Cảm cúm

Cúm có biểu hiện các triệu chứng dễ bị nhầm lẫn với cảm lạnh thông thường, chẳng hạn như sổ mũi, hắt hơi và đau họng. Đối với cảm lạnh thường biểu hiện dần dần, trong khi đó bệnh cúm lại khởi phát đột ngột. 

Mặc dù các triệu chứng cúm không phổ biến, nhưng có thể bao gồm nhiệt độ cơ thể tăng cao và đau cơ, ớn lạnh và đổ mồ hôi. Một loạt các triệu chứng bổ sung có thể xuất hiện như:

• Đau đầu.
• Ho khan, dai dẳng.
• Hụt hơi.
• Mệt mỏi và yếu đuối.
• Chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi.
• Đau họng.
• Đau mắt.

Các triệu chứng liên quan đến đường tiêu hóa như nôn mửa và tiêu chảy có thể xảy ra khi mắc bệnh cúm và thường gặp ở trẻ em hơn là ở người lớn. Do đó, điều quan trọng là phải phân biệt được bệnh cúm và cảm lạnh dựa trên sự khởi phát nhanh chóng và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng, tránh để lại các biến chứng lâu dài.

Hầu hết những người mắc bệnh cúm đều có thể kiểm soát các triệu chứng của mình một cách hiệu quả tại nhà mà không cần phải điều trị y tế. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng cúm trở nên nghiêm trọng và có nguy cơ cao bị biến chứng, bạn cần phải tham khảo ý kiến bác sĩ ngay lập tức để kịp thời có hướng điều trị thích hợp. 

Trong trường hợp các triệu chứng khẩn cấp xuất hiện, việc can thiệp y tế khẩn cấp trở nên cần thiết. Đối với người lớn, những triệu chứng nghiêm trọng này có thể bao gồm:

• Khó thở rõ rệt hoặc khó thở cấp tính.
• Khó chịu hoặc đau ngực.
• Các cơn chóng mặt dai dẳng.
• Xuất hiện các cơn động kinh.
• Làm xấu đi các tình trạng bệnh lý đã có từ trước.
• Đau cơ dữ dội hoặc suy nhược cơ thể.

Cảm cúm được kích hoạt bởi virus phát tán qua các giọt bắn trong không khí. Điều này thường xảy ra khi người nhiễm bệnh có ho, hắt hơi hoặc giao tiếp bằng lời nói. Ngoài ra, lây nhiễm gián tiếp có thể xảy ra khi bạn chạm vào bề mặt bị  nhiễm virus và sau đó tiếp xúc với mắt, mũi hoặc miệng.

Khả năng lây nhiễm bệnh có sự khác nhau giữa các đối tượng. Tuy nhiên, những người bị bệnh có khả năng lây truyền vi-rút cao nhất là một ngày trước khi xuất hiện các triệu chứng và sẽ tiếp tục lây nhiễm trong khoảng 5 đến 7 ngày sau đó. Thời kỳ lây nhiễm có thể kéo dài lâu hơn trong các trường hợp liên quan đến trẻ em và những người có hệ thống miễn dịch yếu.

Mặc dù virus cúm có khả năng tạo thành nhiều biến thể khác nhau, nhưng nếu bạn đã mắc trước đó thì hệ thống miễn dịch đã tự tạo các kháng thể chống lại. Do đó, những kháng thể này có thể ngăn chặn hoàn toàn sự lây nhiễm hoặc giảm thiểu mức độ nghiêm trọng của bệnh.

Tuy nhiên, có hai lưu ý quan trọng cần quan tâm:

Thứ nhất, nồng độ kháng thể có thể suy giảm theo thời gian, làm giảm hiệu quả bảo vệ. 

Thứ hai, các kháng thể có hiệu quả chống lại các chủng cúm trước đây có thể không nhất thiết mang lại khả năng miễn dịch chống lại các chủng cúm mới tiến hóa. 

Do đó, tiêm phòng thường xuyên và cảnh giác nguy cơ lây nhiễm vẫn là điều quan trọng để giảm thiểu tác động của mối đe dọa virus ngày càng gia tăng.

Một số yếu tố nguy cơ có thể làm tăng khả năng mắc bệnh cúm và biến chứng đó là:

