Thiếu máu thiếu sắt là tình trạng cơ thể không có đủ sắt để sản xuất hemoglobin – một thành phần quan trọng của hồng cầu giúp vận chuyển oxy đi khắp cơ thể. Khi lượng sắt không đủ, cơ thể bị thiếu máu, ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng sống.

Nguyên nhân gây Thiếu máu thiếu sắt

• Thiếu sắt trong khẩu phần ăn: Ăn ít thực phẩm giàu sắt như thịt đỏ, gan, trứng, rau xanh.
• Mất máu:
  • Ở phụ nữ do kinh nguyệt kéo dài, rong kinh.
  • Ở người lớn tuổi chảy máu dạ dày, đại tràng.
• Nhu cầu sắt tăng cao: Trẻ đang lớn, phụ nữ mang thai và cho con bú.
• Hấp thu sắt kém: Do bệnh lý đường ruột (viêm ruột, cắt dạ dày…)
• Ký sinh trùng đường ruột: Như giun móc gây mất máu kéo dài.

Các dấu hiệu sớm nhận biết Thiếu máu thiếu sắt

• Mệt mỏi, chóng mặt, da xanh xao, nhợt nhạt
• Hồi hộp, tim đập nhanh
• Đau đầu, chóng mặt, khó tập trung
• Móng tay giòn, dễ gãy; tóc dễ rụng
• Ở trẻ em: ăn kém, chậm tăng cân, kém tập trung

Những đối tượng nào dễ Thiếu máu thiếu sắt

• Ai dễ Thiếu máu thiếu sắt
• Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản.
• Phụ nữ mang thai hoặc sau sinh.
• Trẻ em, đặc biệt dưới 5 tuổi.
• Người ăn chay không kiểm soát dinh dưỡng.
• Người cao tuổi, người có bệnh lý tiêu hóa.

Chẩn đoán Thiếu máu thiếu sắt như thế nào?

Được xác định thông qua xét nghiệm máu, bao gồm:

• Công thức máu (Hemoglobin, Hồng cầu, Hct…).
• Nồng độ ferritin huyết thanh (chỉ số dự trữ sắt).
• Nồng độ sắt huyết thanh, khả năng gắn sắt của transferrin.
• Nếu nghi ngờ có nguyên nhân mất máu âm thầm (xuất huyết tiêu hóa…), bác sĩ có thể chỉ định nội soi hoặc các xét nghiệm chuyên sâu khác

Phòng ngừa và xử trí Thiếu máu thiếu sắt

• Ăn uống đầy đủ sắt:
• Thịt đỏ (bò, heo), gan động vật, lòng đỏ trứng.
  • Rau có lá xanh đậm (rau ngót, cải bó xôi, rau dền), đậu, mè đen
  • Kết hợp với thực phẩm giàu vitamin C (cam, chanh, ổi) giúp tăng hấp thu sắt.
• Tẩy giun định kỳ mỗi 6 tháng (đặc biệt ở trẻ em và người sống vùng có nguy cơ cao).
• Bổ sung viên sắt theo hướng dẫn của nhân viên y tế, đặc biệt cho:
  • Phụ nữ mang thai (theo Chương trình quốc gia).
  • Thiếu máu mức độ vừa hoặc nặng.
  • Người ăn chay hoặc có nguy cơ thiếu sắt.
• Không nên uống trà/cà phê ngay sau bữa ăn vì sẽ giảm hấp thu sắt.

Thiếu máu thiếu sắt không nguy hiểm ngay lập tức, nhưng sẽ âm thầm bào mòn sức khỏe, đặc biệt là ở phụ nữ và trẻ nhỏ. Hãy chủ động ăn uống đầy đủ và tầm soát sớm để phòng tránh hậu quả lâu dài!

Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi ThS.BSCKII. Đinh Thị Xuân Mai, Bác sĩ Nội tổng quát – Nội tiết tại Trung tâm y khoa Hoàn Mỹ Gold PXL.

Để đặt lịch khám hoặc hỗ trợ tư vấn, Quý khách vui lòng liên hệ hotline 0901 840 678 hoặc đăng ký tại link.