Men gan là một nhóm các enzyme quan trọng trong quá trình chuyển hóa và thải độc của cơ thể. Chỉ số men gan là một chỉ số sức khỏe quan trọng. Trong bài viết này, Hoàn Mỹ sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những thông tin liên quan đến chỉ số men gan.
>>> Xem thêm:
Men gan là gì?
Men gan là những protein đặc biệt do gan tiết ra để đảm nhận những chức năng riêng biệt. Có 5 loại men gan thường gặp, mỗi loại có chức năng riêng biệt. Một số loại men gan phổ biến nhất là:
- Alanine aminotransferase (ALT): ALT chuyển hóa axit amin alanine, một thành phần của protein. ALT chủ yếu được tìm thấy trong gan, nhưng cũng có trong cơ, tim và thận.
- Aspartate aminotransferase (AST): Men này chuyển hóa axit amin aspartate, một thành phần khác của protein. AST được tìm thấy trong nhiều cơ quan khác nhau, như gan, tim, cơ, não và thận.
- Alkaline phosphatase (ALP): Men này giải phóng phosphat từ các phân tử khác. ALP được tìm thấy trong nhiều mô khác nhau, như xương, gan, ruột và placenta.
- Gamma-glutamyl transferase (GGT): GGT có chức năng chuyển hóa glutathione, một chất chống oxy hóa quan trọng. GGT chủ yếu được tìm thấy trong gan và ruột.
- Lactate dehydrogenase (LDH): LDH là một loại protein có tính xúc tác, giúp chuyển hóa đường thành năng lượng cho các tế bào sử dụng.
Vai trò của men gan đối với cơ thể người
Gan có vai trò rất quan trọng trong việc chuyển hóa thức ăn. Sau khi hấp thu dinh dưỡng từ thức ăn, gan sẽ làm nhiệm vụ thanh lọc rồi chuyển hóa thành những dưỡng chất phù hợp với cơ thể. Ngoài ra, gan còn có tác dụng thanh lọc, bài tiết độc tố tích tụ trong cơ thể ra bên ngoài.
Men gan giúp làm tăng tốc độ của nhiều phản ứng sinh hóa trong cơ thể như quá trình đông máu, chuyển hóa chất dinh dưỡng, giải độc rượu và bài tiết độc tố.
Chỉ số men gan là gì?
Chỉ số men gan là một chỉ số phản ánh mức độ tổn thương ở cấp tế bào của gan và sức khỏe tổng quát của người bệnh. Chỉ số men gan được xác định bằng cách đo nồng độ các men gan trong máu.
Chỉ số men gan của người bình thường là bao nhiêu?
Bên dưới là bảng chỉ số men của người bình thường của 5 loại men gan quan trọng nhất.
| Men gan | Chỉ số men gan bình thường (U / L) | Ý nghĩa |
| AST | 8 – 33 | Nếu >36 U/L, cho thấy tổn thương, viêm nhiễm gan hoặc xương. |
| GGT | 5 – 40 | Nếu >40 U/L, báo hiệu gan bị nhiều tổn thương, có thể là do lạm dụng thuốc, viêm gan siêu vi, tắc ống mật hoặc Ung thư gan. |
| ALT | 4 – 36 | Nếu >100 U/L là dấu hiệu của bệnh gan; Nếu 100 >= U/L >= 36, cho thấy người bệnh bị béo phì, sử dụng thuốc hoặc rượu. |
| ALP | 44 – 147 | Nếu >130 U/L, báo hiệu chỉ số men gan cao, tổn thương xương, gan cũng như tình trạng mỡ máu. |
| LDH | 140 – 280 | Nếu >280 U/L, cho thấy cơ thể bị tổn thương mô do chấn thương, bệnh tật hoặc nhiễm trùng. |
Chỉ số men gan tăng cao là bao nhiêu?
Nếu chỉ số men gan vượt quá giới hạn bình thường thì được gọi là men gan cao. Mức độ tăng cao của men gan thường được chia thành các mức sau.
| Mức độ tăng cao | Chỉ số men gan |
| Nhẹ | Tăng gấp 1-2 lần so với mức bình thường, tức là 40-80 UI/L cho cả 5 loại men gan |
| Trung bình | Tăng gấp 2-5 lần so với mức bình thường, tức là 80-200 UI/L cho cả 5 loại men gan |
| Cao | Tăng gấp 5-10 lần so với mức bình thường, tức là >200 UI/L cho cả 5 loại men gan |
Tại sao chỉ số men gan tăng hoặc giảm?
Men gan tăng hoặc giảm có thể có nhiều nguyên nhân khác nhau. Các nguyên nhân gây ra men gan tăng hoặc giảm bao gồm:
- Do virus: Bệnh nhân bị nhiễm virus viêm gan gồm A, B, C, D và E. Trong số đó, virus viêm gan B, viêm gan C là phổ biến nhất.
- Lạm dụng rượu bia: Việc uống quá nhiều rượu bia có thể làm cho men gan tăng cao và làm suy yếu chức năng gan.
- Do dùng thuốc: Người bệnh dùng một số thuốc không rõ nguồn gốc, lạm dụng các loại thuốc giảm đau, thuốc kháng viêm… gây áp lực và tổn thương cho gan.
