Ung thư tuyến giáp: Dấu hiệu, nguyên nhân và cách chẩn đoán sớm

24/04/2025

Theo GLOBOCAN năm 2020, trên thế giới có trên 586.000 ca tuyến giáp mới mắc và gần 44.000 ca tử vong. Tại Việt Nam (2020), ung thư tuyến giáp đứng thứ 10 với mỗi năm có khoảng 5.500 ca mắc mới và 650 ca tử vong. U tuyến giáp (hay còn gọi là bướu giáp nhân) phổ biến hơn ở phụ nữ khoảng 4 lần so với nam giới. Một nghiên cứu giám sát kéo dài 20 năm ước tính tỷ lệ hiện mắc lần lượt là 0,8% và 5,3% ở nam và nữ.

Contents

Ung thư tuyến giáp là gì?

Ung thư tuyến giáp là một loại ung thư bắt đầu trong tuyến giáp bắt đầu khi các tế bào tuyến giáp bắt đầu phát triển ngoài tầm kiểm soát.

Tuyến giáp nằm ở phía trước cổ, bên dưới sụn giáp (yết hầu) và có hình dạng như một con bướm, với 2 thùy – thùy phải và thùy trái – được nối với nhau bằng một mảnh tuyến hẹp gọi là eo. Hầu hết mọi người không thể nhìn và sờ vào tuyến giáp.

Các nhà bệnh học phân loại ung thư tuyến giáp thành các thể dựa trên các đặc điểm về giải phẫu bệnh. Các loại ung thư tuyến giáp bao gồm:

Thể nhú: chiếm 80% các trường hợp ung thư tuyến giáp. Loại ung thư này phát triển chậm. Mặc dù ung thư tuyến giáp thể nhú thường di căn đến các hạch bạch huyết ở cổ nhưng có khả năng chữa khỏi cao và hiếm khi gây tử vong.
Thể nang: chiếm 15% các trường hợp ung thư tuyến giáp. Loại ung thư này có nhiều khả năng di căn đến xương và các cơ quan khác, chẳng hạn như phổi. Khi ung thư di căn (ung thư lan rộng) làm khó điều trị hơn.
Thể tủy (MTC): chiếm khoảng 2% các trường hợp ung thư tuyến giáp. Một phần tư số người bị ung thư tuyến giáp thể tủy có tiền sử gia đình mắc bệnh. Ngoài ra, nguyên nhân có thể là do đột biến gen (gen RET).

Anaplastic (thể không biệt hoá) : Ung thư tuyến giáp ác tính này là loại khó điều trị nhất. Ung thư loại này có phát triển nhanh chóng và thường lan ra các mô xung quanh và các bộ phận khác trên cơ thể. Loại ung thư này hiếm gặp, chiếm khoảng 2% các trường hợp ung thư tuyến giáp.

Nguyên nhân gây bệnh ung thư tuyến giáp

Không rõ nguyên nhân của ung thư tuyến giáp, tuy nhiên, có một số yếu tố nguy cơ có thể làm tăng khả năng mắc bệnh này.

Các yếu tố nguy cơ ung thư tuyến giáp bao gồm:

Tuổi: Ung thư tuyến giáp có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng khoảng 2/3 số trường hợp được phát hiện ở những người trong độ tuổi từ 20 đến 55. Ung thư tuyến giáp không biệt hoá thường được chẩn đoán sau tuổi 60. Trẻ lớn hơn (10 tháng tuổi trở lên) và thanh thiếu niên có thể phát triển ung thư tuyến giáp thể tuỷ (MTC), đặc biệt nếu chúng mang đột biến gen tiền sinh ung thư RET
Từng mắc ung thư vú: Một nghiên cứu gần đây cho thấy những người sống sót sau ung thư vú có thể có nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp cao hơn, đặc biệt là trong 5 năm đầu tiên sau khi chẩn đoán và đối với những người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư vú ở độ tuổi trẻ hơn.
Có tình trạng tuyến giáp lành tính (như viêm giáp tự miễn, nhiễm độc giáp).
Có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư tuyến giáp (trong trường hợp ung thư tuyến giáp thể tủy)
Mắc bệnh đường ruột được gọi là đa polyp tuyến gia đình
Bệnh to cực – một tình trạng hiếm gặp khi cơ thể sản xuất quá nhiều hormone tăng trưởng
Từng tiếp xúc với một số loại bức xạ, bao gồm từ xạ trị lên vùng đầu cổ khi còn nhỏ hoặc từ một trường hợp khẩn cấp về bức xạ
Đã từng bị bướu cổ (tuyến giáp to)
Mắc các bệnh di truyền nhất định, bao gồm một số loại u đa nội tiết

Dấu hiệu nhận biết ung thư tuyến giáp

Ung thư tuyến giáp có thể âm thầm, không gây ra bất kỳ triệu chứng gì lúc đầu. Một số bệnh nhân tình cờ được phát hiện ung thư tuyến giáp qua khám sức khỏe định kỳ. Khi khối u trở nên lớn hơn, lúc này các triệu chứng mới dần bộc lộ ra. Các triệu chứng có thể gặp bao gồm:

Một khối u (nốt sần) ở cổ
Khó thở
Khó nuốt, nuốt vướng
Đau khi nuốt
Khàn tiếng hoặc những thay đổi giọng nói

Ung thư tuyến giáp có di truyền không?

