốc

Việc sử dụng thuốc giảm đau cần được thực hiện cẩn thận và theo hướng dẫn để tránh tác dụng phụ và nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe khác. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng khi sử dụng thuốc giảm đau:

• Trẻ em dưới 16 tuổi: Trẻ em dưới 16 tuổi không nên sử dụng thuốc chứa aspirin, vì nó có thể gây ra hội chứng Reye, một tình trạng hiếm gặp nhưng nguy hiểm đối với gan và não. Thay vào đó, nên sử dụng các loại thuốc giảm đau phù hợp cho trẻ em được bác sĩ chỉ định.
• Phụ nữ mang thai và cho con bú: Phụ nữ mang thai hoặc cho con bú cần thận trọng khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, đặc biệt là thuốc giảm đau kháng viêm. Do đó, nên thảo luận với bác sĩ để được tư vấn về loại thuốc hiệu quả, an toàn.
• Người cao tuổi: Người cao tuổi thường có khả năng chịu tác động phụ từ các loại thuốc cao hơn, do đó cần lựa chọn loại thuốc và liều lượng thích hợp. Cần tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo rằng việc sử dụng thuốc giảm đau an toàn cho tình trạng sức khỏe của họ.

Tác dụng phụ của thuốc giảm đau

Nếu sử dụng thuốc giảm đau dài hạn, người bệnh cần quan tâm đến những tác dụng phụ sau đây:

• Viêm loét, xuất huyết đường tiêu hóa: Thuốc giảm đau như aspirin và NSAID có thể gây tổn thương cho niêm mạc dạ dày và đường tiêu hóa, dẫn đến viêm loét và xuất huyết. Điều này có thể dẫn đến các triệu chứng như buồn nôn, ói mửa và trong trường hợp nghiêm trọng có thể gây tử vong.
• Nghiện thuốc: Những loại thuốc giảm đau mạnh như opioid có khả năng gây nghiện nếu được sử dụng trong thời gian dài hoặc vượt quá liều lượng được chỉ định. Nghiện thuốc có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
• Huyết áp cao: Sử dụng một số loại thuốc giảm đau không chứa aspirin có thể tăng nguy cơ bị huyết áp cao, đặc biệt ở phụ nữ.
• Gãy xương: Sử dụng opioid có thể tăng nguy cơ gãy xương, đặc biệt ở người cao tuổi hoặc khi sử dụng liều lượng lớn.
• Tổn thương gan: Thuốc chứa paracetamol có thể gây tổn thương gan nếu dùng sai cách hoặc vượt quá liều lượng đã được chỉ định.
• Tổn thương thận: Sử dụng paracetamol và ibuprofen trong thời gian dài hoặc ở những người có vấn đề về thận có thể gây tổn thương cho các cơ quan thận.

Trên đây, Hoàn Mỹ đã giúp bạn hiểu rõ hơn về công dụng và một số lưu ý của các loại thuốc giảm đau phổ biến hiện nay. Mặc dù đem lại nhiều lợi ích trong y khoa nhưng thuốc giảm đau cũng tiềm ẩn một số rủi ro. Việc sử dụng thuốc giảm đau cần được tiến hành một cách thận trọng và dưới sự giám sát của chuyên gia y tế. Bên cạnh đó, để tìm hiểu thêm kiến thức về sức khỏe khác bạn có thể tham khảo tại Tin tức y tế. Liên hệ ngay với số HOTLINE hoặc đặt hẹn lịch trực tiếp TẠI ĐÂY nếu có nhu cầu thăm khám và điều trị để được tư vấn miễn phí bởi hệ thống của bệnh viện Hoàn Mỹ trên toàn quốc.