Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi ThS.BSNT Nguyễn Văn Quốc Tuấn, khoa Ngoại Tổng hợp, Bệnh viện đa khoa Quốc Tế Hoàn Mỹ Thủ Đức.

Hẹp ống sống là gì?

Ống sống bản chất là không gian bên trong của các lỗ sống trên các đốt sống. Tại đây chứa tủy sống, từ tủy sống cho ra các rễ dây thần kinh đi qua khe sống để đến chi phối cho các cơ quan.

Hẹp ống sống là tình trạng chu vi ống sống bị thu hẹp và giảm không gian gây chèn ép các cấu trúc dây thần kinh và mạch máu bên trong ống sống.

Hình ảnh mặt cắt dọc cột sống cho thấy hẹp ống sống

Quá trình này có thể xảy ra trong ống tủy và/hoặc trong lỗ liên hợp đốt sống (nơi các dây thần kinh thoát ra khỏi ống sống). Tùy vào vị trí và mức độ hẹp mà dây thần kinh tủy sống có thể bị chèn ép và gây ra các triệu chứng.

Nguyên nhân

• Thoái hóa cột sống thắt lưng
• Thoát vị đĩa đệm
• Dày dây chằng
• Chấn thương cột sống
• Khối u tủy sống
• Dị tật bẩm sinh từ cột sống
• Gù vẹo cột sống

Thoát vị đĩa đệm chèn ép vào đường ra của rễ thần kinh

Triệu chứng

Một số triệu chứng điển hình của hẹp ống sống đoạn thắt lưng như sau:

• Đau vùng cột sống lưng: Người bệnh đau âm ỉ hoặc cảm giác nóng rát như điện giật. Cơn đau có thể diễn ra nhanh và kết thúc sớm.
• Đau dây thần kinh tọa: Đây là biểu hiện của chèn ép rễ, đau lan dọc từ mông xuống đến chân và bàn chân.
• Rối loạn cảm giác: Cảm giác tê bì hoặc ngứa rát, mất cảm giác vùng mông, đùi và bàn chân.
• Yếu, liệt chân hoặc bàn chân.
• Người bệnh biểu hiện đau tăng khi đi lại hoặc khi đứng lâu; giảm đau khi nghiêng người, đi lên dốc hoặc khi ngồi.
• Rối loạn tiểu tiện: Đây là biểu hiện khi chèn ép vùng thắt lưng cùng.

Chẩn đoán

Thường được chẩn đoán dựa vào lâm sàng với các triệu chứng đau như trên cùng hình ảnh cận lâm sàng (MRI cột sống thắt lưng) để đánh giá mức độ hẹp cũng như nguyên nhân gây ra hẹp ống sống. Ngoài ra, trong một số trường hợp bác sĩ có thể phối hợp với các xét nghiệm cận lâm sàng như X quang, CT scan hay tủy đồ để phối hợp chẩn đoán và đánh giá nguyên nhân gây bệnh.

Điều trị

Có 2 hướng là điều trị bảo tồn và phẫu thuật. Việc lựa chọn hướng điều trị phụ thuộc vào mức độ hẹp ống sống cũng như mong muốn của người bệnh.

1. Điều trị bảo tồn

Thay đổi các yếu tố nguy cơ: sai tư thế khi nằm, ngồi, thừa cân, hút thuốc lá

Vật lý trị liệu: tập các bài tập vùng cột sống, kéo giãn cột sống

Thuốc: kháng viêm, giảm đau.

2. Phẫu thuật

Nếu việc điều trị bảo tồn thất bại hoặc tình trạng chèn ép thần kinh do hẹp ống sống tiến triển nên xem xét phẫu thuật. Có nhiều phương pháp phẫu thuật khác nhau, tùy thuộc vào nguyên nhân của hẹp ống sống là gì, cũng như vị trí và mức độ hẹp ống sống.