- Chế độ ăn uống: Men gan tăng cũng có thể do hấp thụ một phần chất độc trong thực phẩm. Khi ăn các loại thực phẩm không vệ sinh, chứa chất bảo quản, thuốc trừ sâu,… gan phải làm việc nhiều hơn. Từ đó gây men gan tăng cao, viêm gan, thậm chí Ung thư gan.
- Một số bệnh lý khác: Người bị bệnh gan nhiễm mỡ, bệnh lý đường mật, bệnh lý tim mạch, xơ gan… cũng có thể làm cho men gan tăng cao.
>>> Xem thêm:
- Suy thận là gì? Nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và cách điều trị
- Rối loạn tiêu hóa: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị nhanh chóng
Thực hiện xét nghiệm GGT đánh giá chỉ số men gan
Chỉ số men gan GGT là gì?
Chỉ số men gan GGT (Gamma Glutamyl Transferase) là một trong 3 chỉ số men gan quan trọng trong việc chẩn đoán tình trạng ứ mật của gan. Khi GGT tăng cao, có thể là dấu hiệu của các bệnh lý về gan như viêm gan kinh niên, tổn thương gan do rượu, viêm gan do virus hay Ung thư gan.
Trường hợp chỉ định xét nghiệm GGT
Xét nghiệm GGT thường được yêu cầu cho người bệnh trong những trường hợp sau:
- Người uống quá nhiều rượu bia, sử dụng chất kích thích, đồ uống có cồn, hút thuốc lá.
- Người có những triệu chứng như ăn không ngon, nôn mửa, đầy hơi, da và mắt vàng, nước tiểu đậm màu, da ngứa, dưới da có mạch máu như mạng nhện.
- Người dùng quá nhiều các loại thuốc kháng sinh điều trị.
- Người có tiền sử các bệnh về gan, men gan.
- Người muốn tầm soát phát hiện sớm Ung thư gan.
Cách đọc chỉ số xét nghiệm gan
| Chỉ số GGT | Giới hạn bình thường (UI/L) | Mức độ tăng cao |
| Nam | 7-32 | Nhẹ: 33-64; Trung bình: 65-160; Nặng: >160 |
| Nữ | 11-50 | Nhẹ: 51-100; Trung bình: 101-250; Nặng: >250 |
Nếu chỉ số nằm trong giới hạn bình thường là <60UI/L hoặc tăng nhẹ hơn 1, 2 mức thì được coi là bình thường. Nếu GGT tăng cao hơn mức giới hạn, tức là >60UI/L hoặc tăng nhiều hơn từ 1 đến 2 mức thì được coi là bất thường và cần được điều trị.
Đặc biệt, nếu chỉ số GGT tăng tới 5000UI/L có nghĩa người bệnh đã mắc Bệnh gan mật cấp hoặc Ung thư gan.
Chi phí xét nghiệm GGT và thời gian có kết quả
Chi phí xét nghiệm GGT phụ thuộc vào từng bệnh viện, thường dao động từ vài trăm nghìn đồng. Người bệnh nên liên hệ trực tiếp với các bệnh viện để biết chính xác chi phí xét nghiệm.
Thời gian có kết quả xét nghiệm GGT cũng tùy thuộc vào từng bệnh viện hay cơ sở y tế. Thông thường, chỉ cần khoảng 1 đến 2 giờ đồng hồ từ khi lấy mẫu bệnh phẩm đến khi có kết quả xét nghiệm.
>>> Xem thêm:
- Đau bụng bên trái: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng ngừa
- Đau bụng dưới bên trái là biểu hiện bệnh gì? Nguyên nhân & cách điều trị
Những lưu ý khi thực hiện xét nghiệm men gan
Để kết quả xét nghiệm chính xác nhất, người bệnh cần chú ý 1 số vấn đề sau:
- Nên nhịn ăn ít nhất 4-6 tiếng trước khi xét nghiệm. Điều này sẽ giúp tăng tính chính xác của kết quả xét nghiệm.
- Cung cấp cho bác sĩ thông tin về các loại thuốc đang sử dụng.
- Tránh sử dụng rượu bia trong vòng 24 giờ trước khi xét nghiệm. Rượu bia có thể làm tăng men gan.
- Nếu bệnh nhân là mẹ bầu hoặc cho con bú, hãy thông báo cho bác sĩ. Một số xét nghiệm men gan có thể không an toàn cho phụ nữ mang thai hoặc cho con bú.
Như vậy bài viết trên Hoàn Mỹ đã cung cấp đến bạn những thông tin quan trọng về chỉ số men gan. Hy vọng qua đây có thể giúp bạn có được những kiến thức quan trọng trong việc theo dõi và điều trị sức khỏe. Bạn có thể tham khảo thêm kiến thức về loại bệnh lý khác tại Tin tức y tế. Nếu bạn đang có nhu cầu thăm khám và điều trị bệnh về gan hoặc các bệnh lý khác, hãy liên hệ ngay với số HOTLINE hoặc đặt hẹn lịch trực tiếp TẠI ĐÂY để được tư vấn miễn phí bởi hệ thống của bệnh viện Hoàn Mỹ trên toàn quốc.
*Các thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo và tra cứu, vui lòng không tự áp dụng nếu chưa có chỉ định của bác sĩ.