Tin tức y tế

Cây măng tây: Công dụng, cách chế biến và bảo quản

27/10/2023

Măng tây cung cấp nhiều vitamin và dưỡng chất quan trọng cho sức khỏe của cơ thể con người, giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa, cung cấp năng lượng, bảo vệ sức khỏe xương, da và hệ miễn dịch. Theo dõi bài viết dưới đây của Hoàn Mỹ để nắm được cách bảo quản cũng như phương pháp chế biến măng tây ngon nhất.

>>> Xem thêm: 

Đặc điểm của măng tây

Cây măng tây là một loại thực vật xuất xứ từ các nước châu Âu, Bắc Phi và Tây Á từ khoảng 2000 năm trước. Loại cây này đã du nhập vào Việt Nam từ những năm 1960 và được trồng phổ biến tại Đông Anh – Hà Nội, Kiên Giang – Hải Phòng và Đức Trọng – Lâm Đồng.

Thân của cây măng tây được chia làm hai phần là thân rễ và thân khí sinh. Phần thân rễ mọc ngầm trong lòng đất, mang nhiều rễ dài có đường kính khoảng 5-6mm, màu nâu sáng. Thân khí sinh là phần mọc đứng trong không khí, đoạn thân non chứa hàm lượng dinh dưỡng cao, có thể chế biến thành nhiều món ăn. Lá của cây măng tây có dạng lá kim, màu xanh. Hoa của cây măng tây có màu lục, kích thước rất nhỏ và mọc thành các chùm. Phần quả thường có hình cầu màu đỏ. 

Trong điều kiện lý tưởng, cây măng tây có khả năng phát triển đến 25cm trong vòng 24 giờ. Cách trồng măng tây cũng cực kỳ đơn giản, có thể trồng bằng hạt hoặc bằng cây. Dựa trên màu sắc, có thể phân măng tây thành 3 loại chính:

  • Măng tây tím: Chứa nhiều chất anthocyanin và phytochemicals, tạo nên màu tím đặc trưng.
  • Măng tây xanh: Phát triển ở trạng thái bình thường, với lá xanh tươi.
  • Măng tây trắng: Thường không hấp thụ đủ chất diệp lục nên có màu trắng và khó thu hoạch hơn hai loại còn lại.
Đặc điểm của cây măng tây
Đặc điểm của cây măng tây (Nguồn: internet)

Thành phần dinh dưỡng có trong măng tây

Cây măng tây chứa rất nhiều các chất dinh dưỡng quan trọng cho sức khỏe con người. Thông thường, trong mỗi 100gr măng tây sống thường chứa:

  • Calories: 20 calo
  • Nước: 93,22 gram
  • Chất đạm (protein): 2,2 gram
  • Chất béo: 0,12 gram
  • Carbohydrates: 3,88 gram
  • Chất xơ: 2,1 gram
  • Đường: 1,88 gram
  • Vitamin C: 5,6 mg
  • Canxi: 24 mg
  • Sắt: 2,14 mg
  • Magie: 14 mg
  • Phốt pho: 52 mg
  • Vitamin K, vitamin A, vitamin B6, vitamin B2, vitamin B1, vitamin B9, crom,… 

Lợi ích của măng tây đối với sức khỏe

Măng tây không chỉ có hương vị thơm ngon mà còn cung cấp nguồn vitamin và khoáng chất dồi dào. Thường xuyên sử dụng các món ăn từ cây măng tây trong bữa ăn hàng ngày sẽ mang đến các lợi ích như:

Măng tây giúp bổ sung nhiều vitamin

Măng tây chứa nhiều vitamin C, vitamin A, canxi, sắt, magie, và nhiều chất dinh dưỡng khác. Các dưỡng chất này có vai trò quan trọng trong hỗ trợ sức khỏe, củng cố hệ miễn dịch, tăng cường khả năng đề kháng của cơ thể trước các bệnh truyền nhiễm và tham gia vào quá trình tái tạo tế bào.

Măng tây giúp bổ sung vitamin cho cơ thể
Măng tây giúp bổ sung vitamin cho cơ thể (Nguồn: Internet)

Chứa nhiều chất chống oxy hóa

Măng tây được biết đến là loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa, đặc biệt là loại măng tây màu tím, chứa các hợp chất màu gọi là anthocyanin. Đây là chất tạo nên màu đỏ, xanh và tím cho trái cây và rau củ. Theo một bài viết trên tạp chí Antioxidants năm 2020, anthocyanin có tác dụng chống oxy hóa, giúp cơ thể chống lại các gốc tự do có hại. 

