Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn

Xử trí đúng cách khi trẻ bị co giật do sốt tại nhà

10/04/2025

Co giật do sốt là một tình trạng bệnh phổ biến ở trẻ em từ 6 – 60 tháng tuổi. Theo số liệu thống kê, cứ 30 trẻ thì có một trẻ co giật do sốt. Điều này khiến nhiều bậc phụ huynh vô cùng bối rối và không biết cách xử lý đúng dẫn đến tình trạng co giật do sốt ngày càng nghiêm trọng hơn. 

Vậy khi trẻ co giật do sốt, ba mẹ nên xử lý tại nhà như thế nào? Cùng bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn tìm hiểu nhé.

Co giật do sốt ở trẻ là gì?

Co giật do sốt là một hiện tượng co giật xảy ra ở trẻ em từ 6 tháng – 5 tuổi khi bị sốt cao. 

Cơn co giật có thể kéo dài vài giây hoặc tối đa 15 phút và sau đó là buồn ngủ. Hầu hết các cơn co giật thường kéo dài từ 2-3 phút. 

Cứ 20 trẻ thì có một trẻ bị một hoặc nhiều cơn co giật do sốt. Co giật do sốt không phải là động kinh và không gây tổn thương não. Trẻ em dưới 1 tuổi vào thời điểm bị co giật lần đầu tiên có khoảng 50% khả năng bị các cơn co giật do sốt khác. Mặt khác, trẻ em khỏe mạnh trên 1 tuổi vào thời điểm bị co giật lần đầu chỉ có 30% khả năng bị co giật do sốt lần thứ hai.

Nguyên nhân khiến trẻ sốt co giật thường là do nhiễm virus:

  • Thủy đậu
  • Vi-rút corona (COVID-19)
  • Nhiễm trùng tai
  • Viêm não
  • Cúm
  • Sốt rét (ở những vùng có thể xảy ra tình trạng này)
  • Viêm màng não .
  • Cúm dạ dày (viêm dạ dày ruột)
  • Viêm họng hạt
  • Viêm amidan
  • Nhiễm trùng đường hô hấp trên 

Một đứa trẻ có nguy cơ bị nhiều hơn một cơn sốt co giật nếu như bé có tiền sử gia đình bị co giật do sốt đầu tiên xảy ra trước một tuổi.


Phân loại co giật do sốt?

Co giật do sốt được phân thành 2 loại:

  • Co giật do sốt đơn thuần: bao gồm một cơn co giật co cứng-co giật ngắn (kéo dài dưới 10 phút) không tái phát trong khoảng thời gian 24 giờ và không đặc hiệu cho một bộ phận của cơ thể.
  • Co giật do sốt phức hợp: Kéo dài (hơn 10-15 phút), bao cục bộ hoặc nhiều cơn (tái phát trong cùng một bệnh sốt trong khoảng thời gian 24 giờ) hoặc chỉ giới hạn ở một bên cơ thể của bé.

Một đứa trẻ bị co giật do sốt có thể:

  • Bị sốt cao hơn 380 C
  • Mất ý thức
  • Lắc hoặc giật cánh tay và chân
  • Khuôn mặt bé có thể đỏ hoặc tái xanh.

Cơn co giật có thể kéo dài trong vài phút. Khi các chuyển động dừng lại, con bạn sẽ tỉnh lại, nhưng có thể chúng sẽ vẫn buồn ngủ hoặc cáu kỉnh sau đó. Thông thường, co giật do sốt xảy ra nếu nhiệt độ của con bạn tăng đột ngột. Đôi khi, cơn co giật xảy ra trước khi cha mẹ thực sự nhận ra con mình bị sốt.


