Phẫu thuật là kỹ thuật mổ xẻ để lấy bỏ đi hoặc sửa chữa lại những cơ quan trong cơ thể bị hư hỏng, với mục đích đưa cơ thể hoạt động trở lại bình thường hoặc gần như bình thường, gây ảnh hưởng nhất định đến thể chất và tinh thần của người bệnh. Để cuộc phẫu thuật thuận lợi diễn ra và có kết quả thành công tốt đẹp, thông qua bài viết sau đây, bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn sẽ cung cấp thông tin cần biết trước phẫu thuật cho người bệnh và gia đình người bệnh.
Tầm quan trọng của việc chuẩn bị trước khi phẫu thuật
Đằng sau cánh cửa phòng mổ là bệnh nhân cùng ê kíp phẫu thuật, nơi các bác sĩ chiến đấu với “tử thần” giành lại sự sống cho người bệnh. Phẫu thuật liên quan trực tiếp đến tính mạng của người bệnh và hiệu quả điều trị, hồi phục sức khỏe. Bất kỳ cuộc phẫu thuật nào dù là đơn giản nhất cũng đều có khả năng xảy ra biến chứng. Tất nhiên tỷ lệ tai biến rất nhỏ, xác suất phẫu thuật thành công thường cao hơn. Nhưng người bệnh cũng cần tìm hiểu rõ và chuẩn bị tốt những điều kiện cần thiết trước khi tiến hành phẫu thuật.
Việc chuẩn bị trước khi phẫu thuật có ý nghĩa cực kỳ quan trọng, mang lại lợi ích sau:
- Người bệnh nắm rõ thông tin về cuộc phẫu thuật: phương pháp, thời gian, diễn tiến, chăm sóc sau phẫu thuật, chỉ định và chống chỉ định,…
- Phối hợp phòng ngừa, giảm thiểu nguy cơ, tránh những sai sót y khoa, những biến chứng trước, trong và sau mổ.
- Giúp người bệnh chuẩn bị tâm lý, tinh thần ổn định, thoải mái và an tâm trước ca mổ.
- Hiểu về tình trạng bệnh lý hiện tại, thể trạng và khả năng hồi phục sau khi mổ.
- Đề phòng và điều trị kịp thời những biến chứng sau phẫu thuật.
Các bước chuẩn bị trước phẫu thuật
1. Thăm khám trước phẫu thuật
Người bệnh được khám tiền mê (tư vấn trước phẫu thuật hoặc thủ thuật)
Người bệnh cần được thăm khám kỹ lưỡng trước khi phẫu thuật:
- Khám lâm sàng kết hợp thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng theo chỉ định của bác sĩ như: xét nghiệm máu, chụp X-Quang, siêu âm, nội soi, đo điện tim, chụp cộng hưởng từ, cắt lớp vi tính, …
- Khám tiền mê đánh giá toàn diện chức năng các cơ quan trong cơ thể, các bệnh lý có thể ảnh hưởng đến việc lựa chọn phương pháp vô cảm và khả năng chịu đựng cuộc phẫu thuật.
- Cung cấp bệnh án, thông tin về tiền sử dị ứng, hen suyễn, sốc phản vệ, các bệnh lý nền và các loại thuốc đang sử dụng.
- Cung cấp thông tin có đang mang thai hoặc nghi ngờ mang thai hay không, thực hiện xét nghiệm để kiểm tra chính xác.
- Tìm hiểu các vấn đề người bệnh gặp phải trong những lần gây mê, gây tê, phẫu thuật trước đây.
- Tìm hiểu các triệu chứng liên quan đến hô hấp, huyết áp, tim mạch, thần kinh, …
2. Đánh giá nguy cơ
Bác sĩ chuyên khoa Gây mê hồi sức hội chẩn cùng với các bác sĩ điều trị, bác sĩ phẫu thuật và các khoa liên quan để đánh giá các nguy cơ về gây mê/gây tê, các biến chứng trước, trong và sau khi phẫu thuật:
- Nguy cơ về đặt nội khí quản.