Một số loại ung thư tuyến giáp có liên quan đến di truyền. Dưới đây là một số thông tin chính về căn bệnh này, gen và tiền sử gia đình.

Gen gây ung thư RET bất thường , có thể truyền từ cha mẹ sang con cái, có thể gây ra MTC. Một bất thường cũng có thể được gọi là một sự thay đổi hoặc đột biến. Không phải ai có gen gây ung thư RET bị biến đổi cũng sẽ phát triển ung thư. Xét nghiệm máu và xét nghiệm di truyền có thể phát hiện ra gen. Sau khi xác định được gen gây ung thư RET đã thay đổi , bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật cắt bỏ tuyến giáp trước khi ung thư phát triển. Những người bị MTC được khuyến khích làm xét nghiệm di truyền để xác định xem có đột biến gen tiền sinh ung thư RET hay không. Nếu vậy, xét nghiệm di truyền của cha mẹ, anh chị em và con cái sẽ được khuyến nghị.

Tiền sử gia đình mắc MTC làm tăng nguy cơ mắc bệnh của một người.
Những người mắc hội chứng MEN2 cũng có nguy cơ phát triển các loại ung thư khác.
Tiền sử gia đình có polyp tiền ung thư ở đại tràng, còn được gọi là ruột già, làm tăng nguy cơ phát triển ung thư tuyến giáp dạng nhú.

Biện pháp phòng ngừa ung thư tuyến giáp

Để phòng ngừa bệnh ung thư tuyến giáp, bạn cần chú ý đến chế độ ăn uống cùng một số lưu ý như sau:

Tránh tiếp xúc không cần thiết với bức xạ: Khi bạn cần xét nghiệm hình ảnh như chụp X-quang, hãy đảm bảo rằng bác sĩ hoặc nha sĩ của bạn sử dụng tấm chắn để bảo vệ đầu, cổ và cơ thể của bạn khỏi bức xạ.
Ăn rau và trái cây: Ăn nhiều loại rau mỗi ngày có thể bảo vệ chống ung thư tuyến giáp.

Tuy nhiên, một số nghiên cứu cho thấy rằng ăn một lượng rất lớn các loại rau họ cải có thể làm tăng nguy cơ phát triển ung thư tuyến giáp. Các nghiên cứu khác cho thấy các loại rau thuộc họ cải có thể không có gì khác biệt so với các loại rau khác.

Tìm hiểu xem bạn có nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp cao không

Một số người có thể có nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp cao hơn mức trung bình. Nếu bạn có nguy cơ cao hơn mức trung bình, bạn có thể cần đến bác sĩ thường xuyên hơn để kiểm tra ung thư tuyến giáp. Bác sĩ của bạn sẽ đề nghị bạn nên làm những xét nghiệm nào và tần suất bạn nên làm những xét nghiệm đó. Điều này có thể bao gồm đánh giá và xét nghiệm rủi ro di truyền, đặc biệt là khi có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư tuyến giáp thể tủy.

Tầm soát ung thư tuyến giáp tại bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn

Ung thư tuyến giáp là căn bệnh nguy hiểm đe doạ đến tính mạng người Việt mỗi năm. Nhiều trường hợp ung thư tuyến giáp có thể được phát hiện sớm ở giai đoạn đầu khi tiến hành chăm sóc sức khoẻ định kỳ. Ngoài ra, nếu bạn nhận thấy mình thuộc nhóm nguy cơ mắc bệnh ung thư tuyến giáp cao, hãy tiến hành tầm soát ung thư tuyến giáp để chẩn đoán và điều trị nhanh chóng.

Nhận thức được sự nguy hiểm của ung thư tuyến giáp, bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn triển khai gói tầm soát ung thư tuyến giáp giúp người bệnh chẩn đoán và đưa ra phác đồ điều trị kịp thời nhất.

Gói tầm soát ung thư tuyến giáp của bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn bao gồm:

Khám lâm sàng: Khám chuyên khoa Ung Bướu, chuyên khoa Nội Tiết
Xét Nghiệm:Tổng phân tích tế bào máu bằng máy đếm laser; Glucose (máu); Chức năng thận (Urea, Creatinine); Chức năng Gan (AST (SGOT), ALT (SGPT)); Chức năng tuyến giáp (TSH, Free T4, Free T3, anti TPO);
Chẩn đoán hình ảnh: Siêu âm màu tuyến giáp

Hãy cùng bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn tầm soát ung thư Tuyến Giáp để ngăn ngừa và bảo vệ sức khỏe cho chính mình và người thân. Liên hệ tổng đài bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn 028 3990 2468 (nhấn phím 0) để biết thêm thông tin.