Các bước xử lý khi trẻ sốt co giật

Nếu con trẻ có một số dấu hiệu sốt co giật, bạn hãy bình tĩnh và thực hiện theo các bước sau:

Thông đường thở

  • Nhẹ nhàng đặt bé nằm nghiêng trên một bề mặt mềm
  • Đặt trẻ nằm nghiêng để tránh sặc nước bọt và ngăn trẻ nuốt bất kỳ chất nôn nào, giữ cho đường thở của con thông thoáng
  • Sử dụng dụng cụ để hút sạch đờm (nếu có)

Đặt hậu môn thuốc hạ sốt

  • Cởi bỏ quần áo
  • Vệ sinh sạch sẽ vùng hậu môn cho trẻ trước khi đặt thuốc hạ sốt đút hậu môn.
  • Dùng thuốc hạ sốt Paracetamol đặt vào hậu môn liều 10-15mg/kg, không dùng đường uống vì trẻ đang co giật dễ bị sặc gây tử vong (6 tháng – 1 tuổi: 1 viên 80mg; 1 tuổi – 5 tuổi: 1 viên 150 mg).

Lau mát hạ sốt

  • Dùng 5 khăn nhúng nước ấm (như nước tắm bé) hoặc nước thường, vắt hơi ráo.
  • Đặt ở vị trí hai bên nách, hai bên bẹn.
  • Thay đổi khăn mỗi 2 – 3 phút, một khăn lau toàn thân.      
  • Cho thêm nước nóng khi thấy nước lau mát không còn đủ độ ấm.
  • Ngưng lau mát khi nhiệt độ thấp hơn 38 độ C.
  • Lau khô trẻ, mặc quần áo mỏng.
  • Tất cả trẻ co giật sau khi sơ cứu tại nhà phải đưa đến cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán và điều trị thích hợp phòng tránh co giật tái phát. 

Ngoài ra, bạn nên ở bên con bạn và cố gắng ghi lại thời gian cơn động kinh kéo dài, và hãy gọi cấp cứu ngay lập tức nếu:

  • Đó là cơn động kinh đầu tiên của con bạn
  • Cơn co giật kéo dài hơn năm phút
  • Trẻ không thức dậy khi cơn co giật dừng lại
  • Trẻ trông rất ốm yếu khi cơn co giật chấm dứt.

Đôi khi, trẻ bị co giật kéo dài cần được theo dõi tại bệnh viện một thời gian sau đó. Điều này thường là để tìm ra nguyên nhân gây sốt và theo dõi diễn biến bệnh của con bạn.


Những điều không nên làm khi trẻ bị co giật do sốt  

Các bậc cha mẹ có thể rất hoảng hốt và bối rối khi con mình co giật do sốt, tuy nhiên hãy lưu ý: 

  • Đừng cố giữ hoặc kiềm chế các chuyển động của trẻ
  • Không cho bất cứ thứ gì vào miệng con bạn.
  • Đừng cho trẻ uống thuốc hạ sốt.
  • Không cho trẻ đang lên cơn co giật vào trong nước mát hoặc ấm để hạ nhiệt

Khi các chuyển động dừng lại, con bạn có thể khá lảo đảo và bối rối. Trẻ có thể khóc vì đau đầu nhẹ hoặc hơi cáu kỉnh hoặc mệt mỏi trong một ngày hoặc lâu hơn. 

Con bạn có thể ngủ trên giường hoặc cũi của chính mình một cách an toàn. Hãy chắc chắn để loại bỏ thêm gối và đồ chơi mềm từ giường. Đối với trẻ mẫu giáo, bạn có thể nghĩ đến việc sử dụng thanh chắn trên giường. Nếu con bạn có biểu hiện ốm yếu và có các dấu hiệu bệnh tật khác, hãy làm theo lời khuyên của bác sĩ như bình thường.


Đặc biệt, phòng bệnh còn hơn chữa bệnh, để tránh cho trẻ bị sốt co giật, cha mẹ cần lưu ý:

  • Bổ sung nhiều nước hoặc bú sữa bù nước
  • Cho trẻ ăn thức ăn lỏng, dễ tiêu.
  • Mặc quần áo mỏng, không đắp chăn kín, không ủ ấm trẻ.
  • Chú ý đo nhiệt độ cơ thể cho trẻ thường xuyên
  • Chườm mát nếu trẻ sốt từ 38,5 độ trở lên.
  • Bổ sung các loại thực phẩm đa dạng bao gồm đầy đủ đầy đủ vitamin và khoáng chất. và chuẩn bị thuốc hạ sốt trong nhà để phòng khi trẻ lên cơn sốt sẽ có thuốc hỗ trợ kịp thời.