>>> Xem thêm:

Tăng cường sức khỏe sinh sản

Tác dụng của măng tây còn giúp tăng cường sức khỏe sinh sản nhờ chứa một lượng cao saponin protodioscin. Một bài viết trên tạp chí Phytomedicine năm 2021 cho rằng protodioscin hỗ trợ sức khỏe buồng trứng, tăng ham muốn tình dục sau Mãn kinh và thậm chí có thể chống lại tế bào Ung thư buồng trứng.

Ngoài ra, măng tây chứa rất nhiều folate (vitamin B9) đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì thai kỳ khỏe mạnh và giảm nguy cơ thai nhi mắc các dị tật ống thần kinh, đồng thời duy trì kiểm soát nhu động ruột và bàng quang cho trẻ. Trong 100 gram măng tây cung cấp khoảng 52 microgram folate, đáp ứng khoảng 22% nhu cầu folate hàng ngày của phụ nữ mang thai.

Măng tây giúp tăng cường sức khỏe sinh sản
Măng tây giúp tăng cường sức khỏe sinh sản (Nguồn: internet)

Hỗ trợ sức khỏe đường ruột

Măng tây có tác dụng đáng kể trong việc cải thiện sức khỏe đường ruột. Trong mỗi 100g măng tây 2,1g chất xơ, đáp ứng khoảng 7% nhu cầu hàng ngày của cơ thể. Các chất xơ không hòa tan giúp nhu động ruột hoạt động trơn tru, ngăn chặn tình trạng táo bón. 

Ngoài chất xơ không hòa tan, măng tây cũng chứa một lượng nhỏ chất xơ hòa tan. Khi được hoà tan trong nước, chất xơ này tạo thành một chất gel trong đường tiêu hóa. Chất xơ hòa tan cũng cung cấp thức ăn cho các lợi khuẩn đường ruột như bifidobacteria và lactobacillus, góp phần tăng cường hệ thống miễn dịch và quá trình sản xuất các chất dinh dưỡng thiết yếu.

Ngăn ngừa bệnh ung thư

Măng tây chứa nhiều chất chống oxy hóa như vitamin C và beta-carotene, giúp loại bỏ các gốc tự do trong cơ thể. Các gốc tự do này thường gây thương tổn cho tế bào, thúc đẩy quá trình phát triển của bệnh ung thư. Do đó, việc sử dụng măng tây trong chế độ ăn có thể giúp ngăn ngừa sự phát triển của các tế bào ung thư.

Chống lão hóa, làm đẹp da

Măng tây không chỉ là một món ngon mà còn có những lợi ích đáng kể cho làn da, đặc biệt là khi các dấu hiệu lão hóa da bắt đầu xuất hiện sau tuổi 25 ở phụ nữ. Sự lão hóa da thường được kích hoạt bởi tác động của các gốc tự do, làm cho da mất đi hình dáng ban đầu, xuất hiện nếp nhăn, chảy xệ, và các vấn đề như nám và tàn nhang. 

Nhờ các vitamin C và vitamin A trong măng tây, làn da được bảo vệ khỏi tác động của các gốc tự do, ngăn ngừa sự lão hóa da. Đồng thời tăng cường quá trình tổng hợp collagen, giúp da trở nên mịn màng và săn chắc hơn. 

Hỗ trợ giảm cân

Măng tây chứa một lượng đáng kể chất xơ, đặc biệt là chất xơ không hòa tan. Chất xơ không hòa tan giúp tạo cảm giác no lâu hơn và giúp kiểm soát cơn thèm ăn, giúp duy trì lượng calo hợp lý trong mỗi bữa ăn. Trong 100gr măng tây chỉ chứa khoảng 27 calo, khi ăn nhiều cũng không cần lo lắng về việc tích lũy calo thừa.

>>> Xem thêm:

Cách chế biến và bảo quản măng tây

Để tối đa hóa giá trị dinh dưỡng, cần lựa chọn cách chế biến măng tây phù hợp, hạn chế tiếp xúc với nước hoặc nấu ở nhiệt độ cao. Nhớ rửa sạch măng tây trước khi chế biến và loại bỏ phần thân rễ. Mọi người có thể lựa chọn hấp, áp chảo, chần nhanh hoặc cho vào lò vi sóng trong khoảng 4 phút. Đồng thời, có thể kết hợp măng tây với nhiều loại nguyên liệu khác để món ăn hấp dẫn và ngon miệng hơn.

Món măng tây xào tỏi ngon và đẹp mắt
Món măng tây xào tỏi ngon và đẹp mắt (Nguồn: Internet)

Để bảo quản măng tây lâu dài và duy trì chất lượng tốt nhất, mọi người có thể tham khảo các phương pháp sau:

Bảo quản trong tủ lạnh: Đóng gói măng tây trong hộp hoặc túi nilon, sau đó đặt trong ngăn lạnh trong khoảng 1-2 tuần. Nếu muốn bảo quản măng tây trong thời gian dài hơn, đóng gói măng tây trong túi chống ẩm hoặc hút chân không và đặt chúng trong ngăn đông lạnh của tủ lạnh. Măng tây đông lạnh có thể được bảo quản tốt trong vài tháng.