- Các tai biến của gây tê vùng, gây mê nội khí quản.
- Biến chứng tim mạch, hô hấp.
- Tình trạng nôn hoặc buồn nôn trong và sau khi mổ.
- Mức độ đau sau khi mổ.
Bác sĩ Gây mê hồi sức sẽ giải thích chi tiết từng nguy cơ cho người bệnh nắm rõ, sau đó đưa ra phương pháp vô cảm thích hợp. Người bệnh có thắc mắc liên quan đến phẫu thuật hãy mạnh dạn hỏi bác sĩ để được giải đáp, chuẩn bị tâm lý tốt trước phẫu thuật.
3. Lập kế hoạch gây mê hồi sức
Sau khi thăm khám, đánh giá nguy cơ, các bác sĩ cần trả lời các câu hỏi:
- Người bệnh có đang trong tình trạng sức khỏe lý tưởng để phẫu thuật hay không?
- Tính chất phẫu thuật có phù hợp với tình trạng sức khoẻ của người bệnh không?
- Cần khám chuyên khoa và thực hiện các xét nghiệm bổ sung nào?
- Người bệnh có cần theo dõi đặc biệt, hồi sức, thở máy kéo dài sau khi mổ?
Việc cân nhắc yếu tố nguy cơ của người bệnh, tính chất của phẫu thuật, khả năng và phương tiện sẵn có sẽ giúp các bác sĩ đưa ra quyết định phương pháp vô cảm, kế hoạch chăm sóc sau mổ phù hợp. Ngoài ra, bác sĩ có thể sẽ lên phương án dự trù máu cần thiết cho quá trình phẫu thuật. Người bệnh sẽ được tư vấn, giải thích kỹ lưỡng về phương pháp gây mê, gây tê, phẫu thuật, các tác dụng phụ, biến chứng có thể xảy ra, cách giảm đau, hồi phục sau khi mổ.
4. Chuẩn bị người bệnh trước phẫu thuật
4.1. Đồng ý thực hiện thủ thuật, phẫu thuật, gây mê, gây tê
- Sau khi được cung cấp đầy đủ thông tin về phẫu thuật, người bệnh ký cam kết chấp thuận cho bác sĩ thực hiện phẫu thuật, thủ thuật điều trị theo kế hoạch.
- Tùy vào tính chất phẫu thuật, người bệnh có thể được yêu cầu ký cam kết chấp thuận truyền máu.
- Người dưới 18 tuổi phải có cha, mẹ hoặc người giám hộ ký vào những cam kết nói trên.
Chuẩn bị trước phẫu thuật giúp người bệnh ổn định tâm lý, an tâm hơn về cuộc phẫu thuật
4.2. Vệ sinh cơ thể trước khi phẫu thuật
Giữ gìn vệ sinh cơ thể giúp giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng sau phẫu thuật. Đồng thời, bác sĩ dễ dàng đánh giá tình trạng trong khi mổ có bị mất máu, tím tái hay không để kịp thời điều chỉnh. Người bệnh cần thực hiện như sau:
- Sử dụng xà phòng khử trùng đặc biệt.
- Tắm rửa, làm sạch vùng lông tóc theo yêu cầu của bác sĩ trước khi phẫu thuật (tùy ca mổ có phải cạo tóc hoặc không).
- Tẩy trang và chùi sạch sơn móng tay, móng chân trước khi phẫu thuật
- Buộc tóc gọn gàng, dùng mũ trùm đầu của bệnh viện.
- Mặc quần áo, mang bao chân do bệnh viện cung cấp, không mang vớ và đồ lót.
