Bệnh trĩ, tình trạng giãn các tĩnh mạch ở vùng hậu môn, không chỉ là nỗi niềm khó nói mà còn gây ra nhiều phiền toái trong cuộc sống hàng ngày.

Theo nghiên cứu của Hội Hậu môn Trực tràng học Việt Nam, đây là căn bệnh phổ biến hàng đầu trong các bệnh lý đại trực tràng ở nước ta, với tỷ lệ lên đến 35-50%. Dù ít nguy hiểm đến tính mạng, Bệnh trĩ lại thường bị bỏ qua cho đến khi diễn biến nặng hoặc xuất hiện biến chứng, phần lớn do tâm lý ngại ngùng, e ngại thăm khám.

Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ?

Mặc dù nguyên nhân chính xác của Bệnh trĩ chưa được xác định rõ ràng, nhiều yếu tố đã được ghi nhận có thể làm tăng đáng kể nguy cơ mắc bệnh:

• Lối sống ít vận động: Đặc biệt là những người làm công việc văn phòng, ngồi nhiều giờ liên tục.
• Chế độ ăn uống: Thường xuyên sử dụng rượu bia, đồ ăn cay nóng.
• Phụ nữ mang thai: Áp lực từ thai nhi lên vùng chậu và sự thay đổi nội tiết tố.
• Táo bón kinh niên: Rặn khi đi vệ sinh tạo áp lực lớn lên tĩnh mạch hậu môn.

Dấu hiệu nhận biết bệnh trĩ

Người Bệnh trĩ có thể nhận thấy các triệu chứng điển hình như:

• Sa búi trĩ: Búi trĩ lòi ra ngoài hậu môn khi đi đại tiện, ở giai đoạn nặng có thể sa thường xuyên.
• Đau và sưng tấy: Búi trĩ bị tắc nghẽn mạch máu hoặc sa nghẹt gây sưng đau dữ dội.
• Chảy máu khi đại tiện: Máu đỏ tươi, thường thấy trên giấy vệ sinh hoặc lẫn trong phân.
• Kích ứng và ngứa hậu môn: Triệu chứng này đôi khi dễ nhầm lẫn với “nhiễm giun kim”.

Biến chứng nguy hiểm

Bệnh trĩ có thể diễn tiến âm thầm và kéo dài. Nhiều người thậm chí không biết mình mắc bệnh cho đến khi búi trĩ đã lớn, gây ra cọ xát, chảy máu và đau đớn. Các biến chứng phổ biến bao gồm:

• Thiếu máu: Chảy máu hậu môn mãn tính có thể dẫn đến thiếu máu, suy giảm hồng cầu.
• Trĩ sa nghẹt: Búi trĩ bị mắc kẹt ngoài hậu môn, không thể đẩy vào, gây sưng to, căng đỏ và đau dữ dội, có thể dẫn đến hoại tử.
• Tắc mạch: Cục máu đông hình thành trong búi trĩ do máu lưu thông ứ trệ, gây đau và có nguy cơ hoại tử.
• Viêm loét, nhiễm trùng: Viêm da quanh hậu môn, viêm nhú hoặc viêm khe gây ngứa ngáy, đau rát. Nhiễm trùng có thể xảy ra khi búi trĩ bị loét, hoại tử và tiếp xúc với vi khuẩn trong phân.
• Nguy cơ Ung thư đại trực tràng: Một số nghiên cứu cho thấy người mắc Bệnh trĩ có nguy cơ ung thư đại trực tràng cao hơn 2,9 lần so với người bình thường.

Phương pháp điều trị

Việc điều trị Bệnh trĩ phụ thuộc vào mức độ và tình trạng của bệnh. Có hai phương pháp chính:

Điều trị nội khoa

Phương pháp điều trị bảo tồn và thay đổi lối sống:

• Chế độ ăn uống khoa học: Bổ sung nhiều chất xơ, hạn chế chất kích thích như rượu, ớt.
• Thay đổi thói quen sinh hoạt: Tránh ngồi hoặc đứng quá lâu, tập luyện thể dục thường xuyên, điều chỉnh thói quen đi cầu và tránh táo bón.
• Ngâm hậu môn bằng nước ấm: Giúp giảm sưng đau.
• Sử dụng thuốc: Thuốc bôi, thuốc đặt tại chỗ hoặc thuốc hỗ trợ tuần hoàn tĩnh mạch theo chỉ định của bác sĩ.

Điều trị ngoại khoa

Khi điều trị nội khoa không hiệu quả hoặc bệnh đã ở giai đoạn nặng, các phương pháp ngoại khoa có thể được áp dụng:

• Chích xơ: Tiêm hóa chất vào mô trĩ để làm teo búi trĩ.
• Phẫu thuật Longo: Cắt và treo búi trĩ bằng máy chuyên dụng, giúp giảm đau và thời gian phục hồi nhanh.
• Phẫu thuật: Áp dụng cho các trường hợp trĩ hỗn hợp (trĩ nội và trĩ ngoại), trĩ có biến chứng tắc mạch, sa nghẹt. Phương pháp này có thể gây đau và cần thời gian hồi phục, tuy nhiên, việc sử dụng dao siêu âm, dao laser hiện nay đã giúp hạn chế tình trạng bỏng mô và giảm đau sau mổ.

Phòng bệnh trĩ

Tỷ lệ mắc Bệnh trĩ ở Việt Nam đang có xu hướng gia tăng, chủ yếu do chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt. Để phòng ngừa bệnh trĩ, bạn nên:

• Ăn uống khoa học: Tăng cường chất xơ, uống đủ 2-3 lít nước mỗi ngày.
• Hạn chế chất kích thích: Tránh ăn cay nóng, uống rượu bia, cà phê.
• Giảm thời gian ngồi lâu: Nếu làm việc văn phòng, nên đứng dậy đi lại khoảng 15 phút một lần.
• Duy trì vận động: Tập luyện thể thao đều đặn.
• Đặc biệt chú ý phòng ngừa táo bón, nhất là ở phụ nữ mang thai.

Bệnh trĩ tuy không nguy hiểm nhưng ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống. Chủ động phòng ngừa và thăm khám kịp thời khi có dấu hiệu là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe của bạn.

Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi BS.CKI. Phan Tấn Huân, Bác sĩ Ngoại tổng quát – Nội soi tiêu hóa tại Trung tâm y khoa Hoàn Mỹ Gold PXL.

Để đặt lịch khám hoặc hỗ trợ tư vấn, Quý khách vui lòng liên hệ hotline 0901 840 678 hoặc đăng ký tại link.