Filter Từ điển y khoa

Nhiệt miệng

  • Tổng quan

    Filter

    Nhiệt miệng (loét aphthous) là những tổn thương nhỏ và nông phát triển trên các mô mềm của miệng hoặc nướu. Không giống với vết loét lạnh, nhiệt miệng không xuất hiện trên bề mặt môi và chúng không lây nhiễm. Mặc dù nhiệt miệng có thể gây đau đớn, khiến việc ăn uống và nói chuyện trở nên khó khăn nhưng chúng thường tự khỏi trong vòng một hoặc hai tuần.

    Tuy nhiên, bạn nên tham khảo ý kiến ​​bác sĩ hoặc nha sĩ nếu bạn gặp phải vết loét miệng lớn, đau đớn bất thường hoặc nếu chúng không hết sớm. Nhờ bác sĩ thăm khám và chẩn đoán sẽ giúp xác định xem có những nguyên nhân nào làm tăng độ nghiêm trọng của vết loét để có phương án điều trị thích hợp.

  • Triệu chứng

    Filter

    Hầu hết các nốt nhiệt miệng đều có hình tròn hoặc hình bầu dục, có tâm màu trắng hoặc vàng và viền màu đỏ. Những vết loét này thường phát triển bên trong miệng, xuất hiện trên hoặc dưới lưỡi, bên trong má hoặc môi, ở chân nướu hoặc trên vòm miệng mềm. Khi bạn cảm thấy ngứa ran hoặc nóng rát trong một hoặc hai ngày ở các vị trí trên thì đó là nhiệt miệng.

    Có nhiều loại loét miệng khác nhau, bao gồm:

    • Các vết loét nhỏ, lớn và dạng herpes.
    • Phổ biến hơn vẫn là có kích thước nhỏ.
    • Có hình bầu dục với viền đỏ và thường lành mà không để lại sẹo trong vòng một đến hai tuần.

    Loại nhiệt miệng có kích thước nhỏ thường phổ biến.

    Nhiệt miệng gây đau đớn, khó khăn trong việc ăn uống và giao tiếp (Nguồn: Internet)

    Các vết loét miệng lớn, mặc dù ít phổ biến hơn, nhưng có những đặc điểm riêng biệt.

    • Chúng lớn hơn và sâu hơn so với các vết loét nhỏ.
    • Thường có hình dạng tròn, nhưng có thể có các cạnh không đều.
    • Gây đau đớn.
    • Thời gian chữa lành các vết loét lớn có thể mất tới sáu tuần và chúng có khả năng để lại sẹo rộng.

    Bệnh loét miệng dạng Herpetiform

    Các vết loét của bệnh loét miệng dạng Herpetiform mặc dù ít phổ biến và thường xuất hiện muộn hơn nhưng chúng không phải do nhiễm virus herpes. 

    • Được đặc trưng bởi kích thước chính xác của chúng.
    • Thường xảy ra thành từng đám từ 10 đến 100 vết loét, nhưng chúng có thể hợp nhất thành một vết loét lớn.
    • Có các cạnh không đều.
    • Vết thương sẽ lành trong vòng một đến hai tuần mà không để lại sẹo.
  • Khi nào cần đến bệnh viện

    Filter

    Bạn nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế từ bác sĩ nếu bạn gặp bất kỳ các dấu hiệu nào sau đây.

    • Vết loét miệng lớn bất thường.
    • Các vết loét tái phát, với các vết loét mới phát triển trước các vết loét cũ đã lành hoặc bùng phát thường xuyên.
    • Vết loét dai dẳng kéo dài từ hai tuần trở lên.
    • Lan vào môi (đường viền màu đỏ son).
    • Cơn đau không thể kiểm soát được bằng các biện pháp tự chăm sóc.
    • Gặp khó khăn khi ăn hoặc uống.
    • Sốt cao.

    Nếu vết loét xảy ra bởi tác động của các thiết bị nha khoa, bề mặt răng sắc nhọn thì nên tham khảo ý kiến ​​​​nha sĩ để đánh giá thêm và có cách xử lý phù hợp.

    Đặt Lịch Hẹn
  • Nguyên nhân

    Filter

    Các tác nhân có thể gây ra bệnh loét miệng bao gồm:

    • Chấn thương nhẹ ở miệng do làm răng, đánh răng quá mạnh, tai nạn thể thao hoặc vô tình cắn vào má.
    • Sử dụng kem đánh răng hoặc nước súc miệng có chứa natri lauryl sunfat.
    • Nhạy cảm với thực phẩm như sô-cô-la, cà phê, dâu tây, trứng, các loại hạt, phô mai và thực phẩm cay hoặc có tính axit.
    • Thiếu hụt dinh dưỡng về vitamin B-12, kẽm, folate (axit folic) hoặc sắt.
    • Phản ứng dị ứng đối với một số vi khuẩn trong miệng.
    • Nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori hay vi khuẩn gây loét dạ dày tá tràng.
    • Sự thay đổi nội tiết tố trong chu kỳ kinh nguyệt.
    • Căng thẳng cảm xúc.