• Tuổi tác: Cúm theo mùa ảnh hưởng không đồng đều đến các độ tuổi khác nhau, đặc biệt là trẻ dưới 12 tháng tuổi và người lớn trên 65 tuổi.
• Môi trường sống hoặc làm việc: Các cá nhân cư trú hoặc làm việc trong môi trường tập thể như viện dưỡng lão hoặc bệnh viện có nguy cơ cao hơn do khả năng tiếp xúc với virus tăng lên.
• Tình trạng suy giảm miễn dịch: Các phương pháp điều trị ung thư, thuốc chống thải ghép, sử dụng steroid kéo dài, cấy ghép nội tạng và các bệnh như HIV/AIDS có thể gây ức chế hệ thống miễn dịch, làm tăng khả năng mắc bệnh cúm và các biến chứng.
• Tình trạng sức khỏe mãn tính: Các bệnh mãn tính như hen suyễn, tiểu đường, bệnh tim, rối loạn hệ thần kinh, đột quỵ và các bệnh ảnh hưởng đến thận, gan hoặc máu cũng làm tăng nguy cơ biến chứng cúm.
• Sử dụng aspirin ở độ tuổi dưới 20: Những người dưới 20 tuổi được điều trị bằng aspirin lâu dài có nguy cơ mắc hội chứng Reye nếu họ nhiễm virus cúm.
• Mang thai: Phụ nữ mang thai dễ bị biến chứng do cúm hơn bình thường. Nguy cơ này vẫn tồn tại đến hai tuần sau khi sinh.
• Béo phì: Những người có chỉ số khối cơ thể (BMI) vượt quá 40 có nguy cơ cao mắc các biến chứng liên quan đến cúm.

Tiêm vắc xin giúp phòng ngừa bệnh cảm cúm. (Nguồn: Internet)

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ khuyến cáo rằng những người từ sáu tháng tuổi trở lên nên chủng ngừa cúm hàng năm. 

1. Hiệu quả của vắc xin cúm:

• Giảm nguy cơ nhiễm trùng: Vắc-xin cúm làm giảm khả năng mắc bệnh cúm.
• Giảm nhẹ mức độ nghiêm trọng: Nếu bạn bị cúm, vắc xin sẽ giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh nghiêm trọng cần phải nhập viện.
• Tỷ lệ tử vong thấp hơn: Vắc-xin làm giảm nguy cơ tử vong do biến chứng cúm.

2. Giao thoa với Covid-19:

Hiện nay, việc tiêm phòng cúm có tầm quan trọng cao hơn do sự trùng lặp về triệu chứng giữa COVID-19 và cúm. Vì cả hai loại vi-rút có thể cùng phát triển đồng hành nên tiêm chủng là biện pháp bảo vệ đáng tin cậy nhất nhằm chống lại cả hai loại vi-rút này.

3. Tiêm chủng đồng thời:

Nếu bạn sắp tiêm vắc xin ngừa bệnh cúm hoặc vắc xin phòng ngừa COVID-19, cơ sở y tế sẽ tiêm cả hai loại vắc xin này trong một lần.

4. Các loại vắc xin cúm:

Vắc-xin cúm được thiết kế để bảo vệ chống lại bốn chủng cúm phổ biến nhất. Ngoài ra, các đối tượng từ 65 tuổi trở lên có thể chọn vắc xin liều cao hơn.

5. Những lưu ý đặc biệt khi xịt mũi:

Vắc xin dạng xịt mũi có giới hạn về độ tuổi và sức khỏe. Không nên dùng cho một số nhóm nhất định, bao gồm cả những người bị dị ứng nặng với vắc xin cúm trước đó, người mang thai và những người có hệ miễn dịch yếu.

6. Dị ứng trứng:

Ngay cả khi bạn bị dị ứng với trứng, việc tiêm phòng cúm vẫn là một lựa chọn tốt.

7. Biện pháp phòng ngừa bổ sung:

Mặc dù vắc-xin cúm có hiệu quả nhưng nó không phải là phương pháp an toàn tuyệt đối. Do đó, việc tuân thủ các hướng dẫn phòng ngừa sau đây là cần thiết:

• Vệ sinh tay: Rửa tay thường xuyên trong ít nhất 20 giây hoặc sử dụng nước rửa tay khô chứa cồn có nồng độ cồn tối thiểu 60% là một lựa chọn thay thế.
• Tránh sờ lên mặt: Tránh tiếp xúc với các bộ phận trên mặt, mũi và miệng để giảm thiểu sự lây truyền virus.
• Quy tắc khi ho: Luôn ho hoặc hắt hơi vào khăn giấy hoặc khuỷu tay và sau đó rửa tay.
• Vệ sinh bề mặt: Thường xuyên lau chùi các bề mặt thường xuyên chạm vào có thể hạn chế sự lây lan của vi-rút.
• Tránh đám đông: Tránh xa các cuộc tụ tập đông người, đặc biệt là trong mùa cúm cao điểm, sẽ giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm cho bạn.

Bằng cách tuân thủ những hướng dẫn này, cùng với việc tiêm chủng, bạn đã góp phần đáng kể vào việc hạn chế sự lây lan của bệnh cúm.

Để biết thêm nhiều thông tin hơn hoặc tìm hiểu về các bệnh và dịch vụ khác, bạn hãy tham khảo Tin tức y tế. Liên hệ ngay qua số HOTLINE hoặc đặt lịch các CHUYÊN KHOA của chúng tôi để được tư vấn bởi các y bác sĩ của hệ thống bệnh viện Hoàn Mỹ nếu bạn có nhu cầu khám và chữa bệnh.