Chăm sóc dinh dưỡng thai kỳ cho mẹ bầu sinh con khỏe mạnh

22/04/2024

Dinh dưỡng thai kỳ là chế độ dinh dưỡng cho mẹ bầu trong suốt 9 tháng mang thai nhằm giúp thai nhi phát triển toàn diện. Trong mỗi tam cá nguyệt, mẹ bầu cần một chế độ bổ sung dinh dưỡng khác nhau.

Không phải cứ ăn nhiều món, uống nhiều sữa bầu, tăng cân nhiều là tốt cho bé. Hãy cùng bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn nghiên cứu chế độ dinh dưỡng tốt cho mẹ bầu giúp cân bằng việc cung cấp đầy đủ dưỡng chất hỗ trợ sự phát triển của thai nhi và duy trì cân nặng hợp lý.

Contents

Dinh dưỡng thai kỳ có vai trò quan trọng với sự phát triển của thai nhi

Khi bắt đầu mang thai, nhu cầu về dinh dưỡng của mẹ cũng tăng cao hơn so với bình thường. Tình trạng dinh dưỡng không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi, cụ thể:

Cân nặng của trẻ khi sinh: Nhiều nghiên cứu đã khẳng định nếu mẹ được cung cấp thức ăn đầy đủ và cân đối trong thời gian mang thai sẽ bảo đảm cho thai nhi tăng trưởng tốt. Ngược lại, nếu mẹ ăn ít hoặc bào thai ít hấp thụ dinh dưỡng sẽ tăng nguy cơ sinh con non tháng, nhẹ cân.
Một số dị tật bẩm sinh: Trong 3 tháng đầu thai kỳ, nếu dinh dưỡng của mẹ không đủ sẽ làm giảm sức đề kháng, tăng nguy cơ mắc một số bệnh truyền nhiễm gây khuyết tật cho trẻ như tim bẩm sinh, sứt môi, hở hàm ếch. Ví dụ như thiếu axit folic là nguyên nhân gây dị tật ống thần kinh ở trẻ sơ sinh.
Sự phát triển trí tuệ của trẻ: Chế độ ăn của mẹ đủ acid béo không no (gồm các loại axit như oleic, alpha linolenic, axit oxalic, axit linoleic hay axit arachidonic) cần thiết, đủ DHA sẽ giúp trẻ phát triển trí thông minh, có thị giác tốt và có hệ tim mạch khỏe mạnh.
Một số bệnh mạn tính khi trẻ trưởng thành: Thiếu dinh dưỡng trong từng giai đoạn thai kỳ liên quan đến một số bệnh mạn tính khác nhau. Ví dụ như mẹ thiếu dinh dưỡng vào đầu thai kỳ, trẻ có nguy cơ béo phì và bệnh tim mạch cao khi trưởng thành.

Dinh dưỡng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong thai kỳ

4 nhóm dinh dưỡng cần thiết cho thai kỳ

Mẹ bầu cần đảm bảo nguyên tắc chọn thực phẩm tươi, sạch, an toàn và đảm bảo đủ 4 nhóm sau:

Nhóm tinh bột và ngũ cốc: gồm bánh mì, mì, cơm, yến mạch, khoai, ngũ cốc.
Nhóm thực phẩm giàu đạm: gồm thịt, trứng, hải sản, đậu, đỗ hay chế biến từ đậu nành, đậu phộng, hạt.
Nhóm hoa quả: hoa quả tươi, hoa quả đóng hộp, đông lạnh, hoa quả khô, nước hoa quả 100%.
Sữa và các chế phẩm từ sữa: sữa, phô mai, sữa chua, kem.

Ngoài ra, chất béo tuy không được xếp là nhóm thực phẩm chính trong thai kỳ nhưng lại là nguồn cung cấp năng lượng chính cho cơ thể, giúp hấp thụ các loại vitamin tan trong chất béo, góp phần xây dựng các cơ quan, tế bào thai nhi, nuôi nhau thai.