    Các vết loét Canker cũng có thể liên quan đến một số bệnh và tình trạng nhất định, chẳng hạn như:

    • Bệnh celiac, rối loạn đường ruột do nhạy cảm với gluten.
    • Các bệnh về đường ruột như bệnh Crohn và viêm loét đại tràng.
    • Bệnh Behcet – một chứng rối loạn viêm hiếm gặp ảnh hưởng đến nhiều bộ phận khác nhau của cơ thể, bao gồm cả miệng.
    • Hệ thống miễn dịch tấn công nhầm các tế bào khỏe mạnh trong miệng thay vì mầm bệnh.
    • HIV/AIDS làm ức chế hệ thống miễn dịch.

    Điều quan trọng cần lưu ý là nhiệt miệng không phải do nhiễm virus herpes, không giống như vết loét lạnh.

  • Nguy cơ

    Filter

    Các vết loét có thể ảnh hưởng đến mọi người ở mọi lứa tuổi, nhưng chúng có xu hướng xảy ra thường xuyên hơn ở thanh thiếu niên và thanh niên. Ngoài ra, chúng thường được quan sát thấy ở nữ nhiều hơn so với nam.

    Những người có tiền sử loét miệng tái phát thường có tiền sử gia đình mắc chứng rối loạn này. Điều này cho thấy có thể có khuynh hướng di truyền đối với việc phát triển vết loét miệng. Tuy nhiên, cũng có thể các yếu tố môi trường chung, chẳng hạn như các loại thực phẩm cụ thể hoặc chất gây dị ứng, đóng vai trò trong việc xuất hiện vết loét trong gia đình. Cần nghiên cứu sâu hơn để hiểu đầy đủ về sự tương tác giữa các yếu tố di truyền và môi trường trong sự phát triển của vết loét miệng.

    Cách điều trị tốt nhất là giải quyết từ nguyên nhân gây ra nhiệt miệng.

    Nhiệt miệng gây ra tình trạng sốt cao ở trẻ em. (Nguồn: Internet)

  • Phòng chống

    Filter

    Để giúp giảm tần suất vết loét, hãy cân nhắc làm theo những lời khuyên sau:

    • Xem xét chế độ ăn uống: Tránh các thực phẩm có thể gây kích ứng miệng. Chẳng hạn như các loại hạt, khoai tây chiên, bánh quy xoắn, một số loại gia vị, thức ăn mặn và trái cây có tính axit như dứa, bưởi và cam. Điều quan trọng nữa là tránh bất kỳ loại thực phẩm nào mà bạn có thể nhạy cảm hoặc dị ứng.
    • Chọn chế độ ăn uống lành mạnh: Đảm bảo dinh dưỡng hợp lý bằng cách ăn nhiều trái cây, rau và ngũ cốc.
    • Giữ vệ sinh răng miệng tốt: Đánh răng sau bữa ăn và dùng chỉ nha khoa hàng ngày để giữ cho miệng của bạn sạch sẽ và không còn các mảnh vụn thức ăn có thể gây đau nhức. Sử dụng bàn chải đánh răng có lông mềm để tránh kích ứng các mô miệng mỏng manh, đồng thời tránh dùng kem đánh răng và nước súc miệng có chứa natri lauryl sunfat.
    • Bảo vệ miệng của bạn: Nếu bạn niềng răng hoặc sử dụng các thiết bị nha khoa khác, hãy hỏi nha sĩ về việc sử dụng sáp chỉnh nha để che đi mọi cạnh sắc nhọn đang gây kích ứng.
    • Giảm căng thẳng: Nếu vết loét miệng của bạn có liên quan đến căng thẳng, hãy cân nhắc việc kết hợp các kỹ thuật giảm căng thẳng vào thói quen hàng ngày của bạn. Điều này có thể bao gồm các thực hành như thiền, bài tập thở sâu hoặc tưởng tượng có hướng dẫn.

    Bằng cách thực hiện các chiến lược này, bạn có thể giảm tần suất vết loét và giảm bớt sự khó chịu. Tuy nhiên, nếu bạn tiếp tục bị lở loét thường xuyên hoặc nghiêm trọng, bạn nên tham khảo ý kiến ​​​​của chuyên gia chăm sóc sức khỏe để được đánh giá và hướng dẫn thêm.

    Để biết thêm nhiều thông tin hơn hoặc tìm hiểu về các bệnh và dịch vụ khác, bạn hãy tham khảo Tin tức y tế. Liên hệ ngay qua số HOTLINE hoặc đặt lịch các CHUYÊN KHOA của chúng tôi để được tư vấn bởi các y bác sĩ của hệ thống bệnh viện Hoàn Mỹ nếu bạn có nhu cầu khám và chữa bệnh.

  • *Các thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo và tra cứu, vui lòng không tự áp dụng nếu chưa có chỉ định của bác sĩ.

Thông tin khác

Cập nhật mới nhất: 12/10/2023