Sấy khô măng tây khô: Để làm măng tây khô, sau khi đã chần măng tây, hãy sấy trong lò vi sóng cho đến khi măng tây trở nên giòn rụm. Sau khi măng tây đã khô hoàn toàn, hãy đóng gói chúng vào hộp sạch và dán kín bằng băng keo, sau đó bảo quản ở nơi thoáng mát.

Măng tây muối: Đầu tiên chần măng tây vào nước sôi trong khoảng 60 giây. Sau khi đã chần xong, vớt ra và ngâm trong nước đá khoảng 1-2 phút rồi để ráo. Tiếp theo, trộn măng tây với 1/3 cốc muối Kosher (lưu ý chỉ sử dụng loại muối này). Sau đó, đặt măng tây đã được xử lý vào lọ thủy tinh đã được khử trùng. Lưu ý: phải đảm bảo măng tây luôn được phủ ngập trong muối trong suốt quá trình bảo quản.

Một số lưu ý khi sử dụng măng tây

Dưới đây là một số lưu ý khi sử dụng măng tây mà mọi người cần biết:

  • Trước khi chế biến hoặc ăn măng tây, hãy rửa kỹ bằng nước sạch để loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn hoặc cát. Đặc biệt chú ý đến phần đầu của măng tây – nơi thường có nhiều cặn đất.
  • Măng tây nấu quá lâu có thể trở nên nhạt màu và mất độ giòn. Nấu măng tây trong khoảng 3-5 phút (tùy theo độ dày của cọng) để giữ cho chúng giữ được hương vị và độ giòn.  
  • Nếu có tiền sử Dị ứng với các gia vị như hành, tỏi và hẹ, hãy thận trọng khi ăn măng tây vì có thể gây ra dị ứng tương tự.
  • Nên ăn một lượng măng tây vừa phải để tránh bị đầy hơi hoặc nước tiểu có mùi khó chịu.

Một số câu hỏi thường gặp

Măng tây ăn sống có được không?

Măng tây hoàn toàn có thể ăn sống được. Măng tây sống cung cấp nhiều dinh dưỡng và có hương vị tươi ngon, thường được sử dụng trong các món ăn salad hoặc ăn trực tiếp như một loại rau sống. Tuy nhiên, cần đảm bảo măng tây đã được rửa sạch kỹ để loại bỏ bụi bẩn và vi khuẩn. 

Ai không nên ăn măng tây?

Măng tây mặc dù là một loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng nhưng không phù hợp để đưa vào bữa ăn hàng ngày  của các đối tượng sau:

  • Người bị Phù nề do suy thận hoặc suy tim: Măng tây chứa một lượng lớn kali, một khoáng chất có thể gây gia tăng nồng độ kali trong máu. Điều này có thể gây hại cho người bị phù nề, đặc biệt là những người bị suy thận hoặc suy tim. 
  • Người bị bệnh gout: Măng tây chứa hoạt chất purin, một chất có thể gây tạo thành axit uric trong cơ thể. Axit uric tạo ra tinh thể urate trong khớp, gây ra việc đau khớp và viêm khớp.
  • Người mắc chứng ruột kích thích: Măng tây chứa fructan – một loại chất xơ không hòa tan. Fructan có thể gây kích thích ruột và gây khó khăn trong quá trình tiêu hóa.

>>> Xem thêm:

  • Măng cụt có tác dụng gì? Ăn măng cụt nhiều có tốt không?
  • Hạt óc chó: Giá trị dinh dưỡng và lợi ích đối với sức khỏe
  • Chanh dây: Giá trị dinh dưỡng, lợi ích sức khỏe và tác dụng phụ

Cây măng tây không chỉ có hương vị tươi ngon mà còn cung cấp nhiều giá trị dinh dưỡng, tác động tích cực đến sức khoẻ. Hy vọng các thông tin được Hoàn Mỹ cung cấp trong bài hữu ích với mọi người. Nếu muốn được tư vấn và khám bệnh tại hệ thống bệnh viện Hoàn Mỹ trên toàn quốc, vui lòng gọi đến HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Ngoài ra, đừng quên truy cập vào mục Tin tức y tế tại website để cập nhật kiến thức sức khỏe bổ ích.

*Các thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo và tra cứu, vui lòng không tự áp dụng nếu chưa có chỉ định của bác sĩ.