Vitamin và khoáng chất

Ăn các thực phẩm lành mạnh và bổ sung vitamin, khoáng chất mỗi ngày theo khuyến cáo trước khi sinh sẽ ngăn ngừa tình trạng thiếu hụt vi chất do nhu cầu dinh dưỡng tăng cao trong suốt thai kỳ, và đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ lẫn bé. Các vitamin và khoáng chất mẹ bầu cần bổ sung gồm:

Acid Folic: Giúp phòng tránh các dị tật ống thần kinh cho trẻ. Acid folic được tìm thấy nhiều trong bông cải xanh, rau chân vịt, sữa và các chế phẩm từ sữa, ngũ cốc thô, quả bơ… Việc bổ sung viên uống acid folic có thể kéo dài đến hết 3 tháng đầu thai kỳ.
Canxi: Không chỉ giúp xương chắc khỏe, canxi còn giúp hệ thống tuần hoàn, cơ bắp và thần kinh của mẹ bầu và thai nhi hoạt động bình thường. Mẹ bầu cần bổ sung 1.200 miligam canxi mỗi ngày. Các thực phẩm giàu canxi gồm: sữa, bông cải xanh, cải xoăn, nước ép trái cây, ngũ cốc…
Vitamin D: Cá hồi, sữa, nước cam… giúp tăng cường vitamin D cho mẹ và hỗ trợ cho sự phát triển xương của thai nhi.
Sắt: Sắt tham gia tạo huyết cầu tố (hemoglobin), tạo yếu tố miễn dịch, hô hấp tế bào và hỗ trợ khả năng nhận thức của con người. Thiếu sắt dễ dẫn đến thiếu máu, bào thai chậm phát triển, sinh non, tăng tỷ lệ tỷ vong của mẹ và con.
Kẽm: Khoáng chất này cần thiết cho cấu trúc của một số protein, trong số đó liên quan đến biểu hiện gen, góp phần giúp thai nhi tăng trưởng và phát triển khỏe mạnh. Mẹ bầu cần bổ sung thực phẩm giàu kẽm như thịt, cá, hải sản, nhất là hàu… để đảm bảo lượng kẽm phù hợp.
Vitamin A: Giúp bảo vệ mắt, tăng sức kháng, góp phần tạo thành khung xương cho trẻ để phát triển chiều cao, thị lực. Vitamin A thường có trong các loại rau củ quả có màu đỏ, màu vàng như cà rốt, đu đủ, bí đỏ, các loại rau xanh như rau ngót, rau dền, rau muống.

Những thực phẩm mẹ bầu cần bổ sung đều đặn trong suốt thai kỳ

Mẹ bầu đừng quên chọn chế độ vận động phù hợp trong thai kỳ

Ngoài chế độ dinh dưỡng, tập thể dục cũng là một phương thức quan trọng tăng cường sức khỏe cho mẹ bầu trong suốt quá trình mang thai. Tập thể dục giúp mẹ và thai nhi khỏe mạnh, chống lại một số loại bệnh bao gồm táo bón, đái tháo đường, tăng huyết áp v.v., tạo cảm giác vui vẻ, tinh thần sảng khoái đồng thời giúp mẹ “vượt cạn” nhẹ nhàng hơn và sinh con khỏe mạnh.

Các hoạt động an toàn cho mẹ bầu như đi bộ nhanh, bơi hoặc bài tập dưới nước, tập với xe đạp cố định, yoga và pilates… Mẹ bầu cần chú ý về thời lượng tập và tránh các động tác quá mạnh. Mẹ bầu nên tập ít nhất 30 phút mỗi ngày và 150 phút mỗi tuần với các bài tập mức độ trung bình. Nếu đã có thói quen tập trước khi mang thai, mẹ bầu có thể giữ nguyên chương trình tập sau khi thảo luận với bác sĩ.

Tập thể dục nhẹ nhàng và đều đặn mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời cho thai kỳ

Một số thực phẩm mẹ bầu nên tránh

Bên cạnh các loại thực phẩm đều an toàn, có một số thực phẩm mẹ cần tránh khi mang thai để đảm bảo cho sức khỏe của mẹ cũng như sự phát triển của bé, bao gồm:

Rượu: Uống rượu, bia khi mang thai gây ra hội chứng rối loạn do nhiễm độc rượu bào thai (Fetal alcohol spectrum disorders – FASD). Căn bệnh này khiến thai nhi kém phát triển, các đặc điểm trên khuôn mặt bất thường, dị tật tim và tổn thương hệ thần kinh trung ương, các khuyết tật bẩm sinh khác về tim và cột sống.
Cá có hàm lượng thủy ngân cao: Các loại hải sản như cá kiếm, cá mập, cá thu, cá mòi, cá nhám da cam và cá ngói có hàm lượng metyl thủy ngân cao, có thể đi qua nhau thai và gây hại cho não, thận và hệ thần kinh đang phát triển của thai nhi.
Cá, thịt, trứng sống hoặc chưa nấu chín: Các thực phẩm sống hoặc chưa nấu chín tiềm ẩn nguy cơ gây ra một số bệnh nhiễm trùng, dẫn đến sinh non, sảy thai, thai chết lưu và các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác cho bà bầu.
Caffeine: Caffeine trong cà phê, trà, nước ngọt và ca cao có thể hạn chế sự phát triển của thai nhi, làm tăng nguy cơ cân nặng khi sinh thấp, tăng nguy cơ tử vong ở trẻ sơ sinh và nguy cơ mắc các bệnh mãn tính ở tuổi trưởng thành.
Thực phẩm chế biến sẵn: Đồ ăn vặt chế biến sẵn thường có ít chất dinh dưỡng nhưng lại nhiều calo, đường, dễ dẫn đến nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ, các biến chứng khi mang thai hoặc khi sinh.

Mẹ bầu cũng cần cẩn trọng những thực phẩm không phù hợp với thai kỳ

Tư vấn và khám thai tại Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn

Trong suốt thai kỳ, chế độ ăn uống luôn là nỗi bận tâm của mẹ bầu và người thân vì dinh dưỡng là một trong những yếu tố quyết định sức khỏe của người mẹ và sự phát triển toàn diện của thai nhi. Ngoài các thông tin về dinh dưỡng thai kỳ đã cung cấp bên trên, nếu mẹ bầu có bất kỳ thắc mắc nào cần tư vấn, hỗ trợ trong suốt thai kỳ hoặc chuẩn bị mang thai, hãy liên hệ ngay với khoa Sản – Phụ khoa của Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn.

Khoa Sản phụ của Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn là địa chỉ tin cậy để chăm sóc sức khỏe cho chị em phụ nữ, đặc biệt là mẹ bầu và thai nhi trong suốt tháng ngày hạnh phúc của thai kỳ.

Hơn 20 năm cung cấp dịch vụ cần thiết phục vụ chị em phụ nữ, khoa Sản phụ, bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn xây dựng đội ngũ y bác sĩ, nữ hộ sinh có chuyên môn cao, tay nghề vững, chủ động tư vấn sức khỏe cho mẹ bầu, giúp ba mẹ lựa chọn các giải pháp sinh phù hợp để các thiên thần nhỏ ra đời bình an. Cơ sở vật chất bệnh viện khang trang, sạch đẹp, gồm không gian khám bệnh, phòng nội trú, phòng sinh rộng rãi, hiện đại được đầu tư trang bị tiên tiến nhằm cung cấp dịch vụ y tế toàn diện (trước, trong và sau khi sinh) đồng thời tạo cảm giác thoải mái, an tâm cho ba mẹ trong hành trình khám thai và sinh con. Là bệnh viện đa khoa với nhiều chuyên khoa sâu, bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn đảm bảo tối đa sự an toàn sức khỏe cho cả mẹ và bé trong quá trình vượt cạn.

Với nỗ lực trở thành sự lựa chọn quan trọng trong hành trình trọn đời này, khoa Sản phụ phát triển một hệ thống tích hợp dịch vụ chăm sóc sức khỏe toàn diện cho chị em phụ nữ gồm các dịch vụ sản phụ khoa nhằm mang lại trải nghiệm chăm sóc sức khỏe cá nhân, đáng tin cậy với đa dạng các gói khám sức khỏe tiền hôn nhân, gói khám tầm soát phát hiện bệnh, gói khám thai, gói sinh… giúp mẹ và bé được quản lý sức khỏe toàn diện từ phòng ngừa đến sàng lọc, chẩn đoán và điều trị.

Hãy để Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn trở thành người bạn đáng tin cậy trên hành trình đón bé khỏe mạnh như ý. Đặt lịch khám và tham khảo các gói sinh “Hạnh phúc Hoàn Mỹ” TẠI ĐÂY.