Những phương pháp phẫu thuật bao gồm:

• Cắt bản sống: Tạo một khoảng mở trong xương để giảm áp lực lên các rễ thần kinh.
• Mở rộng lỗ liên hợp: Phẫu thuật nhằm làm rộng lối ra của rễ thần kinh khi nó đi ra khỏi ống sống; có thể thực hiện đơn độc hoặc kết hợp với phẫu thuật mở rộng bản sống hoặc cắt bản sống.
• Cắt diện khớp trong: loại bỏ một phần của diện khớp bị phì đại để tạo nhiều khoảng trống cho ống sống.
• Hàn xương bằng dụng cụ: sử dụng dụng cụ (móc, vít, dụng cụ khác) để tăng độ vững giúp hàn xương.

Ngoài ra, tùy tình trạng bệnh mà có thể phối hợp sử dụng các phương pháp khác để tăng hiệu quả phẫu thuật.

Hình ảnh phẫu thuật cố định cột sống bằng nẹp vít qua cuống lối sau

Trường hợp lâm sàng

Vừa qua tại khoa Ngoại Tổng hợp, Bệnh viện đa khoa Quốc Tế Hoàn Mỹ Thủ Đức đã phẫu thuật thành công cho người bệnh N.T.L. (72 tuổi) nhập viện trong tình trạng đau âm ỉ vùng thắt lưng. Được biết, tình trạng đau đã diễn ra gần 5 năm, nay tiến triển tăng dần kèm lan xuống dọc 2 chân và đau tăng lên khi đi lại. Bà T.L đã từng điều trị nhiều nơi nhưng bệnh không có dấu hiệu thuyên giảm.

Tại khoa Ngoại Tổng hợp Bệnh viện đa khoa Quốc Tế Hoàn Mỹ Thủ Đức, qua khám lâm sàng, các bác sĩ chẩn đoán bà T.L “hẹp ống sống thắt lưng L3-4, L4-5 do trượt đốt sống L3-4, L4-5, kèm bệnh tăng huyết áp nguyên phát”.

Sau khi được thăm khám lâm sàng tỉ mỉ kết hợp với kết quả cận lâm sàng – MRI cột sống thắt lưng, kết quả cho thấy “tầng L3-4 có tình trạng thoát vị đĩa đệm, hẹp lỗ liên hợp bên trái, chèn ép rễ thần kinh L3 trái; tầng L4-5 có lồi đĩa đệm, gây hẹp lỗ liên hợp hai bên, chèn ép rễ thần kinh L4 hai bên; thoái hóa đốt sống L3, L4, L5 kèm trượt L3-4, L4-5”. Bà T.L được chỉ định phẫu thuật cố định cột sống thắt lưng bằng nẹp vít qua cuống cung, ghép xương liên thất đốt qua lỗ liên hợp sử dụng hệ thống ống nong.

Cột sống thắt lưng của bà T.L đã được nẹp vít

Sau thời gian điều trị tích cực tại Bệnh viện và được theo dõi chặt chẽ trong phòng hậu phẫu 7 ngày, sức khỏe của bà T.L đã ổn định, biểu hiện chèn ép ống sống đã được giải quyết. Qua các lần tái khám, sức khoẻ bà T.L có tiến triển phục hồi rất tốt.

Khoa Ngoại Tổng hợp tại Bệnh viện đa khoa Quốc Tế Hoàn Mỹ Thủ Đức với đội ngũ bác sĩ tận tâm, giàu kinh nghiệm, không chỉ đảm bảo sự chăm sóc tận tâm, chu đáo mà còn liên tục cập nhật các tiến bộ công nghệ y tế hiện đại, không ngừng nâng cao chất lượng điều trị cho người bệnh. 

Bệnh viện đa khoa Quốc Tế Hoàn Mỹ Thủ Đức cam kết cung cấp chất lượng dịch vụ y tế hàng đầu, đem lại sự an tâm và tin tưởng cho mỗi người bệnh khi lựa chọn Bệnh viện đa khoa Quốc Tế Hoàn Mỹ Thủ Đức là điểm đến khi có nhu cầu chăm sóc sức khỏe. 

Để được tư vấn miễn phí và đặt lịch khám, hãy liên hệ Bệnh viện đa khoa Quốc Tế Hoàn Mỹ Thủ Đức (Địa chỉ: 241 Quốc lộ 1K, P. Linh Xuân, TP. Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh) qua hotline 1900 0119.