4.3. Quản lý tư trang của người bệnh
- Tháo gửi trang sức, tiền, điện thoại cho người nhà hoặc điều dưỡng/bảo vệ cất giữ (có ký nhận)
- Tháo răng giả (nếu có) hoặc báo cho điều dưỡng nếu răng giả không tháo được.
- Tháo kính áp tròng.
4.4. Nhịn ăn uống trước khi phẫu thuật
- Nhịn ăn uống giúp tránh rủi ro xảy ra trong quá trình gây mê, gây tê,phẫu thuật, bởi nếu dạ dày chưa tiêu hoá hết thức ăn, khi gây mê thì sẽ khiến trào ngược, gây viêm phổi hít, có thể dẫn đến tử vong.
- Thời gian nhịn ăn uống tối thiểu trước khi mổ: Nhịn trước lọc trước 2 giờ; sữa mẹ trước 4 giờ; sữa đặc, sữa tươi, cháo loãng, súp trước 6 giờ; nhịn bữa chính trước 8 giờ.
- Không hút thuốc lá hoặc ngừng hút thuốc lá trước khi mổ khoảng 3 tuần trở lên.
- Không uống rượu, bia trước khi phẫu thuật khoảng 1 tuần.
4.5. Ngưng sử dụng thuốc trước phẫu thuật
- Những loại thuốc có thể gây ra biến chứng chảy máu trong quá trình phẫu thuật như Aspirin và một số thuốc loãng máu khác cần được ngưng sử dụng trước khoảng 1 tuần.
- Trao đổi với bác sĩ về các loại vitamin và thảo dược đang sử dụng để tránh gây biến chứng.
- Hướng dẫn ngưng thuốc điều trị đái tháo đường vào buổi sáng trước ngày phẫu thuật.
- Bác sĩ hướng dẫn giảm liều hoặc chỉnh liều dùng insulin theo lượng đường trong máu.
4.6. Sử dụng thuốc kháng sinh trước phẫu thuật
- Để ngăn ngừa nhiễm trùng sau phẫu thuật, ngoài biện pháp vệ sinh bệnh viện, kỹ thuật vô trùng, thuốc sát trùng, thì người bệnh cần sử dụng thuốc kháng sinh dự phòng.
- Dự phòng với kháng sinh trong phẫu thuật là chiến lược quản lý hiệu quả nhằm giảm nhiễm trùng hậu phẫu, cải thiện chất lượng cuộc mổ cho người bệnh.
- Sử dụng kháng sinh dự phòng trước khi rạch da 60 phút.
4.7. Thông báo các vấn đề với bác sĩ
Nếu người bệnh có bất kỳ thay đổi nào về tình trạng cơ thể hoặc xuất hiện dấu hiệu bất thường, cần báo ngay với bác sĩ trước phẫu thuật:
- Sốt, cảm lạnh, đau họng, ho, khó thở, đau bụng, tiêu chảy hoặc táo bón, chóng mặt, đau đầu…
- Đến kỳ kinh nguyệt hoặc mất máu vì lý do khác.
- Tăng huyết áp hoặc hạ huyết áp, hạ đường huyết.
Bất kỳ cuộc phẫu thuật nào người bệnh cũng cần chuẩn bị tinh thần và thể chất trước khi thực hiện
Tư vấn những điều người bệnh cần biết trước phẫu thuật tại bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn
Là bệnh viện tư nhân tiêu biểu tại Việt Nam, bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn sở hữu quy mô hơn 18.000 m², gần 300 giường, 22 chuyên khoa và đơn vị chuyên khoa sâu, 12 phòng chức năng và kỹ thuật cao, 16 phòng dịch vụ chất lượng cao, 24 giường ICU. Bệnh viện được trang bị hệ thống hiện đại với 8 phòng mổ phục vụ cho các ca phẫu thuật từ đơn giản đến phức tạp như: phẫu thuật tim, lồng ngực, ngoại thần kinh, cột sống, chấn thương chỉnh hình, ung bướu, phẫu thuật nội soi (gan mật, tiêu hóa, tiết niệu,…)
Hoàn Mỹ Sài Gòn có nhiều trung tâm chuyên sâu như: Xét nghiệm; Chẩn đoán hình ảnh; Nội soi; Ung bướu, Tim mạch… đầy đủ trang thiết bị hiện đại đáp ứng các tiêu chuẩn, quy trình khắt khe trong nước, quốc tế và không ngừng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Đến nay, bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn đã điều trị thành công nhiều bệnh lý phức tạp với mức độ nguy hiểm và yêu cầu kỹ thuật cao mà trước đây người bệnh chỉ có thể điều trị tại các bệnh viện lớn hoặc ở nước ngoài.
Ekip phẫu thuật – gây mê hồi sức phối hợp chặt chẽ với bác sĩ điều trị luôn sẵn sàng giải đáp thắc mắc cho người bệnh và người nhà. Không giới hạn công tác trong khu vực phòng mổ gồm gây mê và xử lý biến chứng gây mê sau mổ, khoa phẫu thuật gây mê hồi sức nói chung và bác sĩ gây mê nói riêng đã mở rộng vai trò và cung cấp các dịch vụ chăm sóc y tế và tư vấn trong nhiều môi trường khác nhau ngoài phòng mổ như:
- Đánh giá trước phẫu thuật
- Chăm sóc hậu phẫu (chăm sóc sau phẫu thuật)
- Điều trị đau
- Giảm đau sản khoa
- Gây mê bên ngoài phòng mổ như gây mê, gây tê, tiêm an thần trong nội soi tiêu hóa, DSA – mạch máu não, đơn vị đột quỵ, tách mạch máu tạng, sinh thiết, tán sỏi ngoài cơ thể, ERCP, …v.v
Các bác sĩ trực tiếp điều trị cùng với bác sĩ gây mê sẽ giải thích cặn kẽ các thông tin liên quan đến tình trạng sức khoẻ hiện tại, hướng dẫn người bệnh hiểu rõ quy trình chuẩn bị trước – trong và sau phẫu thuật, những rủi ro và biến chứng có thể xảy ra khi phẫu thuật. Nhờ đó, người bệnh và người nhà có sự chuẩn bị cần thiết cũng như giảm thiểu những lo lắng, căng thẳng trong quá trình phẫu thuật.
Sau khi phẫu thuật, người bệnh được chuyển đến phòng hậu phẫu, hay còn gọi là phòng hồi tỉnh sau phẫu thuật, có ekip y tế theo dõi 24/7, đây là môi trường an toàn, lành mạnh để người bệnh hồi sức sau thời gian phẫu thuật dài và cũng là giai đoạn ekip phẫu thuật theo dõi sự hồi tỉnh của người bệnh. Khi tình trạng hồi tỉnh tốt, các điều dưỡng sẽ đưa người bệnh về phòng nội trú nghỉ ngơi dưới sự chăm sóc và theo dõi của các y bác sĩ điều trị. Từ đó, người bệnh được kiểm tra sức khỏe mỗi ngày nhằm đánh giá tiến độ hồi phục cho đến khi người bệnh đủ khả năng xuất viện.
Đăng ký thăm khám và tư vấn điều trị/phẫu thuật ở bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn TẠI ĐÂY.
Ekip phẫu thuật gồm bác sĩ ngoại khoa, bác sĩ gây mê, điều dưỡng dụng cụ và ekip hỗ trợ bên ngoài
Tham khảo
- Câu lạc bộ sức khỏe Hoàn Mỹ
- Những điều người bệnh cần biết trước khi phẫu thuật | Khoa Phẫu thuật Gây mê Hồi sức: https://youtube.com/live/wLmz7lhTr4I
- ERAS – Chương trình hồi phục sức khỏe sớm sau phẫu thuật | Khoa Tiêu hóa: https://youtube.com/live/SWRPK290fTE